Słowa kluczowe
nauki społeczne
socjologia krytyczna
szkoła frankfurcka
Jak cytować
Abstrakt
Zasadniczym celem tekstu jest zwrócenie uwagi na potrzebę krytycznych ujęć szeroko rozumianej rzeczywistości społecznej w naukach społecznych i humanistycznych, szczególnie w czasach „parametryzacji” i „bibliometryzacji” tych ostatnich. Dyskurs krytyczny operujący „w poprzek” dobrze zinstytucjonalizowanych szkół, podejść czy paradygmatów stanowi wartość także dla – użyjmy określenia Thomasa Kuhna – „nauki normalnej”, która konfrontowana z alternatywnymi koncepcjami musi być w stanie na nie odpowiedzieć i/lub zreformować swoje podstawy. Krytyczna koncepcja społeczeństwa stanowi zatem wartość nie tylko z perspektywy alternatywnej wizji „ładu społecznego”, ale także z czysto pragmatycznych punktów widzenia zdominowanych aktorów życia społecznego.Bibliografia
Althusser, Louis. 2009. W imię Marksa. Tłum. M. Herer. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Amin, Samir. 2004. Zmurszały kapitalizm. Tłum. R. Wojna i Z. M. Kowalewski. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie DIALOG.
Baranowski, Mariusz i Grażyna Musiał. 2012. Teoretyczny i empiryczny wymiar badania koniunktury. W: G. Musiał (red.). Wybrane problemy koniunktury, wzrostu gospodarczego oraz konkurencji w teorii i praktyce. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, s. 13-33.
Baranowski, Mariusz. 2013. Between Social Control and Conflict: An Analytical Framework for Social Movements. „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica” 47: 5-16.
Baranowski, Mariusz. 2014a. Wprowadzenie do socjologicznego ujęcia problemu demokracji i roli obywatela. W: M. Baranowski (red.). Demokracja i rola obywatela. O napięciu pomiędzy państwem, społeczeństwem i procesami globalizacyjnymi. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM, s. 9-14.
Baranowski, Mariusz. 2014b. W stronę konfliktowego modelu polityczności. W: M. Baranowski (red.). Demokracja i rola obywatela. O napięciu pomiędzy państwem, społeczeństwem i procesami globalizacyjnymi. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM, s. 81-91.
Baranowski, Mariusz. 2016. Socjologiczny wymiar państwa dobrobytu. W: M. Baranowski, P. Cichocki i M. Maraszkiewicz (red.). Przestrzeń publiczna i państwo dobrobytu. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM, s. 59-72.
Bourdieu, Pierre. 2009. Rozum praktyczny. O teorii działania. Tłum. J. Stryjczyk. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Braudel, Fernand. 2013. Dynamika kapitalizmu. Tłum. B. Baran. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
Chomsky, Noam. 2018. Siła i opinia. Tłum. M. Jedliński. Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa.
Federici, Silvia. 2013. Feminizm i polityka dóbr wspólnych w erze akumulacji pierwotnej. Biblioteka Online Think Tanku Feministycznego 2013, http://www.ekologiasztuka.pl/pdf/federici_feminizm_i_polityka_dobr_wspolnych.pdf [Dostęp 11.07.2019].
Foucault, Michel. 1998. Trzeba bronić społeczeństwa. Wykłady w Collège de France, 1978. Tłum. M. Kowalska. Warszawa: Wydawnictwo KR.
Fromm, Erich. 2007. Ucieczka od wolności. Tłum. O. i A. Ziemilscy. Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”.
Harvey, David. 2016. Przestrzenie globalnego kapitalizmu. W stronę teorii rozwoju nierównego geograficznie. Tłum. J. P. Listwan. Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa.
Hitchens, Christopher. 2008. Thomas Paine. Prawa człowieka. Bibliografia. Tłum. J. Dzierzgowski. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA.
Horkheimer, Max i Theodor W. Adorno. 2010. Dialektyka oświecenia. Fragmenty filozoficzne. Tłum. M. Łukasiewicz. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Horkheimer, Max. 2007. Krytyka instrumentalnego rozumu. Tłum. H. Walentowicz. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Horkheimer, Max. 1987. Społeczna funkcja filozofii. Wybór pism. Tłum. J. Doktór. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Husson, Michel. 2019. Jak zerwać z kapitalizmem. Studia o kryzysie światowym i strategii lewicy. Tłum. Z. M. Kowalewski. Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa.
Karwat, Mirosław. 2017. Autorytaryzm a populizm. Zarys współzależności. W: F. Pierzchalski i B. Rydliński (red.). Autorytarny populizm w XXI wieku. Krytyczna rekonstrukcja. Warszawa: Dom Wydawniczy ELIPSA, s. 15-32.
Kuhn T. S. (1968). Struktura rewolucji naukowych. Tłum. H. Ostromęcka. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Lipset S. M. (1998). Homo politicus. Społeczne podstawy polityki. Tłum. G. Dziurdzik-Kraśniewska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Mills, C. Wright. 2007. Wyobraźnia socjologiczna. Tłum. M. Bucholc. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Moll, Łukasz i Michał Pospiszyl. 2019. Filozofia polityczna motłochu. „Le Monde diplomatique” 1(155): 5-7.
Noiriel, Gérard. 2018. Ludowa historia Francji. „Le Monde diplomatique” 8(150): 34-37.
Sartori G. (1998). Teoria demokracji. Tłum. P. Amsterdamski i D. Grinberg. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Sloterdijk, Peter. 2012. Pogarda mas. Tłum. B. Baran. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
Spivak, Gayatri. 1978. Feminism and Critical Theory. „Women’s Studies International Quarterly” 1(3): 241-246. https://doi.org/10.1016/S0148-06857890170-7
Tittenbrun, Jacek. 2012. Gospodarka w społeczeństwie. Zarys socjologii gospodarki i socjologii ekonomicznej w ujęciu strukturalizmu socjoekonomicznego. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.
Wallerstein, Immanuel. 2004. Koniec świata jaki znamy. Tłum. M. Bilewicz i in. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Welshman, John. 2006. Underclass: A History of the Excluded Since 1880-2000. London-New York: Hambledon Continuum.
West, Robin. 1989. Feminism, Critical Social Theory and Law. „University of Chicago Legal Forum” 1989(1): 59-97.
Włoch, Renata. 2015. Teoria krytyczna. W: R. Zięba, J. Zając i S. Bieleń (red.). Teorie i podejścia badawcze w nauce o stosunkach międzynarodowych. Warszawa: Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytet Warszawski, s. 201-216.
Zinn, Howard. 2016. Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od roku 1492 do dziś. Tłum. A. Wojtasik. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Žižek, Slavoj. 2007. Rewolucja u bram. Pisma Lenina z roku 1917. Tłum. J. Kutyła. Kraków: Korporacja Ha!art
Licencja
W przypadku zakwalifikowania tekstu do druku Autor wyraża zgodę na przekazanie praw autorskich do tego artykułu wydawcy (zob. Polityka open access). Autor artykułu zachowuje prawo wykorzystania treści opublikowanego przez czasopismo artykułu w dalszej pracy naukowej i popularyzatorskiej pod warunkiem wskazania źródła publikacji.