Abstrakt
Artykuł poświęcony jest zjawisku wzajemnego oddziaływania na siebie światów portu i polityki. Jego celem jest eksploracja przejawów sprzężeń pomiędzy polityką a sportem w sytuacjach występowania konfliktu pomiędzy państwami. Podjęta została próba wskazania sposobów przenoszenia rywalizacji politycznej na grunt sportu, a także celów i uwarunkowań z nimi związanych. Analizie zostały poddane następujące sposoby przenoszenia do świata sportu politycznej konfrontacji pomiędzy państwami: rywalizacja w klasyfikacji medalowej igrzysk olimpijskich, rywalizacja związana z prestiżowymi starciami sportowymi, organizacja imprez sportowych, udział w międzynarodowej rywalizacji sportowej oraz bojkot sportowy. W wyniku badania zauważono, iż nadawanie politycznego znaczenia sportowi w sytuacji konfrontacji politycznej państw może być związane z chęcią podniesienia własnego prestiżu oraz uderzenia w innych aktorów stosunków międzynarodowych. Zauważono ponadto, iż państwa niedemokratyczne mają szczególną tendencję do wykorzystywania sportu w celach politycznych.
Bibliografia
Allen G. (2010), What Washington Can Learn from the World of Sports, Regnery Publishing, Washington.
Bass A. (2002), Not the Triumph but the Struggle. The 1968 Olympics and the Making of the Black Athlete, University Of Minnesota Press, Minneapolis.
Beijing 2008 Medal Table, BBC, 13.08.2012, http://www.bbc.co.uk/sport/olympics/2012/medals/historical-medals-beijing-2008/countries, 19.03.2016.
Bian X. (2005), Predicting Olympic Medal Counts: the Effects of Economic Development on Olympic Performance, „The Park Place Economist”, vol. XIII, nr 37–38.
Billingham N., 98: The most politically charged game in World Cup history, FourFourTwo, 6.06.2014, http://www.fourfourtwo.com/features/98-most-politically-charged game-world-cup-history-#X4Hgu7CXPiXYus4j.99, 19.03.2016.
Billings A. C., Butterworth M. L., Turman P. D. (2012), Communication and Sport. Surveying the Field, SAGE, London.
Bloyce D., Smith A. (2010), Sport Policy and Development. An Introduction, Routledge, Abingdon.
Caraccioli T., Caraccioli J. (2008), Boycott. Stolen Dreams of the 1980 Moscow Olympic Games, New Chapter Press, Washington D.C.
Dewey C., Journalists at Sochi are live-tweeting their hilarious and gross hotel experiences, 4.02.2014, http://www.washingtonpost.com/blogs/worldviews/wp/2014/02/04/journalists-at-sochi-are-live-
tweeting-their-hilarious-and-gross-hotel-experiences/, 14.05.2014.
Espy R. (1981), The Politics of the Olympic Games. With Epilogue, 1976–1980, University of California Press, Berkeley–Los Angeles London.
Ferenc J. (2008), Sport w służbie polityki. Wyścig Pokoju 1948–1989, Trio, Warszawa.
Finley P., Finley L., Fountain J. (2008), Sports Scandals, Greenwood, Westport.
Gold J. R., Gold M. M. (2005), Cities of Culture. Staging International Festivals and the Urban Agenda, 1851–2000, Routledge, Hants Burlington.
Grzegrzółka K. (2008), Sportowa wojna światowa, „Wprost”, nr 35.
Guoqi X. (2008), Olympic Dreams. China and Sports 1895–2008, Harvard University Press, Cambridge.
Guttmann A. (1978), From Ritual to Record. The Nature of Modern Sports, Columbia University Press, New York.
Guttmann A. (2002), The Olympics. A History of Modern Games, University of Illinois Press, Champaign.
Hill C. R. (1996), Olympic Politics. Athens to Atlanta 1896- 1996, Manchester University Press, Manchester–New York.
Holt R. (1992), Sport and the British. A Modern History, Oxford University Press, Oxford.
Hong F., Wu P., Xiong H. (2005), Beijing Ambitions: An Analysis of the Chinese Elite Sports System and its Olympic Strategy for the 2008 Olympic Games, „The International Journal of the History of Sport”, vol. 22, Issue 4.
Hornbuckle A. R. (1996), Helsinki 1952, w: Historical Dictionary of the Modern Olympic Movement, red. J. E. Findling, K. D. Pelle, Greenwood, Westport–London.
Houlihan B., Green M. (2007), Comparative Elite Sport Development, Routledge, Oxford–Burlington.
Hoye R., Nicholson M., Houlihan B. (2010), Sport and Policy. Issues and Analysis, Elsevier Butterworth-Heinemann, Oxford–Burlington.
Huberty E., Wange W. B. (1972), Die Olympischen Spiele. München, Aubsburg, Kiel, Sapporo, Lingen Verlag, Köln.
