Analiza procesu utowarowienia edukacji z wyszczególnieniem szkolnictwa wyższego
PDF

Słowa kluczowe

utowarowienie
komodyfikacja
szkolnictwo wyższe
dekomodyfikacja
przemoc symboliczna

Jak cytować

POKUSIŃSKA, A. . (2020). Analiza procesu utowarowienia edukacji z wyszczególnieniem szkolnictwa wyższego. Przegląd Krytyczny, 2(1), 91–108. https://doi.org/10.14746/pk.2020.2.1.06

Abstrakt

Analiza procesu utowarowienia edukacji z wyszczególnieniem szkolnictwa wyższego stanowiła temat artykułu, którego celem było wyjaśnienie tego zjawiska i jego dokładny opis. Zakres artykułu został ograniczony do edukacji wyższej z uwagi na obszerność poruszanych zagadnień. Głównym problemem badawczym było znalezienie odpowiedzi na pytanie, w jakim stopniu, i w jaki sposób utowarowienie edukacji wpływa na szanse kształcenia młodych ludzi. Charakterystyka zjawiska uwzględniła problemy dotyczące konsekwencji procesu komodyfikacji i jego elementów. Kolejne części opracowania zawierają w sobie wyjaśnienie istoty zjawiska, kluczowe pojęcia oraz kontekst pojawienia się utowarowienia w obszarze edukacji. Istotnym było również zwrócenie uwagi na proces odwrotny, czyli dekomodyfikację. Wyszczególniono formy, jakie przyjmuje odtowarowienie edukacji oraz ich wady i zalety. Analizie poddano także następstwa procesu komodyfikacji i dekomodyfikacji, do których zaliczono między innymi obniżanie wartości dyplomów. By wyjaśnić cel i problemy badawcze, wykorzystano wtórną analizę danych, na którą składała się literatura, prace naukowe oraz raporty, między innymi Głównego Urzędu Statystycznego i Eurostatu. Analiza obejmowała raporty i dane dotyczące Polski, jak również innych krajów europejskich, co umożliwiło porównywanie istotnych aspektów procesu utowarowienia edukacji między krajami oraz nakreślenie sytuacji uniwersytetów w Europie. Bazując na analizie danych zastanych, wyróżniono najważniejsze konsekwencje procesu utowarowienia w zakresie szkolnictwa wyższego, do których zaliczono wzrost zróżnicowania wśród społeczeństwa, rosnącą liczbę osób z wykształceniem wyższym, powstawanie alternatywnych form umożliwiających zdobycie wspomnianego wykształcenia, jak również przekształcenie wiedzy akademickiej w wiedzę przyjmującą formę towaru. Proces utowarowienia edukacji wyższej bez wątpienia jest zauważalny na uniwersytetach, co zostało udokumentowane w pracy za pomocą opisu jego poszczególnych elementów i konsekwencji.

https://doi.org/10.14746/pk.2020.2.1.06
PDF

Bibliografia

Adamska, Agata. 2017. “Efektywność e-nauczania z perspektywy szkoły wyższej”. Edukacja Ekonomistów i Menedżerów: Problemy, Innowacje, Projekty 2(44): 83-95.

AEGON. 2013/2014 Koszty studiowania w Polsce i za granicą. https://www.aegon.pl/siteassets/media/raporty/raport-kosztow-studiowania-w-polsce-i-za-granic_aegon.pdf. Dostęp 28.03.2019.

Baranowski, Mariusz. 2017. “Education in Times of Uncertainty. Uncertainty in Education. A Critical Approach.” Ss. 63-72 w Symbolic Violence in Socio-Educational Context. A post-Colonial Critique, pod red. A. Odrowąż-Coates, S. Goswami. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, s. 63-72.

Baranowski, Mariusz. 2019. “The Struggle for Social Welfare: Towards An Emerging Welfare Sociology.” Society Register 3(2): 7-19. https://doi.org/10.14746/sr.2019.3.2.01

Bergman, Rutger. 2018. Utopia dla realistów. Tłum. Sławomir Paruszewski. Warszawa: Czarna Owca.

