Abstrakt
Artykuł porusza kwestię stosunków gospodarczych Chiny–Ameryka Łacińska w tym stuleciu. W ciągu pierwszych dwóch dekad XXI wieku nastąpił znaczny wzrost handlu między Chinami i Ameryką Łacińską, a inwestycje Chin w Ameryce Łacińskiej wzrosły. Chociaż prezentowany tekst omawia kwestie współpracy gospodarczej, jego głównym celem nie jest jednak prezentacja dynamiki tych stosunków, ale refleksja nad szansami i zagrożeniami dla Ameryki Łacińskiej wynikającymi ze współpracy gospodarczej między Chinami i Ameryką Łacińską. Artykuł omawia zatem możliwości i zagrożenia w wielu aspektach, podając różne argumenty i liczne przykłady. Wnioski z tego artykułu dotyczą zarówno pojawiających się wyzwań, jak i perspektyw współpracy.
Bibliografia
, el año de América Latina (2016), 03.03.2016, China Hoy, http://www.chinatoday.mx/cul/CLACE/content/2016-03/03/content_714790.htm, 14.01.2018.
Ameryka Łacińska w Regionie Azji i Pacyfiku (2007), ed. M. F. Gawrycki, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
Argentyna – informacje o kraju, Informator Ekonomiczny Ministerstwa Spraw Zagranicznych, http://www.informatorekonomiczny.msz.gov.pl/pl/ameryka_poludniowa/argentyna/, 22.01.2018.
Charles J. (2016), Venezuela and China Advance Socio-Economic Cooperation, 04.10.2016, Venezuelanalysis.com, https://venezuelanalysis.com/news/12707, 10.02.2018.
China and Brazil, Ministry of Foreign Affairs of the People’s Republic of China, http://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/wjb_663304/zzjg_663340/ldmzs_664952/gjlb_664956/3473_665008/, 20.01.2018.
China, Latin America, and the United States: The New Triangle (2011), eds. C. J. Arnson, J. Davidow, Woodrow Wilson International Center for Scholars, Institute of the Americas, Chinese Academy of Social Sciences, https://www.wilsoncenter.org/sites/default/files/LAP_120810_Triangle_rpt.pdf, 20.02.2018.
Christensen S. F., Ramos Becard D. S. (2016), China–Latin America Relations: Main Themes, Main Problems, “Journal of China and International Relations. Special Issue: China – Latin America Relations in an Era of Changing World Order”, https://journals.aau.dk/index.php/jcir/article/viewFile/1586/1286, 21.02.2018.
Cieślik E. (2016), Tango z Pekinem. Co da Chinom współpraca z Ameryką Łacińską?, 15.04.2016, forsal.pl, http://forsal.pl/artykuly/935188,tango-z-pekinem-co-da-chinom-wspolpraca-z-ameryka-lacinska.html, 14.01.2018.
Dobrzycki W. (2004), Historia stosunków międzynarodowych 1815–1945, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa.
Dollar D. (2017), China’s Investment in Latin America, Geoeconomics and Global Issues, Paper 4, https://www.brookings.edu/wp-content/uploads/2017/01/fp_201701_china_investment_lat_am.pdf, 16.01.2018.
Eakin M. (2009), Historia Ameryki Łacińskiej. Zderzenie kultur, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Exploring opportunities for cooperation on trade and investment (2015), First Forum of China and the Community of Latin American and Caribbean States (CELAC), https://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/37578/S1421103_en.pdf, 14.01.2018.
Fatalski M. (2009), Doktryna Manna. Wokół założeń polityki Stanów Zjednoczonych wobec Ameryki Łacińskiej w latach sześćdziesiątych XX wieku, in: Amerykomania. Księga jubileuszowa ofiarowana Profesorowi Andrzejowi Mani, t. 1, eds. W. Bernacki, A. Walaszek, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Fijałkowska A., Gawrycki M. F. (2010), Wenezuela w procesie (r)ewolucyjnych przemian, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa.
Fontdeglòria X. (2015), China se afianza en América, 07.01.2015, “El País”, https://elpais.com/internacional/2015/01/06/actualidad/1420584648_865524.html, 14.01.2018.
Gilderhus M. T., The Monroe Doctrine: Meanings and Implications, “Presidential Studies Quarterly”, vol. 36, no. 1.
