Słowa kluczowe
Słowacja
system partyjny
rozpad Czechosłowacji
Jak cytować
Abstrakt
Odrębne systemy partyjne Czech i Słowacji zaczęły się kształtować jeszcze przed rozpadem wspólnego państwa czechosłowackiego. Początkowo oba systemy cechowała dominacja ugrupowań stanowiących opozycję wobec dawnego systemu komunistycznego. Ewolucję obu systemów różniła się. W Czechach dominowały przez długi okres prawicowe ODA i socjaldemokratyczna ČSSD, na Słowacji doszło do dominacji pojedynczych ugrupowań: najpierw HZDS, następnie Smer, które de facto zdominowały scenę polityczną. Niemałą rolę w tym procesie odegrały wyraziste osobistości słowackiej sceny politycznej: V. Mečiar i R. Fico. W Czechach taką rolę odgrywał jedynie V. Klaus. Słowacki system partyjny był bardziej rozdrobniony, cechował się poza tym rosnącym znaczeniem ugrupowań nacjonalistycznych i stała obecnością ugrupowań mniejszości węgierskiej. Obecnie na scenie partyjnej obu państw zauważalne są ugrupowania budujące swe poparcie na hasłach populistycznych (ANO 2011 w Czechach) bądź nacjonalistycznych (LSNS i SNS na Słowacji).
Bibliografia
Antoszewski A. (2006), Partie polityczne w Europie Środkowej i Wschodniej, in: Systemy polityczne Europy Środkowej i Wschodniej. Perspektywa porównawcza, ed. A. Antoszewski, Wrocław.
Bajda P. (2010), Elity polityczne na Słowacji w latach 1989–2010. Kręta droga do nowoczesnego państwa, Warszawa.
Bankowicz M. (1998), Systemy władzy państwowej Czechosłowacji i Czech. Studium instytucjonalnopolityczne, Kraków.
Bankowicz M. (2010), Transformacje konstytucyjnych systemów władzy państwowej w Europie Środkowej, Kraków.
Cuprik R. (2016), Demokracia kazia kauzy a politici, „Sme”, 16.12.2016.
Fiala P., Hloušek V. (2003), System partyjny Czech, in: A. Antoszewski, P. Fiala, R. Herbut, J. Sroka, Partie i systemy partyjne Europy Środkowej, Wrocław.
Herbut R. (2006), Systemy partyjne w państwach Europy Środkowej i Wschodniej, in: Systemy polityczne Europy Środkowej i Wschodniej. Perspektywa porównawcza, ed. A. Antoszewski, Wrocław.
Jičínský Z. (1996), Politický fenomén OF a problemý jeho působení, in: V. Dvořáková, A. Gerloch, Krystalizace struktury politických stran v České republice po roce 1989, Praha.
Kapitán P. (2016), Pre Smer je to cesta do pekla!, „Nový Čas”, 12.12.2016.
Kopeček L. (2003), System partyjny Słowacji, in: A. Antoszewski, P. Fiala, R. Herbut, J. Sroka, Partie i systemy partyjne Europy Środkowej, Wrocław.
Kopeček L., Spáč P. (2010), System partyjny Słowacji, in: Współczesna Słowacja. Sytuacja wewnętrzna i pozycja międzynarodowa, ed. E. Pałka, Wrocław.
Koźbiał K. (2014), The Party System of the Czech Republic, in: Joint Second Cycle Degree in International Relations: Europe in the Visegrad Perspective. On-line Reader, ed. G. Pożarlik, Kraków, https://visegradstudies.files.wordpress.com/2015/01/visegrad-reader-2014_pr.pdf.
Koźbiał K. (2016), System partyjny Republiki Czeskiej, in: K. Żarna, Europa Środkowa – Central Europe, t. V, Oświęcim.
Kusý M. (2002), Fenomen słowacki, in: Kwestia słowacka w XX wieku, ed. R. Chmel, Gliwice.
Leška D. (2013), Hlavné etapy formovania systému politických strán na Slovensku po roku 1989, „Sociológia”, r. 45, č. 1. O nas, http://www.naseslovensko.net/o-nas/, 13.11.2016.
Register of Political Parties and Political Movements, http://www.ives.sk/registre/hladatps.do, 01.05.2017.
Rejstřík politických stran a politických hnutí, http://aplikace.mvcr.cz/seznam-politickych-stran/SearchResult.aspx?type=0&status=1, 01.05.2017.
Sieklucki D. (2010), System partyjny Czech, in: Systemy partyjne państw Unii Europejskiej, ed. B. Kosowska-Gąstoł, Kraków.
Skandal na szczytach władzy jednak wymusił wybory. Czeska Izba Poselska rozwiązana, http://www.tvn24.pl/wiadomosci-ze-swiata,2/skandal-na-szczytach-wladzy-jednak-wymusil-wyboryczeska-izba-poselska-rozwiazana,348425.html, 20.10.2013.
Skotnicki K. (2000), System konstytucyjny Czech, Warszawa.
Sokół W. (2007), Geneza i ewolucja systemów wyborczych w państwach Europy Środkowej i Wschodniej, Lublin.
Tomaszewski J. (1997), Czechosłowacja, Warszawa.
Wojtas K. (2011), Partie populistyczne w Czechach i na Słowacji, Warszawa.
Zenderowski R. (2004), System partyjny Republiki Słowackiej (1993–2002), „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, vol. XI, sectio K.