„Wojna w wojnie”. Rola dwóch autonomii Zachodniej Bośni w konflikcie bośniackim (1993–1995)

Abstrakt

W artykule przedstawiono okoliczności stworzenia i upadku autonomicznych Prowincji Zachodniej Bośni (1993–1994, APZB) i Republiki Zachodniej Bośni (1994-1995, RZB) na tle wydarzeń związanych z wojną w Chorwacji oraz Bośni i Hercegowinie w latach 1992–1995 (BiH). Na podstawie wielojęzycznej literatury przedmiotu opisane zostały działania militarne na terenie Cazinskiej Krajiny, sposób sprawowania władzy przez przywódcę Fikreta Abdicia oraz jego losy obu po upadku obu „Autonomii”. Niewielkie terytorialnie quasi-państwa miały własne instytucje polityczne i armię. F. Abdić był uważany za krytyka oraz politycznego konkurenta prezydenta Bośni i Hercegowiny, Aliji Izetbegovicia. Deklarował, że jego celem była współpraca politycznej z Serbami i Chorwatami na bazie wspólnych interesów gospodarczych. Secesja z BiH była potraktowana w Sarajewie jako „zdrada” polityczna. Wraz z wygaszeniem walk bośniacko-chorwackich F. Abdić stracił możliwość lawirowania między stronami konfliktu, nie był też poważnym partnerem dla państw zachodnich, które za legalnego przedstawiciela Muzułmanów bośniackich uznawały jego konkurenta politycznego, Aliję Izetbegovicia. Likwidację „Autonomii” F. Abdicia uznano za naturalną konsekwencję wygaszania konfliktu bośniackiego.