Abstrakt
The article summarizes the known data about the localization and numerical distribution of various Vlach groups in Macedonia in the 19th and 20th centuries. Each Vlach group’s (Moscopolitan; Grammoustian; Farsherot and Moglenite Vlachs) migrations are analyzed separately, following them from their starting points from which they ventured forth and dispersed all over Ottoman Macedonia at the end of the 18th century, all the way to their dwellings in late 20th century in North Macedonia. In the second part of the article we review the thorough, yet unofficial statistics of Gustav Weigand and Vasil Kanchov about the number of Vlachs in Ottoman Macedonia, as well as the number and territorial distribution of the Vlachs in Macedonia, as shown in the 1921 census in the Kingdom of Serbs, Croats and Slovenes, the Yugoslav census from 1931, the six censuses conducted in socialist Yugoslavia in 1948, 1953, 1961, 1971, 1981 and 1991, and the two censuses in the Republic of Macedonia from 1994 and 2002.
Finansowanie
Zagraniczny współpracownik projektu NPRH Wołosi w europejskiej i polskiej przestrzeni kulturowej. Migracje – osadnictwo – dziedzictwo kulturowe (Projekt nr 0604/NPRH3/H12/82/2014).
Bibliografia
Sources:
Aravantinos P., Perigrafī tīs Īpeirou, vol. 1, Iōannina 1984 [Αραβαντινός, Π., Περιγραφή της Ηπείρου, μ. Α, Ιωάννινα 1984].
Definitivni rezultati popisa stanovništva od 31 januara 1921 god., Sarajevo 1932 [Дефинитивни резултати пописа становништва од 31 јануара 1921 год., Сарајево 1932].
Die Gliederung der Bevölkerung des ehemaligen Jugoslawien nach Muttersprache und Konfession nach den unveröffentlichten Angaben der Zählung von 1931, Wien 1943.
http://publikacije.stat.gov.rs/G1953/Pdf/G19534001.pdf [access: 01.05.2021].
Konačni rezultati popisa stanovništva od 15 marta 1948 godine, vol. 9, Beograd 1954.
K″nčov″ V., Makedoniya. Etnografiya i statistika, Sofiya 1900 [Кѫнчовъ, В., Македония. Етнография и статистика, София 1900].
Noe C., Colonizarea Cadrilaterului, “Sociologie Românească” 1938, vol. 3, no. 4–6, p. 119–158.
Popis na naselenieto, domak’instvata i stanovite vo Republika Makedonija, 2002 godina – definitivni podatoci, vol. 10, Skopje 2002 [Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 година – дефинитивни податоци, vol. 10, Скопје 2002].
Weigand, G, Die Aromunen. Ethnographisch-Philologisch-Historische Untersuchungen über das volk der sogenannten Makedo-Romanen oder Zinzaren, Erster band, Leipzig 1895.
Publications:
Hâciu, A, Aromânii. Comerţ, industrie, arte, expansiune, civilizaţie, Focşani, 1936.
Kahl, T, The Ethnicity of Aromanians after 1990: the identity of a minority that behaves like a majority, “Ethnologia Balkanica” 2002, no. 6, p. 145.
Koukoudis, I. A., The Vlachs. Metropolis and Diaspora, Thessaloniki 2003.
Minov, N, The War of numbers and its first victim: the Aromanians in Macedonia (end of 19th–beginning of 20th century), “Macedonian Historical Review” 2012, no. 3, p. 153–192.
Minov, N,, Titsi shi cum eara internats Armãnjli di Crushova tu chirolu a Protlui polim mundial?, in: 100 di anj di proclamarea a printsipatlui armãnescu Pindus hi 100 di anj di deportarea a Armãnjlor, eds. J. Mihailova, M. Nikolova, Scopia 2017, p. 111–125.
Papahagi, V, Aromânii Moscopoleni şi comerţul Veneţian în secolele al XVII-lea şi al XVIII-lea, Bucureşti 1935.
Trajanovski T., Vlaškite rodovi vo Sttruško: Prilog kon istorijata na narodnostite vo Makedonija, Skopje 1979 [Трајановски, Т., Влашките родови во Струшко: Прилог кон историјата на народностите во Македонија, Скопје 1979].
Tsallīs P., To doxasmeno Monastīri, Ītoi istoria tīs patriōtikīs draseōs tīs Monastīriou kai tōn perihōrōn apo tou etous 1830 mehri tou 1903, Thessalonikī 1932 [Τσάλλης Π., Το δοξασμένο Μοναστήρι, Ήτοι ιστορία της πατριωτικής δράσεως της πόλεως Μοναστηρίου και των περιχώρων από του έτους 1830 μέχρι του 1903, Θεσσαλονίκη 1932].
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.