Guilhon Albuquerque J. A. (2014), Brazil, China, US: a triangular relation?, “Revista Brasileira de Política Internacional”, vol. 57.
Guilhon Albuquerque J. A. (2016), Brazil/China Partnership and the United States, “Revista Tempo do Mundo”, vol. 2, no. 2.
Harris R. L. (2015), China’s Relations with the Latin American and Caribbean Countries. A Peaceful Panda Bear instead of a Roaring Dragon, “Latin American Perspectives”, vol. 42, no. 6.
History, CBERS. National Institute for Space Research, http://www.cbers.inpe.br/ingles/satellites/history.php, 20.01.2018.
Hsiang A. C. (2017), China and the Venezuela Crisis, 24.07.2017, The Diplomat, https://thediplomat.com/2017/07/china-and-the-venezuela-crisis/, 11.02.2018.
Jenkins R. (2012), China and Brazil: Economic Impacts of a Growing Relationship, “Journal of Current Chinese Affairs”, vol. 41, no. 1.
Jenkins R., Dussel Peters E., Mesquita Moreira M. (2008), The Impact of China on Latin America and the Caribbean, “World Development”, vol. 36, no. 2.
Łasak P. (2015), Perspektywy współpracy handlowej Ameryki Łacińskiej z Chinami, “Studia Ekonomiczne”. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, no. 226.
Liberska B. (2010), Perspektywy rozwojowe chińskiej gospodarki do 2050 roku, “Studia Ekonomiczne”, vol. 67, no. 4.
Locatelli N. (2011), China in Latin America: Political and Economic Implications of Beijing’s Involvement In the Region, Dissertation.com, Boca Raton.
Łukaszewicz A. (2013), Proceder grabieży ziemi jako przejaw dysfunkcyjności państwa, in: Państwa dysfunkcyjne i ich destabilizujący wpływ na stosunki międzynarodowe, ed. R. Kłosowicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Maroszek M. (2009), Relacje Chińskiej Republiki Ludowej z Ameryką Łacińską, 28.08.2009, Portal Spraw Zagranicznych, http://www.psz.pl/117-polityka/marcin-maroszek-relacje-chinskiej-republiki-ludowej-z-ameryka-lacinska, 18.01.2018.
Marzec P. (2016), Aktualny stan stosunków Chin z Ameryką Łacińską i ich perspektywy, in: Chiny i świat zewnętrzny, ed. J. Marszałek-Kawa, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
Mazurek J. (2006), Kraj a emigracja. Ruch ludowy wobec wychodźstwa chłopskiego do krajów Ameryki Łacińskiej (do 1939 roku), Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, Warszawa.
Mazza J. (2016), Chinese Migration to Latin America and the Caribbean, The Dialogue: Leadership for the Americas, http://www.thedialogue.org/wp-content/uploads/2016/10/Chinese_Migration_to_LAC_Mazza-1.pdf, 10.01.2018.
Morgan D. E. (2017), Trade Developments in Latin America and the Caribbean, International Money Fund, https://www.imf.org/~/media/Files/.../CR/2017/cr1766-ap-5.ashx, 16.01.2018.
Nowak W. (2016), Ekspansja handlowa azjatyckich gigantów w Ameryce Łacińskiej, “Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia”, vol. 81, no. 3.
Pereira C., de Castro Neves J. A. (2011), Brazil and China: South-South Partnership or North-South Competition?, Policy Paper, no. 26, https://www.brookings.edu/wp-content/uploads/2016/06/03_brazil_china_pereira.pdf, 18.01.2018.
Pereira Carrero R. (2006), Polityka zagraniczna Argentyny, in: Polityka zagraniczna państw Ameryki Łacińskiej, ed. M. F. Gawrycki, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Przejmowanie ziemi uprawnej w krajach rozwijających się godzi w ich bezpieczeństwo żywnościowe (2010), Food & Water Europe, http://globalnepoludnie.pl/IMG/pdf/LandGrabsPolish.pdf, 03.03.2018.
Puyana A., Costantino A. (2015), Chinese Land Grabbing in Argentina and Colombia, “Latin American Perspectives”, vol. 42, no. 6.
Ray R., Gallagher K. P. (2017), China–Latin America Economic Bulletin, Global Economic Governance Initiative, https://www.bu.edu/pardeeschool/files/2014/11/Economic-Bulletin.16-17-Bulletin.Draf