If Machines Want to Dream... Adam Wiśniewski-Snerg on Ethical Consequences of There Being No Substantial Distinction between Humans and Robots
PDF

Keywords

robot
mannequin
gnosis
Gnosticism
Mechanism
humanity
Adam Wiśniewski-Snerg
Polish science fiction of the 1970s
Bruno Schulz

How to Cite

Jocz, A. (2019). If Machines Want to Dream. Adam Wiśniewski-Snerg on Ethical Consequences of There Being No Substantial Distinction between Humans and Robots. ETHICS IN PROGRESS, 10(2), 45–51. https://doi.org/10.14746/eip.2019.2.5

Number of views: 829


Number of downloads: 395

Abstract

Adam Wiśniewski-Snerg (1937-1995) was a Polish science fiction writer. In his novel Robot (1973), he made an attempt at a literary visualization of a machine acquiring human identity. In this article I would like to follow the ethical consequences of such situations in created literary worlds. It is worth remembering, however, that these artistic worlds often serve to test non-literary reality. In his novel, Wiśniewski-Snerg also dealt with the problem of human feelings (e.g. moral dilemmas) in a thinking machine, which is formed in the image and likeness of a human being. Such literary reflection is valuable, partly because it enters into an interesting dialogue with the work of Bruno Schulz (1892- 1942), one of the most important Polish writers of the 20th century. It is also one of the first attempts in Polish literature to address the issue of sentient machines, and is a kind of preview of contemporary dilemmas connected with the work on the creation of artificial intelligence. An example of such a dilemma is the issue of the sentient machine’s perception of the tasks imposed on it by the human-constructor. Perhaps it will start to experience them as a kind of unethical oppression. In Wiśniewski-Snerg’s writing this problem of is, of course, expressed in a metaphorical way.

https://doi.org/10.14746/eip.2019.2.5
PDF

Funding

MNiSW grant 261/ WCN/2019/1 “Wsparcie dla Czasopism Naukowych”

References

Fiećko J. 2012. „Krasiński o gnozie. Nota o notatkach poety.” In: B. Sienkiewicz, M. Dobkowski, & A. Jocz (Eds.), Gnoza, gnostycyzm, literatura (pp. 61-71). Kraków: Zakład Wydawniczy „NOMOS”.

Jocz A. 2003. „Bruno Schulz, czyli o gnostycznej pokusie literatury.” In: M. KitowskaŁysiak & W. Panas (Eds.), W ułamkach zwierciadła… Bruno Schulz w 110 rocznicę urodzin i 60 rocznicę śmierci (pp. 275-288). Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Jocz A. 2006. „Bruno Schulz, czyli o gnostycznej próbie uchwycenia fenomenu cierpienia.” Przegląd Religioznawczy 1(219):47-58.

Jocz A. 2016. „Gnostyczne poszukiwania polskich romantyków. Wybrane przykłady.” In: A. Dziedzic, T. Herbich, S. Pieróg, & P. Ziemski (Eds.), Romantyzmy polskie (pp. 153-162). Warszawa: Fundacja Historii Filozofii Polskiej.

Jocz A. 2016. Gnostyczne światy Brunona Schulza. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM.

Jocz A. 2017. „Popkulturowa recepcja chrześcijańskiej kategorii zła. Wybrane przykłady.” Przegląd Religioznawczy 1(263):57-68.

Jocz A. 2009. Przypadek „Osy rozbójniczej”. Rozważania o gnostycyzmie i neognozie w literaturze przełomu XI i XX wieku. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Jonas H. 1994. Religia gnozy, trans. M. Klimowicz. Kraków: Wydawnictwo PLATAN. Myszor W. 1971. „Gnostycyzm – przegląd publikacji.” Studia Theologica Varsaviensia 1: 367-424.

Myszor W. 1977. „Gnostycyzm w tekstach z Nag-Hammadi.” Studia Antiquitatis Christianae 1(2):121-260.

Prokopiuk J. (Ed.) 1987. „Gnoza.” Literatura na Świecie 12 (197).

Prokopiuk J. 1998. Gnoza i gnostycyzm. Warszawa: Typograficzna Oficyna Wydawnicza FIRET & Antykwariat DAIMONION.

Prokopiuk J. 1999. Labirynty herezji. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA.

Prokopiuk J. 2000. Ścieżki wtajemniczenia. Gnosis aeterna. Warszawa: tChu.

Przybył E. 2000. Oblicza gnozy. Kraków: Zakład Wydawniczy „NOMOS”.

Schulz B. 1989a. „Traktat o manekinach albo Wtóra Księga Rodzaju.” In: Opowiadania. Wybór esejów i listów, BN, Series I, No. 264 (pp. 33-37.). Wrocław – Warszawa –Kraków – Gdańsk – Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Schulz B. 1989b. „Traktat o manekinach. Ciąg dalszy.” In: Opowiadania. Wybór esejów i listów... (pp. 37-40).

Sienkiewicz B., Dobkowski M., & Jocz A. (Eds.). 2012. Gnoza, gnostycyzm, literatura. Kraków: Zakład Wydawniczy „NOMOS”.

Tomkowski J. 1983. „Świat gnozy Tadeusza Micińskiego.” In: T. Bujnicki & J. Illg (Eds.), Młoda Polska. Legendy i światopoglądy (pp. 54-73). Katowice: Uniwersytet Śląski.

Wiśniewski-Snerg A. 1977. Robot. Kraków: Wydawnictwo Literackie.