Abstrakt
Przedmiotem prezentowanych badań są organy administracji rządowej biorące udział w przygotowaniu i realizacji współczesnej polityki migracyjnej w Polsce. Celem artykułu jest ich ustalenie i określenie kompetencji w zakresie polityki migracyjnej. W osiągnięciu tego zadania wykorzystano głównie metodę instytucjonalno-prawną oraz decyzyjną i porównawczą. Cechą charakterystyczną polityki migracyjnej w Polsce jest to, że mimo, iż biorą w niej udział różne podmioty, to kluczową rolę odgrywają właśnie orany administracji rządowej. W polskiej administracji rządowej nie ma jednak jednej instytucji, która zajmowałaby się całością problematyki dotyczącej polityki migracyjnej. Funkcjonuje tu wiele podmiotów, które prowadzą działania dotyczące różnych aspektów tej polityki – głównie bezpieczeństwa, ochrony granic, rynku pracy, polityki polonijnej. Niektóre mają podobne zadania, czego konsekwencją jest to, że ich działania nie zawsze są ze sobą dobrze skoordynowane. Ta wielość instytucji rządowych angażujących się w politykę migracyjną w Polsce może także tworzyć konkurencję między nimi oraz różne podejście do problematyki migracji. Powstanie niektórych z tych podmiotów było spowodowane pojawieniem się nowych, istotnych w tej materii wydarzeń (kryzys migracyjny i związana z tym relokacja, masowy napływ uchodźców wojennych z Ukrainy). Jak dotychczas głównym podmiotem rządowym tej polityki jest Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, które postrzega imigrację przez pryzmat bezpieczeństwa państwa.
Bibliografia
Adamczyk A. (2021), (Nie) intencjonalna polityka migracyjna Polski, Poznań.
Balicki J., Stalker P. (2006), Polityka imigracyjna i azylowa, Warszawa.
Beata Kempa Minister – Członek Rady Ministrów. Podsumowanie działalności w zakresie pomocy humanitarnej grudzień 2017 r.–maj 2019 r., http://orka2.sejm.gov.pl/INT8.nsf/klucz/ATTBCSHE7/$FILE/i30497-o1.pdf, 11.07.2023.
Departament Współpracy Międzynarodowej, https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/departament-wspolpracy-miedzynarodowej-dwm, 7.07.2023.
Departament Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą, https://www.gov.pl/web/dyplomacja/departament-wspolpracy-z-polonia-i-polakami-za-granica, 5.07.2023.
Departament Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą, https://www.gov.pl/web/premier/departament-wspolpracy-z-polonia-i-polakami-za-granica, 8.07.2023.
Łodziński S., Szonert M. (2023), Polityka migracyjna „bez polityki”. Antynomie tworzenia polityki migracyjnej w Polsce w okresie 2016–2023, „CMR Working Papers”, nr 130/188.
Pełnomocnik Rządu do Spraw Repatriacji, https://archiwum.mswia.gov.pl/pl/bezpieczenstwo/obywatelstwo-i-repatri/repatriacja-1/16275,Pelnomocnik-Rzadu-do-Spraw-Repatriacji.html, 10.07.2023.
Powołanie pełnomocnika rządu do spraw uchodźców wojennych z Ukrainy, https://www.gov.pl/web/premier/powolanie-pelnomocnika-rzadu-ds-uchodzcow-wojennych-z-ukrainy.
Premier likwiduje Departament Analiz i Polityki Migracyjnej, https://www.rp.pl/polityka/art18848121-premier-likwiduje-departament-analiz-i-polityki-migracyjnej, 20.06.2023.
Rada do Spraw Polaków poza Granicami Kraju, https://www.gov.pl/web/dyplomacja/rada-do-spraw-polakow-poza-granicami-kraju, 1.07.2023.
Rada do Spraw Repatriacji, https://www.gov.pl/web/mswia/rada-do-spraw-repatriacji, 27.06.2023.
Rafalik N. (2012), Cudzoziemcy ubiegający się o nadanie statusu uchodźcy w Polsce – teoria a rzeczywistość (praktyka) (stan prawny na dzień 31 grudnia 2011 r.), „CMR Working Papers”, vol. 55/113.
Regulamin organizacyjny Ministerstwa Spraw Zagranicznych wprowadzony na podstawie zarządzenia nr 31 Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 30 września 2015 r. w sprawie nadania regulaminu organizacyjnego Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Dz. Urz. MSZ 2020, poz. 72, tekst jedn.
Rozporządzenie Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 26 czerwca 2029 roku w sprawie wewnętrznej organizacji i trybu pracy Rady do Spraw Polaków poza Granicami Kraju, (2019), Dz. U. 2019, poz. 1245.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 kwietnia 2022 r. w sprawie ustanowienia Pełnomocnika Rządu do spraw uchodźców wojennych z Ukrainy, Dz. U., 2022, poz. 721.
Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 7 lipca 2022 r. w sprawie szczegółowego zakresu działań Ministra – Członka Rady Ministrów Agnieszki Ścigaj, Dz. U. 2022, poz. 1446.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2019 r. w sprawie ustanowienia Pełnomocnika Rządu do spraw Polonii i Polaków za Granicą (2019), Dz. U. 2019, poz. 2440.
