Abstrakt
Zasada federalizmu w Szwajcarii rozwijała się przez wieki. Był to proces, który nie zawsze przebiega ł w sposób pokojowy. Stworzenie szwajcarskiej państwowości wymagało pogodzenia różnych grup i interesów. Dzisiejsze rozwiązania federalne w Szwajcarii umożliwiają pokojowe współistnienie różnych grup językowych i religijnych. Kolejnym wyzwaniem było pogodzenie interesów bogatych i biednych kantonów. Poznanie mechanizmów federalizmu szwajcarskiego może stanowić wskazówkę dla dalszej integracji w ramach Unii Europejskiej, która pod wieloma względami przypomina Szwajcarię.
Bibliografia
Audisio G., Chiara A. (2007), Twórcy zjednoczonej Europy, PAX, Warszawa.
Brühl-Moser D. (2012), Schweizerischer Föderalismus: Augestaltung, Neugestaltung und Herausforderungen, in: Handbuch. Föderalismus. Band IV: Föderalismus in Europa und der Welt, ed. I. Härtel, Springer Verlag, Berlin–Heidelberg.
Bucher E. (1966), Die Geschichte des Sonderbundskrieges, Berichthaus, Zurich.
Consolidated versions of the Treaty on European Union and the Treaty on the functioning of the European Union, http://register.consilium.europa.eu/pdf/en/08/st06/st06655.en08.pdf, 12.08.2013.
Czeszejko-Sochacki Z. (2000), Wstęp, in: Konstytucja Federalna Konfederacji Szwajcarskiej z dnia 18 kwietnia 1999 r., Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa.
Dardanelli P. (2007), Federalism. Institutional adaptation and symbolic constraints, in: Switzerland and the European Union. A close, contradictory and misunderstood relationship, ed. C. H. Church, Routledge, London–New York.
Die erste helvetische Verfassung vom 12. April 1798, http://www.verfassungren.de, 12.08.2013.
Eine kleine Geschichte der Schweiz: Der Bundesstaat und seine Traditionen (1998), ed. M. Hettling, Suhrkamp, Frankfurt am Main.
Fischer J. (2000), From Confederacy to Federation: Thoughts on Finality of European Integration. Speech by Joschka Fischer at the Humboldt University in Berlin, 12 May 2000, in: What Kind of Constitution for What Kind of Policy? Responses to Joschka Fischer, eds. Ch. Joerges, Y. Mény, J. H. H. Weiler, European University Institute, Florence–Cambridge MA.
Freiburghaus D. (2012), Swiss Federalism, Fiscal Equalisation Reform and the Reallocation of task, in: Changing Federal Constitutions. Lessons from International Comparison, eds. A. Benz, F. Knüpling, Budrich Verlag, Opladen–Berlin–Toronto.
Hilty C. (1879), Öffentliche Vorlesungen über die Helvetik, Fiala, Bern.
Jorio M. (1997), “Wider den Pakt mit dem Teufel”. Reaktion und Gegenwehr der Konservativen, in: Im Zeichen der Revolution, eds. T. Hildbrand, A. Tanner, Chronos Verlag, Basel.
Kinsky F. (2004), Föderalismus als Gesellschaftsmodell, in: Föderalismus – Leitbild für die Europäische Union?, eds. M. Piazolo, J. Weber, Olzog Verlag, München.
Linder W. (1996), Demokracja szwajcarska, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Rzeszów.
Lüthy H. (1966), Politische Probleme der Mehrsprachigkeit in der Schweiz, “Civitas”, vol. 22.
Maissen Th. (2010), Geschichte der Schweiz, hier + jetzt, Baden.
Musiał-Karg M. (2012), Elektroniczne referendum w Szwajcarii. Wybrane kierunki zmian helweckiej demokracji bezpośredniej, WNPiD UAM, Poznań.
Official website of the Department of Finance of the Swiss Confederation, http://www.efd.admin.ch/dokumentation/02288/02478/02491/index.html?lang=de, 12.08.2013.
Official website: Die Bundesbehörden der Schweizerischen Eidgenossenschaft, Bundesratsbeschluss über das Ergebnis der Volksabstimmung vom 28. November, 2004, http://www.admin.ch/opc/de/federal-gazette/2005/951.pdf, 12.08.2013.
The EU’s official website: The Founding Fathers of the EU, http://europa.eu/about-eu/eu-history/founding-fathers/, 12.08.2013.
Rau J. (2002), Plädoyer für Europäische Verfassung, in: Föderalismus hat Zukunft, ed. R. Bernhard, Sauerländer, Aarau.
Reinhard V. (2011), Geschichte der Schweiz: vin den Anfängen bis heute, Beck, München.
Rhinow R. (2001), Konstytucja Federalna Konfederacji Szwajcarskiej, in: Konstytucja Federalna Szwajcarskiej Konfederacji z 1999 r. i Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z 1997 r. Materiały Polsko-Szwajcarskiego sympozjum z 26–27 października 2000 r., ed. Z. Czeszejko-Sochacki, Temida 2, Białystok.
Roca R., Sonderbund, in: Historisches Lexikon der Schweiz, http://www.hls-dhs-dss.ch/textes/d/D17241.php, 12.08.2013
Sarnecki P. (2003), Ustroje konstytucyjne państw współczesnych, Zakamycze, Kraków.
Schönberger P. (2001/2002), Die Lage des Föderalismus in der Schweiz, “Jahrbuch der Neuen Helvetischen Gesellschaft”.
Steinböck W. (1998), Die Schweiz im Hochmittelalter (10.–13. Jh.), in: Die Schweiz und ihre Geschichte. Lehrmittelverlag des Kantons Zürich, Lehrmittelverlag des Kantons Zürich, Zürich.
Reichsfreiheit für Uri und Schwyz, http://www.geschichte-schweiz.ch/alte-eidgenossenschaft-1291.html, 12.08.2013.
Stüssi-Lauterburg J., Stecklikrieg, in: Historisches Lexikon der Schweiz, http://www.hls-dhs-dss.ch/textes/d/D41551.php, 12.08.2013.
Weber K. (1980), Kriterien des Bundesstaates. Eine systematische, historische und rechtsvergleichende Untersuchung der Bundesstaatlichkit der Schweiz, der Bundesrepublik Deutschland und Österreichs, Braumüller, Wien.
Węc J. J. (2206), Spór o kształt instytucjonalny Wspólnot Europejskich i Unii Europejskiej 1950–2005, Księgarnia Akademicka, Kraków.
Wittstein G. (2012), Why federal Reform Succeeded in Switzerland, in: Changing Federal Constitutions. Lessons from International Comparison, eds. A. Benz, F. Knüpling, Budrich Verlag, Opladen–Berlin–Toronto.
Wójcik Z. (1995), Historia powszechna wiek XVI–XVII, Wydawnictwo PWN, Warszawa.