Słowa kluczowe
antropofagia
anarchiczność
Hobbes
fabrykacja
Jak cytować
Abstrakt
W artykule autor stawia tezę o analogii i dyskursywnych związkach między antropofagią i fabrykacja anarchiczności a nauką o stosunkach międzynarodowych i fabrykacją anarchiczności jako istoty międzynarodowości.
Odwołując się do tezy Williama Arensa o konieczności uznania antropofagii za dyskursywną praktykę w relacjach między społecznościami i w oparciu o wybrane relacje z podróży ukazano przyczyny i sposób fabrykowania kanibalizmu jako uzasadnienia dla praktyk podboju, kolonializmu, prozelityzmu i eksterminacji. Podobnie, odwołując się do analizy filozofii politycznej T. Hobbesa, ukazano brak zasadności w jej wykorzystaniu do sformułowania tezy o anarchiczności stosunków międzynarodowych jako najważniejszej regule według której są one zorganizowane. Autor stawia tezę, że fabrykacja anarchiczności jako istoty międzynarodowości była produktem rodzących się na przełomie XIX i XX wieku nauk politycznych i nauki o stosunkach międzynarodowych oraz prawa międzynarodowego.
Ostatecznie, tak jak dyskurs o kanibalizmie jest trudny do wymazania, równie trudno usunąć z nauki o stosunkach międzynarodowych tezę o ich anarchiczności definiującej narodowe tożsamości poprzez odniesienie do „innego”. W rezultacie fundament dla polityk zagranicznych nadal stanowią wyrastające z dyskursu o anarchiczności fabrykacje „innych”.
Bibliografia
Arens W. (2010) [1979], Mit ludożercy. Antropologia i antropofagia, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Armitage D. (2006), Hobbes and the foundations of modern international thoughts, w: Rethinking the Foundations of Modern Political Thought, eds. A. Brett, J. Tully, H. Hamilton-Bleakley, Cambridge University Press, Cambridge.
Atkins J. (1735), A Voyage to Guinea, Brasil, and the West-Indies; in His Majesty’s Ships, the Swallow and Weymouth, Ward and Chandler, London [on line] dostępny w: https://archive.org/stream/voyagetoguineabr00atki#page/n7/mode/2up, 6.11.2014.
Avramescu C. (2009), An Intellectual History of Cannibalism, Princeton University Press, Princeton.
Barnard D. (2005), Serving the master: cannibalism and transoceanic representations of cultural identity, „International Journal of Francophone Studies”, vol. 8, nr 3.
Boucher P. P. (2008) [1992], Cannibal Encounters. Europeans and Island Caribs, 1492–1763, Johns Hopkins University Press, Baltimore.
Clark I. (2009), How Hierarchical Can International Society Be? „International Relations”, vol. 23, nr 3.
Conklin B. A. (2000), Consuming Grief. Compassionate Cannibalism in an Amazonian Society, University of Texas Press, Austin.
Gałganek A. (2008), „Westfalia” jako metafora genezy w nauce o stosunkach międzynarodowych, w:
Późnowestfalski ład międzynarodowy, pod red. M. Pietrasia, K. Marzędy, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
Gałganek A. (2010), Genealogia międzynarodowości. Społeczna teoria stosunków międzynarodowych, „Przegląd Politologiczny”, vol. XV, nr 3.
Gallarotti G. M. (2008), More Revisions in Realism: Hobbesian Anarchy, the Tale of the Fool and International Relations Theory, „International Studies”, vol. 45, nr 3.
Gilpin R. (1981), War and Change in World Politics, Cambridge University Press, Cambridge.
Hanson D. W. (1986), Thomas Hobbes’s „Highway to Peace”, „International Organization”, vol. 38, nr 2.
Hobbes T. (1956), O obywatelu, w: Elementy filozofii, PWN, Warszawa, t. 2.
Hobbes T. (1954), Lewiatan, czyli materia, forma i władza państwa kościelnego i świeckiego, PWN, Warszawa.
Hulme P. (1986), Colonial Encounters. Europe and the native Caribbean, 1492–1797, Methuen, London–New York.
Hulme P. (1998), Introduction: The Cannibal Scene, w: Cannibalism and the Colonial World, red.
F. Barker, P. Hulme, M. Iverson, Cambridge University Press, Cambridge.
Léry de J. (1992), History of a Voyage to the Land of Brazil, University of California Press, Berkeley–Los Angeles.
Maalouf A. (2001), Wyprawy krzyżowe w oczach Arabów, Czytelnik, Warszawa.
Martyr d’Anghera P., De Orbo Novo, [online] The Project Gutenberg EBook of De Orbe Novo, vol. 1 (of 2), tłum. F. A. MacNutt, http://www.gutenberg.org/files/12425/12425-h/12425-h.htm#b1, 30.10.2014.
Neocleous M. (2008), Critique of Security, Edinburgh University Press, Edinburgh.
Obeyesekere G. (2005), Cannibal Talk. The Man-Eating Myth and Human Sacrifice in the South Seas, University of California Press, Berkeley–Los Angeles.
Osiander A. (1998), Rereading Early Twentieth-Century IR Theory: Idealism Revisited, „International Studies Quarterly”, vol. 42.
Polo M. (1993), Opisanie świata, Wydawnictwo Alkazar, Warszawa.
Smith A. (2007), Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, t. 2.
Teschke B. (2003), The Myth of 1648. Class, Geopolitics and the making of Modern International Relations, Verso, London.
Waltz K. (1990), Realist Thought and Neorealist Theory, „Journal of International Affairs”, vol. 44, nr 1.
Whatley J. (1992), Introduction, w: J. de Léry, History of a Voyage to the Land of Brazil, University of California Press, Berkeley–Los Angeles.
Williams M. C. (1996), Hobbes and international relations: a reconsideration, „International Organization”, vol. 50, nr 2.