Bourdieu, Pierre i Jean-Claude Passeron. 1990. Reprodukcja. Elementy teorii systemu nauczania. Tłum. Elżbieta Neyman. Warszawa: PWN.

Bourdieu, Pierre i Loic Wacquant. J. D. 2001. Zaproszenie do socjologii refleksyjnej. Tłum. Anna Sawisz. Warszawa: Oficyna Naukowa.

Clark, Damon i Paco Martorell. 2014. “The Signaling Value of a High School Diploma.” Journal of Political Economy 122(2): 282-318.

Dobosz, Krzysztof. 2013. E-edukacja. Obserwatorium ICT.

Edustacja. 2019. Dostęp online: http://edustacja.pl/ Dostęp 24.02.2019.

Eurostat. 2012. The European Higher Education Area in 2012: Bologna Process Implementation Report. https://ec.europa.eu/eurostat/documents/3217494/5735241/EC-30-12-534-EN.PDF/ffb0b7c9-bf5e-4696-984f-a05b135fe5a3. Dostęp 28.03.2019.

Eurostat. 2019c. Obstacles to participation in education and training by educational attainment level. https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-datasets/-/trng_aes_178. Dostęp 05.04.2019.

Główny Urząd Statystyczny. 2017. Szkoły wyższe i ich finanse w 2016 r. Warszawa. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/edukacja/edukacja/szkoly-wyzsze-iich-finanse-w-2016-r-,2,13.html. Dostęp 28.03.2019.

Główny Urząd Statystyczny. 2019. Ludność. Stan i struktura oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2018 r. Stan w dniu 31 XII. Warszawa. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/ludnosc-stan-i-struktura-oraz-ruch-naturalny-w-przekroju-terytorialnym-w-2018-r-stan-w-dniu-31-xii,6,25.html. Dostęp 15.05.2019.

Główny Urząd Statystyczny. Bank Danych Lokalnych. 2019. https://bdl.stat.gov.pl/BDLS/dane/podgrup/wymiary. Dostęp 05.04.2019

Kołodziejczyk, Witold i Marcin Polak. 2011. Jak będzie zmieniać się edukacja. Wyzwania dla polskiej szkoły i ucznia. Warszawa: Instytut Obywatelski. http://www.instytutobywatelski.pl/wp-content/uploads/2011/11/edukacja_kolodziejczyk-polak_internet.pdf. Dostęp 16.05.2019.

KursySzkolenia24. 2019. Najnowsza oferta edukacyjna 2019. https://www.kursyszkolenia24.pl/oferta_kursow_szkolen.php. Dostęp 05.03.2019.

Opiłowska, Marta. 2009. “Współcześni studenci jako stratedzy własnej kariery zawodowej: w świetle teorii gier i kredencjalizmu”. Teraźniejszość - Człowiek - Edukacja: kwartalnik myśli społeczno-pedagogicznej 4 (48): 107-126.

Shner, Moshe. 2018. “The Idea and Practicalities of ‘Nature’ in Janusz Korczak Philosophy.” Society Register 2(2): 85-106. https://doi.org/10.14746/sr.2018.2.2.05

Stiglitz, Joseph E. 2015. Cena nierówności. W jaki sposób dzisiejsze podziały społeczne zagrażają naszej przyszłości? Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.

StudiaOnline. 2019. Studia online – kierunki I i II stopnia. https://www.studiaonline.info/s/3639/75152-Kierunki-studiow-online.htm?kg=17. Dostęp 05.03.2019.

Suchocka, Agnieszka. 2011. “Przemoc symboliczna jako element ukrytego programu kształcenia polskiej szkoły”. Zeszyty naukowe Akademii Marynarki wojennej LII 4 (187): 293-302. http://www.amw1.iq.pl/library/File/ZeszytyNaukowe/2011/ZN_4_2011/Suchocka%20A.pdf. Dostęp 28.03.2019.

Zagóra-Jonszta, Urszula. 2014. “Rozważania wokół wartości – od Marksa do czasów współczesnych”. Studia Ekonomiczne 173: 13-21. http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-cf20afd6-618c-49eb-9f9f-3daf0e-73bc27?q=dd4d5d4e-adba-4883-9369-b90737ad75b6$1&qt=IN_PAGE Dostęp 14.06.2019.