Abstract
The research revolves around the names of methods, tools and devices recorded in Kuyavia dialects along with their components used for catching fish. The research material comes from the Dictionary of the dialect and culture of Kuyavia [Słownika gwary i kultury Kujaw], Witold Pracki’s glossary of the Ślesin dialect and ethnographic studies. The aim of the analysis is semantic and genetic characterization of the mentioned names. Their review shows that native terms dominate, characterized by the presence of many ancient forms. Some of them have a dialect provenance. Among the names, the words of fishing scoops and drifting nets
prevail.
References
Bańkowski A. (2000), Etymologiczny słownik języka polskiego, t. 1-2, Warszawa.
Brückner A. (2000), Słownik etymologiczny języka polskiego, Warszawa.
Boryś W. (2008), Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków.
Chmielewski S. (1960), Rybołówstwo, [w:] Kultura ludowa Wielkopolski, red. J. Burszta, Poznań, s. 227-325.
Czochański H. (2016), Tradycyjne narzędzia rybołówstwa śródlądowego w zbiorach Białostockiego Muzeum Wsi, „Rocznik Białostocki”, nr 20, s. 35-50.
duden.de (dostęp: 10-12.12.2022).
Dzieduszycka B., Dzieduszycki W., Maciejewski M., Kupczyk M. (2007), Skarby ziemi kruszwickiej. Kultura i przyroda, Kruszwica.
Karaś H. (2019), Jeszcze o potrzebie dokumentowania leksyki gwarowej na przykładzie wybranych wyrazów południowomałopolskich z okolicy Biecza, „Gwary Dziś” 11, s. 19-27, gwary. ptpn.poznan.pl/wp-content/uploads/2020/04/2_Karas_GD11.pdf (dostęp: 5.01.2023). DOI: https://doi.org/10.14746/gd.2019.11.2
Kartoteka Słownika gwar polskich, htpps://rcin.org.pl (dostęp: 19.01.2023).
Kaszubski słownik rybacki, lgrkaszuby.pl (dostęp: 27.10.2022).
Kłodnicki Z. (1992), Tradycyjne rybołówstwo śródlądowe w Polsce. Zarys historii sposobów, narzędzi i urządzeń rybackich w świetle metody retrogresywnej, Wrocław.
Kolberg O. (1867), Lud. Jego zwyczaje, sposób życia, mowa, podania, przysłowia, obrzędy, gusła, zabawy, pieśni, tańce, muzyka. Seria III. Z rycinami i drzeworytami wedle rysunku W. Gerson. Kujawy. Część pierwsza, Warszawa.
Kulik M. (2014), Narzędzia i metody połowu w rybołówstwie przybrzeżnym, [w:] Jem jö rëbôk …Rybołówstwo na Kaszubach - tradycja i współczesność, red. A. Kwaśniewska, s. 271-312.
Mały słownik kultury dawnych Słowian, red. L. Leciejewicz, Warszawa 1972 (hasło: Rybołówstwo, s. 339-340).
MSGP, Mały słownik gwar polskich, red. J. Wronicz, Kraków 2010.
Moszyński K. (1929), Kultura ludowa Słowian, cz. I: Kultura materjalna z 21 mapkami oraz z rycinami 1138 przedmiotów, Warszawa-Kraków-Lublin-Łódź-Paryż-Poznań-Wilno-Zakopane (rozdział 3, Rybołówstwo, s. 63-101).
Paluszak-Bronka A. (2022), Nazwy temporalne w gwarach kujawskich, „Annales” Sectio FF, XL, z. 1, s. 205-222. DOI: https://doi.org/10.17951/ff.2022.40.1.205-220
Pracki W. (1908), Gwara ślesińska, „Kwartalnik Etnograficzny Lud”, t. XIV, z. I i II, s. 90-127 (słowniczek, s. 106-127).
Radziewicz J. (2021), Rybołówstwo w dawnej Polsce, „Rolniczy Magazyn Elektroniczny”, nr 72, marzec-kwiecień, https://rme.cbr.net.pl/index.php/archiwum-rme/575-marzec-kwiecien-nr-72/kultura-i-tradycja-ludowa/874-rybolowstwo-w-dawnej-polsce (dostęp: 22.11.2022).
Ropelewski A. (1963), 1000 lat naszego rybołówstwa, Gdynia.
SGP, Karłowicz J., Słownik gwar polskich, t. 1-6, Kraków (1900-1911).
SGKK, Słownik gwar i kultury Kujaw, red. Z. Sawaniewska-Mochowa, t. I, Bydgoszcz 2017.
SGKK kartoteka, Słownik gwary i kultury Kujaw (kartoteka).
SJDS, Słowotwórstwo języka doby staropolskiej. Przegląd formacji rzeczownikowych, red. K. Kleszczowa, Katowice 1996.
SJPD, Słownik języka polskiego, t. 1-11, red. W. Doroszewski, Warszawa 1958-1969, http://doroszewski. pwn.pl (dostęp: 15.11-12.12.2022).
SJP PWN, Słownik języka polskiego PWN, https://sjp.pwn.pl (dostęp: 15.11-12.12.2022).
SL, Linde S.B. (1807-1814), Słownik języka polskiego, t. 1-6, Warszawa, http://kpbc.umk.pl/dlibra/publication?id=8173, 15-16.11.2022.
SPXVI, Słownik polszczyzny XVI wieku, t. 1-, red. M.T. Mayenowa, Wrocław-Warszawa-Kraków, https://spxvi.edu.pl, 8.09.2022.
SW, Karłowicz J., Kryński A., Niedźwiedzki A. (1900-1927), Słownik języka polskiego, t. 1-8, Warszawa.
SStp, Słownik staropolski, t. 1-11, red. S. Urbańczyk, Wrocław, https://pjs.ijp.pan.pl/SStp.html (dostęp: 8.11.2022).
USJP, Uniwersalny słownik języka polskiego, t. 1-4, red. S. Dubisz, Warszawa 2003.
Waniakowa J. (2020). Polskie słownictwo gwarowe w kontekście etymologicznym (na przykładzie nazw roślin), „Gwary Dziś”, 12, s. 247-255, gwary.ptpn.poznan.pl/wp-content/uploads/2021/01/17_Waniakowa.pdf (dostęp: 18.12.2022). DOI: https://doi.org/10.14746/gd.2020.12.18
WSJP, Wielki słownik języka polskiego, red. P. Żmigrodzki, Kraków 2007-, https://wsjp.pl (dostęp: 15.11-12.12.2022).
Znamierowska-Prüfferowa M. (1988), Tradycyjne rybołówstwo ludowe w Polsce na tle zbiorów i badań terenowych Muzeum Etnograficznego w Toruniu, Toruń.
Znamierowska-Prüfferowa M., Żelechowska J. (1965), Zarys etnograficzny okolic Kruszwicy. Rybołówstwo ludowe na Gople, [w:] Kruszwica. Zarys monograficzny, red. J. Grześkowiak, Toruń, s. 381-384.
License
Copyright (c) 2023 Anna Paluszak-Bronka
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Authors
Authors of texts accepted for publication in „Gwary Dziś" are required to complete, sign and return to the editor's office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of texts published in „Gwary Dziś" grant the Adam Mickiewicz University in Poznań a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to continue the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works published in „Gwary Dziś" since 2016 under the following conditions:
- attribution - obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work, DOI) and the license itself.
- no derivatives - the work must be preserved in its original form, without the author's consent it is not possible to distribute the modified work, such as translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published before 2015.
Miscellaneous
Adam Mickiewicz University in Poznań retains the right to magazines as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).