Stanowisko MSWiA w sprawie utworzenia Departamentu Spraw Międzynarodowych i Migracji, https://www.gov.pl/web/mswia/stanowisko-mswia-ws-utworzenia-departamentu-spraw-miedzynarodowych-i-migracji, 19.06.2023.
Urząd do Spraw Cudzoziemców, https://www.gov.pl/web/udsc/urzad-do-spraw-cudzoziemcow2, 22.06.2023.
Ustawa z dnia 3 grudnia 2010 r. o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania, Dz. U. 2023, poz. 970 t.j.
W KPRM powstaje Departament ds. Pomocy Humanitarnej, na jego czele – Beata Kempa, https://www.bankier.pl/wiadomosc/W-KPRM-powstaje-Departament-ds-Pomocy-Humanitarnej-na-jego-czele-Beata-Kempa-4055953.html, 11.07.2023.
Zadania Departamentu Obywatelstwa i Repatriacji MSWiA, https://archiwumbip.mswia.gov.pl/bip/organizacja/16017,Departament-Obywatelstwa-i-Repatriacji.html, 28.06.2023.
Zakres działalności Departamentu Analiz i Polityki Migracyjnej, https://archiwumbip.mswia.gov.pl/bip/organizacja/24001,Departament-Analiz-i-Polityki-Migracyjnej.html, 19.06.2023.
Zarządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 22 marca 2021 r. w sprawie powołania Rady Oświaty Polonijnej, Dz. Urz. MEN, 2021, poz. 40.
Zarządzenie nr 12 Prezesa Rady Ministrów z dnia 14 lutego 2007 r. w sprawie utworzenia Zespołu do Spraw Migracji, https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwj97KuOsO-DAxUjGBAIHV81BhUQFnoECBAQAQ&url=https%3A%2F%2Fwww.gov.pl%2Fweb%2Fpremier%2Fzespol-do-spraw-migracji&usg=AOvVaw1Vmj_uPG69893Nv4Y9kgvM&opi=89978449, 5.07.2023.
Zarządzenie nr 16 Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 grudnia 2010 r. w sprawie powołania Rady Oświaty Polonijnej, Dz. Urz. MEN 2010.1.21.
Zarządzenie nr 21 Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 30 września 2021 r. zmieniające zarządzenie w sprawie ustalenia regulaminu organizacyjnego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji (2021), Dz. Urz. MSWiA 2021, poz. 43.
Zarządzenie nr 21 Prezesa Rady Ministrów z dnia 25 lutego 2016 r. w sprawie Międzyresortowego Zespołu do spraw zapewnienia bezpieczeństwa w procesie relokacji cudzoziemców, M.P. 2020, poz. 361 t.j.
Zarządzenie nr 230 Prezesa Rady Ministrów z dnia 28 października 20221 r. w sprawie Międzyresortowego Zespołu do spraw Polonii i Polaków za Granicą, M.P. 2021, poz. 1004.
Zarządzenie nr 255 Prezesa Rady Ministrów z dnia 25 sierpnia 2022 r. w sprawie zniesienia Międzyresortowego Zespołu do spraw zapewnienia bezpieczeństwa w procesie przesiedleń i relokacji, M.P. 2022, poz. 852.
Zarządzenie nr 35 Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 marca 2018 r. zmieniające zarządzenie w sprawie Zespołu do Spraw Migracji, https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwj97KuOsO-DAxUjGBAIHV81BhUQFnoECBAQAQ&url=https%3A%2F%2Fwww.gov.pl%2Fweb%2Fpremier%2Fzespol-do-spraw-migracji&usg=AOvVaw1Vmj_uPG69893Nv4Y9kgvM&opi=89978449, 27.062023.
Zarządzenie nr 35 Prezesa Rady Ministrów z dnia 4 maja 2015 r. w sprawie Międzyresortowego Zespołu do spraw Europejskich Funduszy Spraw Wewnętrznych, M.P. 2020, poz. 998 t.j.
Zarządzenie nr 36 Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 lutego 2022 roku w sprawie Międzyresortowego Zespołu do spraw opracowania programu i przyjęcia przez Rzeczpospolitą Polską osób poszkodowanych i rannych napływających z terytorium Ukrainy, Monitor Polski 2022, poz. 267.
Zarządzenie nr 37 Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 lutego 2022 r. w sprawie Międzyresortowego Zespołu do spraw przyjęcia przez Rzeczpospolitą Polską osób napływających z terytorium Ukrainy, Monitor Polski 2022, poz. 268.
Zarządzenie nr 41 Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2022 r. w sprawie ustalenia regulaminu organizacyjnego Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej, Dz. Urz. MRiPS, 2022, poz. 41.
Zarządzenie nr 42 Prezesa Rady Ministrów z dnia 23 lutego 2022 r. zmieniające zarządzenie w sprawie Międzyresortowego Zespołu do spraw przyjęcia przez Rzeczpospolitą Polską uchodźców napływających z terytorium Ukrainy, Monitor Polski 2022, poz. 280.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Tomasz Browarek
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.