Keywords
Germanisms
borrowings
How to Cite
Abstract
I have identified at least three chronological layers of Germanisms in Poznań urban sub-dialects. The first one encompasses what is left in the Poznań sub-dialect from Polish literary language, or Polish (Wielkopolska) folk subdialects dating back to pre-Polish times. The second layer includes archaisms in Polish literary language. The third layer comprises words borrowed by the Poznań sub-dialect from German in the 19th and the early 20th centuries (the Partitions of Poland). Theoretically, another, even younger layer should be expected: the aftermath of the war period (1939-1945). However, further research is required in this respect.
References
Furdal A., (1973), Klasyfikacja odmian współczesnego języka polskiego, Wrocław–Warszawa–Kraków.
Jankowiak L.A. (1997), Prasłowiańskie dziedzictwo leksykalne we współczesnej polszczyźnie ogólnej (na podstawie „Słownika prasłowiańskiego”, t. 1–7), Warszawa.
Klemensiewicz Z. (1953), O różnych odmianach współczesnej polszczyzny, Warszawa.
Majewicz A. F. (1999), Języki wymierające i zagrożone – stan i perspektywy, [w:] W. Maciejewski, Świat języków (Wielka encyklopedia geografii świata, t. XIV), Poznań.
Obara J. (1989), Teoretyczne problemy kalkowania, Wrocław.
Rzepka W. R., Walczak B. (1992), Stratyfikacja prasłowiańskiego dziedzictwa leksykalnego w polszczyźnie (Uwagi po lekturze Słownika prasłowiańskiego), [w:] Z polskich studiów slawistycznych, Seria VIII, Językoznawstwo, Warszawa, s. 217–223.
SGMP, Słownik gwary miejskiej Poznania, pod red. M. Gruchmanowej i B. Walczaka, Warszawa–Poznań 1997.
SPrasł, Słownik prasłowiański, pod red. F. Sławskiego, t. 1–8, Wrocław–Warszawa–Kraków 1974–2001.
Urbańczyk S. (1956), Rozwój języka narodowego. Pojęcia i terminologia, [w:] Z dziejów powstawania języków narodowych i literackich, pod red. Z. Stiebera, Warszawa, s. 9–36.
Walczak B. (1985), Gwara poznańska dawniej i dziś, „Życie i Myśl”, nr 1/2, s. 90–109.
Walczak B. (1992), Wpływy niemieckie w polszczyźnie Poznania, „Kronika Miasta Poznania”, nr 1–2, s. 67–75.
Walczak B. (1998), Zbieżności leksykalne lwowskiego bałaku i poznańskiej gwary miejskiej, [w:] Матеріали міжнародної славістичної конференції пам›яті професора Костянтина Трофимовича (1–3 квітня 1998 року) – у двох томах, t. 1, Львів, s. 146–151.
Walczak B. (2004), Polszczyzna mówiona mieszkańców miast – opis pełny czy dyferencyjny?, [w:] Polszczyzna mówiona mieszkańców miast. Księga referatów z konferencji językoznawczej w Białymstoku, pod red. H. Sędziak, Białystok, s. 25–31.
Walczak B. (2005), Notatka etymologiczna: węborek, [w:] Czynić słowami. Studia ofiarowane Krystynie Długosz-Kurczabowej, pod red. H. Karaś, Warszawa, s. 343–351.
Walczak B. (2006), Staropolszczyzna – zakres pojęcia na płaszczyźnie historycznojęzykowej, [w:] Staropolszczyzna piękna i interesująca, t. 1, pod red. E. Koniusz i S. Cygana, Kielce, s. 11–17.
Walczak B. (2007), Status etnolektu (problem: „język czy dialekt”?) w polskiej literaturze językoznawczej, [w:] Leksykalno-stylistyczne zjawiska w polszczyźnie ogólnej, pod red. E. Skorupskiej-Raczyńskiej i J. Rychter, Gorzów Wielkopolski, s. 115–124.
Walczak B. (2015), Geneza poznańskiej gwary miejskiej, „Kronika Miasta Poznania”, nr 2 (Gwara), s. 7–22.
Walczak B., Witaszek-Samborska M. (1989), Wpływy niemieckie w gwarze miejskiej Poznania, [w:] Interferencje językowe na różnych obszarach Słowiańszczyzny, pod red. S. Warchoła, Lublin, s. 285–295.
Wasylewski S. (1930), Na końcu języka, Poznań.
Wilkoń A., (1987), Typologia odmian językowych współczesnej polszczyzny, Katowice.
Фасмер М. (1987), Этимологический словарь русского языка, t. IV, Москва.
License
Authors
Authors of texts accepted for publication in „Gwary Dziś" are required to complete, sign and return to the editor's office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of texts published in „Gwary Dziś" grant the Adam Mickiewicz University in Poznań a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to continue the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works published in „Gwary Dziś" since 2016 under the following conditions:
- attribution - obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work, DOI) and the license itself.
- no derivatives - the work must be preserved in its original form, without the author's consent it is not possible to distribute the modified work, such as translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published before 2015.
Miscellaneous
Adam Mickiewicz University in Poznań retains the right to magazines as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).