Słowa kluczowe
dyskurs polityczny
retoryka progresywna
retoryka konserwatywna
zmiana
Jak cytować
Abstrakt
W niniejszym artykule autor spogląda na kampanię wyborczą w 2015 roku (zarówno prezydencką, jak i parlamentarną) przez pryzmat różnych stylów retoryki, którymi posługiwały się partie polityczne. W czasach zmediatyzowanej polityki, która organizowana jest w ramach kampanii o charakterze permanentnym, rywalizacja toczy się przede wszystkim poza formalnymi instytucjami, głównie w przestrzeni medialnej. Na poziomie retorycznym ujawnia się konflikt dwóch dyskursów: „dyskursu zmiany” (retoryka progresywna), kreowanego przez partie opozycyjne oraz „dyskursu kontynuacji” (retoryka konserwatywna), będącego sposobem politycznej komunikacji partii rządzących. Celem artykułu jest analiza opinii polskich studentów w ważnych kwestiach społecznych i politycznych oraz próba identyfikacji tej grupy wiekowej obywateli w kategoriach „elektoratu zmiany”. Wnioski z analizy powinny być pomocne w wyjaśnianiu przyczyn wysokiego poziomu poparcia udzielanego przez młodych wyborców partiom opozycyjnym.
Bibliografia
Aminzade R., McAdam D. (2005), Emocje i polityka sporu, w: Socjologia. Lektury, red. P. Sztompka, M. Kucia, Wydawnictwo Znak, Kraków.
Antoszewski A. (2004), Wzorce rywalizacji politycznej we współczesnych demokracjach europejskich, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Berman E. M. (1997), Dealing with Cynical Citizens, „Public Administration Review”, vol. 57, no. 2.
Bromley C., Curtice J. (2002), Where Have All The Voters Gone?, w: British Social Attitudes. The 19th Report, red. A. Park, J. Curtice, K. Thomson, L. Jarvis, C. Bromley, Sage, London.
Curtice J., Jowell R. (1997), Trust in the Political System, w: British Social Attitudes. The 14th Report. The End of Conservative Values?, red. R. Jowell, J. Curtice, A. Park, L. Brook, K. Thomson, L. Jarvis, C. Bryson, Ashgate, Aldershot.
Dermody J., Hanmer-Lloyd S. (2008), 21st Century British Youth: Politically Alienated or an Engaged Critical Citizenry?, w: Citizenship in the 21st Century, red. L. T. Kane, M. R. Poweller, Nova Science Publishers, New York.
Foucault M. (1998), Nadzorować i karać. Narodziny więzienia, Fundacja Aletheia, Warszawa.
Foucault M. (2005), The Discourse on Language and “Truth and Power”, w: Truth: Engagements Across Philosophical Traditions, red. D. Wood, J. Medina, Blackwell Publishing, Oxford.
Garcia Albacete G. M. (2014), Young People’s Political Participation in Western Europe. Continuity or Generational Change?, Palgrave Macmillan, Basingstoke.
Garlicki J. (1998), Świadomość młodzieży a reformy systemu politycznego i gospodarczego w Polsce, „Studia Politologiczne”, nr 3.
Gliński P. (1998), Młodzież jako czynnik zmiany społecznej – polityczna mobilizacja i aktywne uczestnictwo w ruchach społecznych, „Studia Politologiczne”, nr 3.
Grabowska M. (2005), Młodzież wobec demokracji i polityki, w: Młodzi Polacy i młodzi Niemcy w nowej Europie, red. K. Koseła, B. Jonda, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa.
Grabowska M. (1999), Poza polityką i demokracją, w: Młodzież szkolna o rynku i demokracji, red. K. Koseła, Oficyna Naukowa, Warszawa.
Guzik A., Marzęcki R., Stach Ł. (2015), Pokolenie ’89. Aksjologia i aktywność młodych Polaków, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, Kraków.
Karwat M. (1998), Młodzieżowe wzorce i style partycypacji, „Studia Politologiczne”, nr 3.
Koseła K. (1999), Najmłodsi dorośli. Wstęp, w: Młodzież szkolna o rynku i demokracji, red. K. Koseła, Oficyna Naukowa, Warszawa.
Kurzępa J. (1998), Młodzież pogranicza – JUMA, Lubuskie Towarzystwo Naukowe, Zielona Góra.
Kovacheva S. (2005), Will Youth Rejuvenate the Patterns of Political Participation?, w: Revisiting Youth Political Participation: Challenges for Research and Democratic Practice in Europe, red. J. Forbrig, Council of Europe, Strasbourg.
Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (2014), GUS, Warszawa.
Mair P. (1997), Party System Change: Approaches and Interpretations, Oxford University Press, Oxford.
Markowski R. (1995), Milcząca większość: o bierności politycznej społeczeństwa polskiego, w: Wybory parlamentarne 1991 i 1993 a polska scena polityczna, red. S. Gebethner, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa.
Marzęcki R. (2012), Konstruowanie wzajemnych relacji jako element stylu uprawiania polityki PO i PiS, „Środkowoeuropejskie Studia Polityczne”, nr 2.
Marzęcki R. (2015), Ludzie młodzi jako target group politycznych partii politycznych. Próba identyfikacji barier, w: Od marketingu samorządowego do prezydenckiego…, red. A. Kasińska-Metryka, R. Wiszniowski, M. Molendowska, Uniwersytet Jana Kochanowskiego, Kielce.
