Słowa kluczowe
konstytucja
prawo wyborcze
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł podejmuje problematykę zmiany prawa na Węgrzech po 2010 roku w aspekcie przeobrażeń konstytucyjnych oraz prawa wyborczego. Pierwsza część artykułu wiąże się z analizą zmian, jakie wprowadziła konstytucja Węgier w 2011 roku, zwana tam Fundamentalnym Prawem. Autor przedstawia i omawia sposób przygotowania i uchwalenia konstytucji przez posłów dominującej partii Fidesz oraz nowe podstawy ustrojowe i charakter podziału władzy. Druga część odnosi się do analizy trybu i efektów całkowitego przeobrażenia systemu wyborczego po 2011 roku, który zastąpił prawo wyborcze uchwalone jeszcze w 1990 roku. Nowe prawo wyborcze opiera się na trzech aktach przygotowanych i przegłosowanych większością głosów przez deputowanych z partii Fidesz. Aktami tymi są konstytucja, ustawa o wyborze posłów do parlamentu z 2011 roku i ustawa o procedurze wyborczej z 2013 roku.
Bibliografia
Act CLI of 2011 on the Constitutional Court, http://www.mkab.hu/rules/act-on-the-cc, 3.09.2014.
Act CCIII of 2011 on the Elections of Members of Parliament of Hungary, http://www.venice.coe.int/webforms/documents/?pdf=CDL-REF%282012%29003-e, 28.04.2013.
Act XXXVI of 2013 on Electoral Procedure, http://valasztas.hu/en/ovi/241/241_1_10.html, 30.04.2015.
Boros T. (2013), Constitutional Amendments in Hungary: The Government’s Struggle against the Constitutional Court, Friedrich Ebert Stifung, Budapest Buro, February 2013, http://www.fesbp.hu/common/pdf/Nachrichten_aus_Ungarn_februar_2013.pdf, 17.04.2013.
Bozóki A., Access to Electoral Rights. Hungary, http://eudo-citizenship.eu/admin/?p=file&appl=countryProfiles&f=1319-Hungary-FRACIT.pdf, 20.05.2015.
Brodziński W. (2006), Prawo wyborcze do parlamentu Republiki Węgier, w: Prawo wyborcze do parlamentu w wybranych państwach europejskich, red. S. Grabowska, K. Składowski, Wolters Kluwer, Kraków.
Comments on the Fifth Amendment to the Fundamental Law of Hungary, http://tasz.hu/files/tasz/imce/ngo_comments_on_the_5th_amendment_to_the_fundamental_law_october2013.pdf, 2.09.2013.
Council of Europe, Venice Comission, Documents by opinion and study: Hungary, http://www.venice.coe.int/WebForms/documents/by_opinion.aspx, 27.04.2013.
Czyż A. (2012), Legislacja jako główna funkcja parlamentów, w: Parlament w państwach Grupy Wyszehradzkiej, red. M. Barański, R. Glajcar, S. Kubas, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego – REMAR, Katowice.
Czyż A., Kubas S. (2011), Doświadczenia węgierskiej transformacji ustrojowej. Od Jánosa Kádára do Viktora Orbána, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego – REMAR, Katowice.
Dokument Roboczy nr 4 Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych przy Parlamencie Europejskim z 5 marca 2013 roku w sprawie sytuacji praw podstawowych: standardy i praktyka na Węgrzech (zgodnie z rezolucją PE z dnia 16 lutego 2012 r.) – zasady demokracji i praworządności. Sprawozdawcy: Rui Tavares, Anthea McIntyre – Marie-Christine Vergiat.
Drinóczi T. (2012), Nowy węgierski system wyborczy, „Studia wyborcze”, nr (tom) 13.
Kubas S. (2012), Węgierski parlamentaryzm: od narodzin do stanu obecnego z uwzględnieniem konstytucji z 2011 r. „Przegląd Sejmowy”, nr 5 (112).
Kubas S. (2012), Wpływ węgierskiego systemu wyborczego na wyniki wyborów do Zgromadzenia Krajowego i Parlamentu Europejskiego w latach 1990–2009, „Studia Wyborcze”, nr (tom) 9.
Nations in Transit: Hungary, http://www.freedomhouse.org/report/nations-transit/2012/hungary, 17.04.2013.
Nemzeti Konzultáció: Kérdések az új alkotmányról, http://www.fidesz.hu/index.php Cikk=158885, 3.04.2013.
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2011 r. w sprawie ustawy medialnej na Węgrzech (2012/C 199 E/17), http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:C:2012:199E-:0154:0157:PL:PDF, 17.05.2013.
Sokół W. (2007), Geneza i ewolucja systemów wyborczych w państwach Europy Środkowej i Wschodniej, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
The Constitutional Court of Hungary, Decision 45/2012, http://mkab.hu/sajto/news/certain-partsof-the-transitional-provisions-of-the-fundametal-law-held-contrary-to-the-fundamental-law, 17.04.2013.
Ustawa Zasadnicza Węgier z 25 kwietnia 2011 r., http://libr.sejm.gov.pl/tek01/txt/konst/wegry2011.html, 16.04.2013.