Abstrakt
Autor analizuje wpływ zmian geopolitycznych i wewnętrznych na debatę wokół członkostwa Polski w Unii Europejskiej. W kontekście wojny na Ukrainie, powrotu do władzy Donalda Trumpa i wzrostu znaczenia alternatywnej prawicy pojawiły się głosy nawołujące do przedefiniowania relacji Polska–Unia Europejska. Ich konsekwencją jest dyskusja na temat polexitu. Chociaż członkostwo w UE i NATO stanowi fundament bezpieczeństwa Polski, rosnące wpływy Konfederacji – zwłaszcza wśród młodych wyborców – podważają ten konsensus. Dokument zatytułowany „Polexit – bezpieczne wyjście awaryjne” przedstawia scenariusz wyjścia z UE. Badania wskazują na spadek poparcia dla integracji, zwłaszcza wśród ludzi młodych, którzy oceniają ją głównie przez pryzmat wymiernych korzyści. Autor konkluduje, że choć polexit nie jest obecnie realną perspektywą, jego możliwość zależy od zmian na polskiej scenie politycznej i stabilności poparcia społecznego dla członkostwa w UE. Rodzi to pytanie o to, czy zmiany te doprowadzą do polexitu bądź marginalizacji pozycji Polski w Unii Europejskiej (Decopuling).
Bibliografia
Balcer A., Buras P., Gromadzki G., Smolar E. (2016), Polacy wobec UE: koniec konsensusu, Fundacja im. Stefana Batorego, https://ecfr.eu/wp-content/uploads/2ij3g7n.pdf, 12.09.2025.
Bryłka A., Tuduj K., Wawer M. (2019), #Polexit. Bezpieczne wyjście awaryjne, https://ruch-narodowy.pl/wp-content/uploads/2021/05/PolExit-Bezpieczne-wyjscie-awaryjne-ver1_2.pdf.
Czy Polacy chcą wyjścia Polski z Unii Europejskiej? Badanie zostało zrealizowane przez pracownię Opinia24 na reprezentatywnej próbie 1002 Polaków w wieku 18 lat i więcej w dniach 2–6 kwietnia 2025 roku, https://wiadomosci.radiozet.pl/news/czy-polacy-chca-wyjscia-polski-z-unii-europejskiej-najnowszy-sondaz?utm_source=chatgpt.com.
Standard Eurobarometer, Public Opinion in the European Union, Eurobarometer Report March–April 2025, https://europa.eu/eurobarometer/surveys/detail/3372, 12.09.2025.
Kesler M. (2023), Kim są wyborcy partii politycznych w Polsce?, CBOS nr 98/2023, https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2023/K_098_23.PDF.
Konieczna-Sałamatin J. (2024), Polska i Polacy w Unii Europejskiej, raport Fundacja im. Stefana Batorego, https://www.batory.org.pl/wp-content/uploads/2024/06/Joanna-Konieczna_Polska-i-Polacy-w-UE.pdf.
Roguska B. (2024), Przed prezydencją Polski w Radzie UE, CBOS nr 129/2024, https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2024/K_129_24.PDF.
Roguska B. (2025), Preferencje partyjne w lipcu, (CATI), CBOS FLASH, nr 39/2025, https://www.cbos.pl/PL/publikacje/flashe_tekst.php?nr=39/2025.
Roguska B. (2025), Charakterystyka poglądów głównych ugrupowań politycznych, CBOS, nr 43/2025, https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2025/K_043_25.PDF.
Schlesinger K. (2024), Partie skrajnie prawicowe w Unii Europejskiej, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa.
Sondaż. Polacy coraz bardziej eurosceptyczni, Badanie zostało przeprowadzone przez Research Partner na Panelu Badawczym ARIADNA w dniach 27–28.05.2025, https://www.fronda.pl/a/SONDAZ-Polacy-coraz-bardziej-eurosceptyczni%2C241246.html?utm_source=chatgpt.com.
Stijn van Kessel (2025), Populism, the far right and EU integration: beyond simple dichotomies, „Journal of European Integration”, https://www.tandfonline.com/doi/epdf/10.1080/07036337.2025.2434341?needAccess=true.
Trosiak C. (2009), Społeczeństwo polskie wobec członkostwa Polski w Unii Europejskiej w kontekście wyników wyborów parlamentarnych z 2005 i 2007 roku – próba analizy, w: Perspektywy rozwoju Unii Europejskiej po rozszerzeniu z 2007 – przegląd zagadnień, red. C. Trosiak, Wydawnictwo Instytutu Nauk Politycznych i Dziennikarstwa, Poznań.
Trosiak C. (2020), Polexit w świetle wyników badań opinii publicznej, „Politeja”, 3(66), Jaka Europa? Napięcia integracji europejskiej – perspektywa interdyscyplinarna, Kraków.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Cezary Trosiak
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.