Marzęcki R. (2013a), Styl uprawiania polityki. Kształtowanie i utrwalanie podziałów politycznych we współczesnej Polsce, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, Kraków.
Marzęcki R. (2013b), Young Poles: Undeveloped Political ‘Niche’, „Przegląd Politologiczny”, nr 3.
Merton R. K. (1995), The Thomas Theorem and The Matthew Effect, „Social Forces”, vol. 74, no. 2.
Mieder W. (2009), „Yes, We Can”. Barack Obama’s Proverbial Rhetoric, Peter Lang, New York.
Monitoring wyborczy telewizyjnych serwisów informacyjnych. Wybory do Parlamentu RP 2015. Raport podsumowujący, 7.03.2016, http://www.krrit.gov.pl.
Mulgan G., Wilkinson H. (1997), Freedom’s Children and the Rise of Generational Politics, w: Life After Politics: New Thinking for the Twenty-First Century, red. G. Mulgan, Fontana, London.
O postępującej alienacji partii politycznych, Komunikat CBOS 26/2013, http://www.cbos.pl.
O szansach młodych w III RP, Komunikat CBOS 135/2014, http://www.cbos.pl.
Ost D. (2007), Klęska „Solidarności”. Gniew i polityka w postkomunistycznej Europie, Wydawnictwo Literackie Muza, Warszawa.
Ożóg K. (2004), Język w służbie polityki. Językowy kształt kampanii wyborczych, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
Park A. (1999), Young People and Political Apathy, w: British Social Attitudes. The 16th Report. Who Shares New Labour Values?, red. R. Jowell, J. Curtice, A. Park, K. Thomson, L. Jarvis, C. Bromley, N. Stratford, Ashgate, Aldershot.
Pirie M., Worcester R. M. (1998), The Millennial Generation, Adam Smith Institute, London.
Preferencje partyjne przed wyborami, Komunikat CBOS 142/2015, http://www.cbos.pl.
Rank H. (1984), The Pep Talk: How to Analyze Political Language, Counter-Propaganda Press, Park Forest.
Rank H. (1991), The Pitch: How To Analyze Ads. 2nd Edition, Counter-Propaganda Press, Park Forest.
Rosensrtone S. J., Hansen J. M. (1993), Mobilization, Participation, and Democracy in America, Macmillan, New York.
Russell A., Fieldhouse E., Purdam K., Kalra V. (2002), Voter Engagement and Young People. The Electoral Commission, London, http://www.electoralcommission.org.uk, 20.04.2016.
Rychard A. (1993), Reforms, adaptation and breakthrough: the sources of and limits to institutional changes in Poland, IFiS, Warszawa.
Sartori G. (2007), Homo videns. Telewizja i postmyślenie, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Schumpeter J. A. (1995), Kapitalizm, socjalizm, demokracja, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995.
Skarżyńska K., Chmielewski K., Najmłodsi wyborcy – jak głosowali i dlaczego?, w: Wybory parlamentarne 1991 i 1993 a polska scena polityczna, red. S. Gebethner, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa.
Sobolewska-Myślik K. (2010), Partie i systemy partyjne na świecie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Stoker L., Jennings M. K. (1995), Life-Cycle Transitions and Political Participation: The Case of Marriage, „American Political Science Review”, vol. 89, no. 2.
Szafraniec K. (2003), Pokoleniowe preferencje dotyczące ładu społecznego, w: Młodzież polska w nowym ładzie społecznym, red. B. Idzikowski, E. Narkiewicz-Niedbalec, M. Zielińska, E. Papiór, Uniwersytet Zielonogórski, Zielona Góra.
Szafraniec K. (2008), Potencjał młodzieżowego buntu – uwarunkowania i funkcje społeczne, w: Młodość i oświata za burtą przemian, red. K. Szafraniec, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
Thomas W. I., Thomas D. S. (1928), The Child in America: Behavior Problems and Programs, Knopf, New York.
Tismaneanu V. (2000), Wizje zbawienia. Demokracja, nacjonalizm i mit w postkomunistycznej Europie, Wydawnictwo Literackie Muza, Warszawa.
Wasilewski J. (2008), Dlaczego wydaje się przekonujące?, w: Prowadzeni słowami. Retoryka motywacji w komunikacji publicznej, J. Wasilewski, A. Skibiński, Difin, Warszawa.
Wesołowski W., Pańków I. (red.) (1995), Świat elity politycznej, IFiS PAN, Warszawa.
Wesołowski W., Post B. (red.) (1998), Polityka i Sejm. Formowanie się elity politycznej, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa.
Wesołowski W. (1995), Rozumienie polityki wśród polityków, w: Świat elity politycznej, red. W. Wesołowski, I. Pańków, IFiS PAN, Warszawa.
White C., Bruce S., Ritchie J. (2000), Young Peoples Politics. Political Interest and Engagement Amongst 14–24 Year Olds, York Publishing Services, York.
Wróbel S. (2004), Perswazja jako forma władzy, w: Sztuka perswazji. Socjologiczne, psychologiczne i lingwistyczne aspekty komunikowania perswazyjnego, red. R. Grapiel, K. Leszczyńska, Zakład Wydawniczy Nomos, Karków 2004.
Zielińska M. (2003), Młodzież jako przedmiot badań socjologicznych. Uwagi teoretyczne i metodologiczne, w: Młodzież polska w nowym ładzie społecznym, red. B. Idzikowski, E. Narkiewicz-Niedbalec, M. Zielińska, E. Papiór, Uniwersytet Zielonogórski, Zielona Góra.