Abstrakt
Celem artykułu jest omówienie leksyki z zakresu stroju ludowego, utrzymującej się współcześnie w mowie mieszkańców Spisza. Powszechnie wiadomo, że archaiczne nazwy zanikają wraz z wymieraniem tradycyjnych form życia wiejskiego, a ich miejsce zastępują nowe, ogólne określenia. Dane do badania pola tematycznego pochodzą z Korpusu Spiskiego. Otrzymane wyniki stanowią zbiór ok. 150 nazw elementów stroju ludowego. W opisie stosuje się podział na makro- i mikropola w obrębie stroju męskiego oraz kobiecego. Leksyka zróżnicowana jest pod względem formalnym, semantycznym, geograficznym oraz frekwencyjnym.
Bibliografia
Adamowski J., Wójcicka M. (red.) (2014), Tam na Podlasiu, t. V: Codzienny i świąteczny ubiór ludności południowego Podlasia, Wola Osowińska.
AJKLW – Atlas języka i kultury ludowej Wielkopolski, red. Z. Sobierajski, J. Burszta, Poznań 1970–1976.
Atlas Polskich Strojów Ludowych (1949–2008), http://apsl.ptl.info.pl. 9.09.2020.
Batko-Tokarz B. (2019), Tematyczny podział słownictwa współczesnego języka polskiego. Teoria, praktyka, leksykografia, Kraków.
Borejszo M. (2013), Gwarowe nazwy ubiorów w Słowniku warszawskim, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza”, t. 20, z. 2, s. 59–72.
Cygal-Krupa Z. (2017), Słownictwo tematyczne w teorii i praktyce językoznawstwa polskiego, [w:] Terminologia specjalistyczna w teorii i praktyce językoznawców słowiańskich, red. R.Przybylska, W. Śliwiński, Kraków, s. 97–118.
Doroszewski W. (red.) (1958), Kwestionariusz do badań słownictwa ludowego, cz. 1–4, Wrocław.
Grochola-Szczepanek H., Górski R.L., von Waldenfels R., Woźniak M. (2019), Korpus języka mówionego mieszkańców Spisza, „LingVaria” LV/1, s. 165–180.
Kąś J. (2015–2019), Ilustrowany leksykon gwary i kultury podhalańskiej, t. I–XII, Bukowina.
Korpus Spiski (2015–2019), Język mieszkańców Spisza. Korpus tekstów i nagrań gwarowych, https://www.spisz.ijp.pan.pl. 9.09.2020.
Krawczyk-Tyrpa A. (2001), Tabu w dialektach polskich, Bydgoszcz.
Kucała M. (1957), Porównawczy słownik trzech wsi małopolskich, Wrocław.
Marciniak-Firadza R. (2016), Tradycja utrwalona w nazewnictwie stroju ludowego Księżaków Łowickich, „Rocznik Łódzkiego Towarzystwa Naukowego”, t. LXIII, s. 53–67.
Markowski A. (1990, 1992), Leksyka wspólna różnym odmianom polszczyzny, t. I–II, Warszawa.
Miodunka W. (1980), Teoria pól językowych: społeczne i indywidualne ich uwarunkowania, Warszawa–Kraków.
MSGP, Mały słownik gwar polskich, red. J. Wronicz, Kraków 2009.
Rembiszewska D.K. (2005), Słownictwo tematyczne w dwudziestowiecznych opracowaniach leksykograficznych, „Poradnik Językowy”, z. 8, s. 37–51.
SJP PWN, Słownik języka polskiego PWN, https://sjp.pwn.pl/. 9.09.2020.
Starek, E. (1954), Strój spiski, Atlas Polskich Strojów Ludowych, t. 10, cz. V: Małopolska, z. 15, Wrocław.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Gwary Dziś są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Gwary Dziś udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 r. w Gwarach Dziś pod następującymi warunkami:
uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).