Abstrakt
Region stwarza doskonałą okazję do zbadania wyzwań, przed jakimi stoją kraje Azji Środkowej, w celu zapewnienia sobie bezpieczeństwa, co wymaga współpracy regionalnej. Kwestie bezpieczeństwa związane z zagrażającymi krajom Azji Środkowej zjawiskami naturalnymi, jak i złożonymi sytuacjami nadzwyczajnymi (które mogą wynikać ze sporów terytorialnych, przemocy etnicznej, handlu narkotykami, zwalczania terroryzmu i ekstremizmu) w równym stopniu dowodzą, że współpraca regionalna jest niezbędna przy rozwiązywaniu wspólnych problemów. Ponadto, z punktu widzenia kontekstu kulturowego i tradycji, państwa Azji Środkowej łączy wspólna przeszłość i dziedzictwo, które mogą posłużyć jako siła napędowa procesu integracji regionalnej. Po upadku Związku Radzieckiego większość badaczy była zdania, że region zacznie wreszcie zdobywać niezależność. Jednak analiza historyczna okresu postsowieckiego pokazuje, że interesy geopolityczne światowych potęg nie straciły na znaczeniu. Do pewnego stopnia historyczni hegemoni Azji Środkowej (Rosja i Chiny) odzyskali swoją pozycję geopolityczną poprzez tworzenie instytucji gospodarczych i wojskowych z udziałem krajów Azji Środkowej. W tym względzie niniejszy artykuł skupia się na analizie wzajemnych zależności między Chinami i Rosją w postsowieckiej Azji Środkowej i ich znaczeniu dla stabilności regionalnej i wzrostu gospodarczego. Za ważne uznano także zbadanie roli USA i UE w regionie Azji Środkowej, łącznie ze wskazaniem na obszary, w których UE i USA mogą rozwinąć współpracę.
Bibliografia
Aris S. (2013), Shanghai Cooperation Organization MAPPING MULTILATERALISM IN TRANSITION NO. 2, International Peace Institute, New York.
Boland J. (2011), Ten Years of the Shanghai Cooperation Organization: A Lost Decade? A Partner for the United States?, Brooings Institution, Washington DC.
Imanaliev M., Geographical threat – what is the future of Afghanistan and its impact to neighboring countries, International Valdai discussion club, translated from Russian into English.
Marantidou V., Cossa R. A., China’s and Russia’s Great Game in Central Asia, http://nationalinterest.org/blog/the-buzz/china-russias-great-game-central-asia-11385?page=2, October 15, 2017.
Olcott Martha Brill (2007), Democracy Promotion in Central Asia: From High Expectations to Disillusionment, Carnegie Endowment for International Peace, Presented at CORE Workshop on Democratization in Central Asia, Hamburg, Germany.
Richard Weitz on new and old security challenges in Central Asia, http://kabar.kg/eng/news/dr-richardweitz-on-security-in-central-asia-and-its-new-old-challenges/, November 10, 2017.
Starr F. (2006), Clans Authoritarian rulers and Parliaments in Central Asia, Central Asia Caucasus Institute, John Hopkins University, SAIS.
The EU report (2016), The EU in Central Asia: Regional context, The EU policy department.
Wilson W. T., China’s Huge ‘One Belt, One Road’ Initiative Is Sweeping Central Asia, the heritage Foundation.
Xinhua, Xi proposes a ‘new Silk Road’ with Central Asia, 8 September 2013, www.chinadaily.com.cn/sunday/2013-09/08/ content_16952160.htm.
Internet sources:
“Deutsche Welle”, Why Central Asia is increasingly worried about Afghanistan, http://www.dw.com/en/why-central-asia-is-increasingly-worried-about-afghanistan/a-18826223, October 25, 2017.
http://thediplomat.com/2017/01/understanding-islamic-radicalization-in-central-asia/.