Charakterystyka słowotwórcza ekspresywnych nazw człowieka w gwarze polskiej obwodu lwowskiego (wybrane przykłady)
Main Article Content
Abstrakt
Przedmiotem artykułu są ekspresywne nazwy osób o wysokim ładunku emocjonalnym, głównie negatywnym. Są to leksemy określające w gwarze polskiej obwodu lwowskiego człowieka próżnego, leniwego, powolnego oraz wolno pracującego. Podstawę materiałową analizy stanowią wyrazy rodzime i pochodzenia obcego, typowe dla tej gwary.
Downloads
Article Details

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Gwary Dziś są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Gwary Dziś udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 r. w Gwarach Dziś pod następującymi warunkami:
uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Referencje
- Burska-Ratajczyk B. (2002), Zmiany słowotwórcze i leksykalne w gwarze jako językowy znak socjokulturowych procesów, [w:] Dialektologia jako dziedzina językoznawstwa i przedmiot dydaktyki, red. S. Gala, Łódź, s. 65–74.
- Grabias S. (1978), Derywacja a ekspresja, [w:] Studia nad składnią polszczyzny mówionej. Księga referatów konferencji poświęconej składni i metodologii badań języka mówionego (Lublin 6–9 X 1975), red. T. Skubalanka, Wrocław, s. 89–102.
- Grabias S. (1981), O ekspresywności języka. Ekspresja a słowotwórstwo, Lublin.
- Grzegorczykowa R. (1978), Struktura semantyczna wyrażeń ekspresywnych, [w:] Z zagadnień słownictwa współczesnego języka polskiego, red. M. Szymczak, Wrocław, s. 117–123.
- Grzegorczykowa R., Puzynina J. (1979), Słowotwórstwo współczesnego języka polskiego, Warszawa.
- Janiga M. (2016), Ekspresywne nazwy osób w Słowniku gwar polskich Jana Karłowicza, [w:] Słowiańskie słowniki gwarowe – tradycja i nowatorstwo, red. D.K. Rembiszewska, Warszawa – Łomża, s. 83–96.
- Kąś J. (1994), Interferencja leksykalna słownictwa gwarowego i ogólnopolskiego (na przykładzie gwar orawskich), Kraków.
- Kąś J. (2002), Wizerunek mężczyzny i kobiety w tradycyjnej społeczności wiejskiej (na materiale gwar orawskich, [w:] Rozmaitości językowe ofiarowane Prof. dr. hab. Januszowi Strutyńskiemu z okazji Jego Jubileuszu, red. M. Skarżyński, M. Szpiczakowska, Kraków, s. 101–109.
- Kowalska A. (1979), Zróżnicowanie słowotwórcze gwar Mazowsza i Podlasia. Rzeczownik, t. II, Wrocław.
- Kowalska A. (1983), Polskie formacje ekspresywne z podstawowym elementem -l- w części sufiksalnej, „Studia Linguistica Polono-Jugoslavica”, 3, s. 67–78.
- Kowalska A. (1989), Z badań nad mazowieckim słownictwem ekspresywnym (nazwy człowieka, który sepleni), [w:] Polszczyzna północno-wschodnia. Metodologia badań językowych, red. B. Falińska, Wrocław, s. 33–45.
- Kowalska A. (1990), Ludowe słownictwo ekspresywne a polszczyzna ogólna, [w:] Studia Linguistica Polono-Slovaca, 3: Dynamika rozwoju słownictwa. Referaty z konferencji w Paszkówce, 22–25 VI 1987, red. J. Reichan, Bratysława, s. 175–181.
- Kowalska A. (1993), Z badań nad mazowiecką leksyką ekspresywną (nazwy ‘człowieka z wytrzeszczonymi oczami’), „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Gdańskiego. Prace Językoznawcze”, 17–18, s. 129–133.
- Kowalska A. (2001), Studia nad dialektem mazowieckim, Warszawa.
- Marciniak-Firadza R. (2017), Leksykalne i słowotwórcze zróżnicowanie nazw określających człowieka wolno i niedbale pracującego w gwarach pogranicza małopolsko-mazowieckiego, [w:] Dynamika rozwoju gwar słowiańskich w XXI wieku, red. D.K. Rembiszewska, Warszawa, s. 107–114.
- Pelcowa H. (1995), Wariantywność leksykalna gwar pogranicza wschodniego Lubelszczyzny, [w:] Badania dialektów i onomastyki na pograniczu polsko-wschodniosłowiańskim, red. M. Kondratiuk, Białystok, s. 155–166.
- Pelcowa H. (1998), Zmiany językowe jako problem badawczy współczesnej dialektologii, [w:] Teoretyczne, badawcze i dydaktyczne założenia dialektologii, red. S. Gala, Łódź, s. 105–117.
- Pelcowa H. (2001), Interferencje leksykalne w gwarach Lubelszczyzny, Lublin.
- Rejter A. (2006), Leksyka ekspresywna w historii języka polskiego. Kulturowo-komunikacyjne konteksty potoczności, Katowice.
- Rejter A. (2008), Stabilność modeli nominacyjnych leksyki ekspresywnej w historii języka polskiego, „LingVaria”, t. III 1 (5).
- Sierociuk J. (1990), Oboczność podstaw słowotwórczych i poświadczenia negatywne w badaniach słownictwa gwarowego, „Rozprawy Komisji Językowej Łódzkiego Towarzystwa Naukowego”, t. 36, Łódź, s. 169–181.
- Sierociuk J. (1996), Budowa wybranych formacji rzeczownikowych – szczególnie nazw miejsc – w gwarach między Wisłą a Wieprzem, Lublin.
- Sierociuk J. (2003), Założenia metodologiczne badań języka wsi, [w:] Poznańskie Spotkania Językoznawcze, t. XI, red. Z. Krążyńska, Z. Zagórski, Poznań, s. 131–136.
- SJPD, Słownik języka polskiego, t. 1–11, red. W. Doroszewski, Warszawa 1958–1968.
- Słownyk ukrajinsʹkoji mowy, t. 1–11, red. I.K. Biłodid, Kyjiw 1970–1980, http:/lcorp.ulif.org.ua/dictua/ (dostęp: 10.02.2107).
- Wojtkiewicz I. (2005), Semantyczno-kulturowy obraz świata w dziewiętnastowiecznym Słowniczku gwary augustowskiej Aleksandra Osipowicza, [w:] Białostockie archiwum językowe, 5, Białystok, s. 151–180.