Keywords
semantic relations
Polish
18th century
How to Cite
Abstract
Exponents of equivalence in inventories from the 18th century. The article presents the exponents of equivalence by means of which equivalence is determined in a text. The intra-system relation (within a single language), disregarding equivalence in translation, has been considered. Equivalence is a semantic relationship that connects at least two elements (equivalents). The equivalents are corresponding in a text i.e. they have a common reference (e.g. Yankees = Americans), and may assume the form of single words or longer phrases (e.g. Japan = The Land of Cherry Blossoms). Dialectologists can find equivalence useful as it can be applied in a text to juxtapose literary and dialectal units. Syntactic, punctuation and lexical means have been distinguished.
References
Ch, Inwentarze dóbr biskupstwa chełmińskiego (1646 i 1676), wyd. R. Mienicki, Toruń 1955.
K, Testamenty szlachty krakowskiej XVII–XVIII w. Wybór tekstów źródłowych z lat 1650–1799, oprac. A. Falniowska-Gradowska, Kraków 1997.
Kob, Inwentarze i rozliczenia folwarczne wsi Kobylnicy Ruskiej i Wołoskiej z lat 1711–1723, oprac. B. Kowal, S. Baran, Przemyśl 2014.
KP, Materiały do dziejów chłopa wielkopolskiego w drugiej połowie XVIII wieku, z ksiąg grodzkich wyboru dokonał i wydał J. Deresiewicz, t. 3: Województwo kaliskie, Wrocław 1957.
N, Inwentarze kolegium jezuitów w Nieświeżu oraz jego majątków ziemskich z przełomu roku 1773 i 1774, oprac. A. Mariani, Poznań 2020.
PM, Lustracja województw Prus Pomorskich 1765, t. 1: Województwo pomorskie, cz. 1: Powiaty pucki i mirachowski, wyd. J. Dygdała, Toruń 2000.
R, Lustracja województwa rawskiego 1789, wyd. Z. Kędzierska, Wrocław 1971.
S, Inwentarze i lustracje klucza sławkowskiego z XVII i XVIII wieku, do druku przygot. i wstępem opatrz. S. Witkowski i J. Krajniewski, Dąbrowa Górnicza 2013.
W, Inwentarze mieszczan wojnickich 1589–1822, wyd. B. Trelińska, Wojnicz 1995.
Apresjan J.D. (1980), Semantyka leksykalna. Synonimiczne środki języka, przeł. Z. Kozłowska i A. Markowski, Wrocław.
Bartmiński J., Niebrzegowska-Bartmińska S. (2009), Tekstologia, Warszawa.
Bednarek A. (1989), Wykładniki leksykalne ekwiwalencji. Analiza semantyczna wyrażeń typu czyli, Toruń.
Grzegorczykowa R. (2008), Wykłady z polskiej składni, Warszawa.
Jakobson R. (1989), O językoznawczych aspektach przekładu, przeł. L. Pszczołowska, [w:] R. Jakobson, W poszukiwaniu istoty języka, t. 1, wyb., red. i wstęp M.R. Mayenowa, Warszawa, s. 372–391.
Kość J. (2004), Teksty ze sfery urzędowej w geolingwistyce diachronicznej, „Poznańskie Spotkania Językoznawcze”, t. 13, red. Z. Krążyńska, Z. Zagórski, Poznań, s. 35–45.
Lyons J. (1975), Wstęp do językoznawstwa, Warszawa.
Osowski B. (2016a), Alias i czyli jako przedmiot zainteresowania dialektologa historycznego, „Prace Filologiczne”, t. 68, s. 307–321.
Osowski B. (2016b), O jednym z XVIII-wiecznych źródeł dialektologii historycznej z terenu Wielkopolski, [w:] Język w regionie, region w języku, t. 1, red. B. Osowski, J. Kobus, P. Michalska-Górecka, A. Piotrowska-Wojaczyk, Poznań, s. 93–108.
Osowski B. (2021), Techniki ustanawiania ekwiwalencji w wybranych XVIII-wiecznych inwentarzach dóbr szlacheckich, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” (w druku).
Wierzbicka A. (1971), Metatekst w tekście, [w:] O spójności tekstu, red. M.R. Mayenowa, Wrocław, s. 105–121.
Wilkoń A. (2002), Spójność i struktura tekstu. Wstęp do lingwistyki tekstu, Kraków.
License
Authors
Authors of texts accepted for publication in „Gwary Dziś" are required to complete, sign and return to the editor's office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of texts published in „Gwary Dziś" grant the Adam Mickiewicz University in Poznań a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to continue the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works published in „Gwary Dziś" since 2016 under the following conditions:
- attribution - obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work, DOI) and the license itself.
- no derivatives - the work must be preserved in its original form, without the author's consent it is not possible to distribute the modified work, such as translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published before 2015.
Miscellaneous
Adam Mickiewicz University in Poznań retains the right to magazines as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).