Formy oboczne miejscownika liczby pojedynczej (w) domu – (w) domie w gwarach polskich na Litwie
Main Article Content
Abstrakt
W niniejszym artykule omówiono oboczne formy miejscownika liczby pojedynczej rzeczownika męskiego dom: (w) domu – (w) domie (a więc zgodną z normą ogólnopolską i analogiczną, powstałą w wyniku wyrównania końcówki fleksyjnej do pozostałych rzeczowników męskich twardotematowych) w gwarach polskich na Litwie, ich zakres i zasięg oraz frekwencję. Podstawą materiałową rozważań jest zbiór 235 form miejscownika lp. rzeczownika dom (domu, domie) i 3 przykładyformy doma wyekscerpowane z nagrań dokonanych w 4 podstawowych enklawach polskojęzycznych, tj. na obszarze ignalińskim, jezioroskim, kowieńskim i wileńskim.
Downloads
Article Details

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Gwary Dziś są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Gwary Dziś udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 r. w Gwarach Dziś pod następującymi warunkami:
uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Bibliografia
- Bajerowa I. (1992), Polski język ogólny XIX wieku. Stan i ewolucja, t. II: Fleksja, Katowice.
- Cechosz I. (2001), Polska gwara Oleszkowiec na Podolu. Fleksja imienna i werbalna, Kraków.
- Czyżewski F. (1995), Uwagi o gwarze osady Widze koło Brasławia na Białorusi, [w:] Studia nad Polszczyzną Kresową, t. VIII, red. J. Rieger, Warszawa, s. 70–87.
- Dwilewicz B. (1997), Język mieszkańców wsi Bujwidze na Wileńszczyźnie, Warszawa.
- Dzięgiel E. (2001), Polska gwara wsi Zielonej na Podolu na tle innych gwar południowokresowych. Fleksja imienna i werbalna, Kraków.
- Gajda S. (1973), Oboczności końcówkowe rzeczowników polskich w I połowie XIX wieku, „Rozprawy Komisji Językowej Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego”, t. 9, s. 93–114.
- Grek-Pabisowa I., Maryniakowa I. (1997), Język polski na Kresach północno-wschodnich dawniej i dziś, [w:] Historia i współczesność języka polskiego na Kresach Wschodnich, red. I. Grek-Pabisowa, Warszawa, s. 27–109.
- Karaś H. (1996), Uwagi o błędach fleksyjnych w języku studentów polonistyki wileńskiej, „Poradnik Językowy”, z. 9, s. 63–70.
- Karaś H. (1999), Uwagi o języku uczniów polskich szkół średnich na Litwie, [w:] Język polski dawnych kresów wschodnich, t. II, red. J. Rieger, Warszawa, s. 47–55.
- Karaś H. (2002), Gwary polskie polskie na Kowieńszczyźnie, Warszawa–Puńsk.
- Karaś H. (2007), Sytuacja języka polskiego na Litwie dziś, [w:] Język polski jako narzędzie komunikacji we współczesnym świecie, red. J. Mazur, M. Rzeszutko-Iwan, Lublin, s. 207–224.
- Karaś H. (2015), Odrodzenie polszczyzny czy jej zanik? O sytuacji języka polskiego na dawnych Kresach Wschodnich, „Poradnik Językowy” 2015, z. 8, s. 18–35.
- Karaś H. (2017), Język polski pogranicza litewsko-łotewsko-białoruskiego w świetle frekwencji cech językowych, Warszawa.
- Karłowicz J. (1882/1984), Podręcznik czystej polszczyzny dla litwinów i petersburszczan, [w:] Studia nad polszczyzną kresową, t, III, red. J. Rieger, W. Werenicz, Wrocław, s. 33–81.
- Karłowicz J. (1900–1911), Słownik gwar polskich, t. I–VI, Kraków.
- Klemensiewicz Z. (1961), Szkic gramatycznej charakterystyki języka Słowackiego, [w:] Z. Klemensiewicz, W kręgu języka literackiego i artystycznego, Warszawa, s. 301–366.
- Kurzowa Z. (1972), Studia nad językiem filomatów i filaretów. Fonetyka, fleksja, składnia, Kraków.
- Kurzowa Z. (1993), Język polski Wileńszczyzny i kresów północno-wschodnich XVI–XX w., Warszawa–Kraków.
- L, Linde S.B. (1854), Słownik języka polskiego, t. I, wyd. 2, Lwów.
- Lewaszkiewicz T. (2017), Język powojennych przesiedleńców z Nowogródka i okolicy, Poznań.
- Mędelska J. (1993), Język polski na Litwie w dziewiątym dziesięcioleciu XX wieku, Bydgoszcz.
- Mędelska J. (1999–2001), Język polskiej prasy wileńskiej (1945–1979), t. I–III, Bydgoszcz.
- NSPP, Markowski A. (red.) (2000), Nowy słownik poprawnej polszczyzny, Warszawa.
- Rudnicki S. (2000), Gwara polska wsi Korczunek koło Żytomierza, Warszawa.
- SJPD, Doroszewski W. (red.) (1965), Słownik języka polskiego, t. II, Warszawa.
- Słownik gwar polskich, oprac. i wyd. w IJP PAN w Krakowie, t. VI, z. 1 (16), Kraków 2001.
- Smolińska B. (1983), Polszczyzna północnokresowa z przełomu XVII i XVIII w.: na podstawie rękopisów Jana Władysława Poczobuta Odlanickiego i Antoniego Kazimierza Sapiehy, Wrocław.
- SPPD, Doroszewski W., Kurkowska H. (red.) (1973), Słownik poprawnej polszczyzny, Warszawa.
- SPPSzob, Szober S. (1968), Słownik poprawnej polszczyzny, wyd. 6, Warszawa.
- SPXVI, Mayenowa M.R. (red.) (1971), Słownik polszczyzny XVI wieku, t. V, Wrocław.
- Szpiczakowska M. (2001), Fonetyczne i fleksyjne cechy języka „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza na tle normy językowej XIX wieku, Kraków.
- Szwed J. (1931), Mów poprawnie! Słownik błędów językowych, Wilno.
- Trypućko J. (1955–1957), Język Władysława Syrokomli (Ludwika Kondratowicza). Przyczynek do dziejów polskiego języka literackiego w wieku XIX, t. I–II, Uppsala.
- Trypućko J. (1958), Źródła języka Mickiewicza, [w:] Adam Mickiewicz 1855–1955. Księga w stulecie zgonu, Londyn, s. 315–348.
- Trypućko J. (1970), O języku Wspomnień dzieciństwa Franciszka Mickiewicza, Uppsala.
- Turska H. (1939/1995), O powstaniu polskich obszarów językowych na Wileńszczyźnie, oprac. V. Čekmonas, Vilnius.
- Turska H., (1930/1983), Język polski na Wileńszczyźnie [w:] Studia nad polszczyzną kresową, t. II, pod red. J. Riegera i W. Werenicza, Wrocław 1983, s. 15–23 (przedruk z r. 1930).
- Waszkis H. (1973), Język utworów J. U. Niemcewicza. Fonetyka i fleksja, „Rozprawy Komisji Językowej Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego”, t. 9, s. 171–215.