Kultura Fizyczna i Sport w Związku Radzieckim. Materiały do pogadanki na Miesiąc Pogłębienia Przyjaźni Polsko-Radzieckiej (1953), Biuro Propagandy i Agitacji GKKF, Warszawa.
Kuźniak A. (2007), Zabijali we mnie Heidi, „Duży Format, Dodatek do Gazety Wyborczej”, nr 304 31.12.2007–01.01.2008.
Large D. C. (2007), Nazi Games. The Olympics of 1936, W. W. Norton & Company, New York–London.
Lewandowski R. (2008), Sportowe i polityczne przygotowania Chińskiej Republiki Ludowej do Igrzysk Olimpijskich Pekin 2008, http://www.polska-azja.pl/2008/08/09/rafal-lewandowskisportowe-i-polityczne-przygotowania-chinskiej-republiki-ludowej-do-igrzysk-olimpijskichpekin-2008/, 17.01.2009.
London 2012 opening ceremony audience hit 900 million predicts IOC (2012), 7.08.2012, „Independent”,
Macintosh D., Hawes M. (1994), Sport and Canadian Diplomacy, McGill – Queens’s University Press, Montreal–Buffalo–London.
Mason C. W. (2007), The Bridge to Change: The 1976 Montreal Olympic Games, South African Aparthed Policy, and the Olympic Boycott Paradigm, w: Onward to the Olympics. Historical Perspectives on the Olympic Games, red. G. P. Schaus, S. R. Wenn, Wilfrid Laurier University Press, Waterloo.
Medal Table (2014), BBC, 23.02.2014, http://www.bbc.com/sport/winter -olympics/2014/medals/countries, 19.03.2016.
Michalik M. B. (red.) (1993), Kronika Sportu, Wydawnictwo Kronika, Warszawa.
Miller D. (2008), Historia igrzysk olimpijskich i MKOl. Od Aten do Pekinu 1894–2008, Rebis, Poznań.
Młodzikowski G. (1981), Uniwersalne wartości sportu, w: Sport i kultura, red. Z. Krawczyk, PWN, Warszawa.
Moscow 1980, IOC, http://www.olympic.org/moscow-1980-summer-olympics, 19.03.2016.
Most expensive Olympics in history: Sochi 2014 Games to cost over $50 billion, „Russia Today”, 4.02.2014, http://rt.com/business/sochi-cost-record-history-404/, 9.05.2014.
Reich K. (1984), Doleful Days for the Games, „Sports Illustrated”, vol. 60, Issue 20.
Rinehart R. E. (1996), „Fists flew and blood flowed”: Symbolic Resistance and International Response in Hungarian Water Polo at Melbourne Olympics, 1956, „Journal of Sport History”, vol. 23, nr 2.
Riordan J. (1977), Sport in Soviet Society, Cambridge University Press, Cambridge.
Riordan J. (1978), The U.S.S.R., w: Sport under communism. The U.S.S.R., Czechoslovakia, The G.D.R., China, Cuba, red. J. Riordan, C Hurst & Co Publishers Ltd, Montreal.
Riordan J. (1993), Rewriting Soviet Sports History, „Journal of Sport History”, vol. 20, nr 3.
Robinson R. (2008), 800m & 3000m Steeplechase, „Running Times”, Issue 356.
Roman A. (1973), Monachijskie sensacje, Wydawnictwo „Sport i Turystyka”, Warszawa.
Runciman D. (2010), Powitanie z Afryką, „Tygodnik Forum”, nr 23, http://www.tygodnikforum.pl/forum/index.jsp?place=Lead10&news_cat_id=249&news_id=8858&layout=1&forum_id=6861&page=text, 16.10.2012.
Russia’s $9.4B road to Sochi latest in long line of Olympic boondoggles, Fox News, 7.02.2014, http://www.foxnews.com/sports/2014/02/07/sochi-olympic-price-tag-soars-critic-slams-roadthat-could-have-been-paved-with/, 9.05.2014.
Shneidman N. N. (1979), The Soviet road to olympus. Theory and practice of soviet physical culture and sport, Routledge, London.
Soares J. (2007), Cold War, Hot Ice: International Ice Hockey 1947–1980, „Journal of Sport History”, vol. 34, nr 2.
Stradling J. (2009), More than a Game. When history and sport collide, Pier 9.
Tikander V. (2004), Helsinki 1952, w: Encyclopedia of the Modern Olympic Movement, red. J. E. Findling, K. D. Pelle, Greenwood, Westport.
TVP podała wyniki: rekord oglądalności pobity! (2012), 9.06.2012, Polski Radio, http://www.polskieradio. pl/5/3/Artykul/621527,TVP-podala-wyniki-rekord-ogladalnosci-pobity, 19.03.2016.
Walters G. (2008), Igrzyska w Berlinie. Jak Hitler ukradł olimpijski sen, Rebis, Poznań.
Williams O., Sochi 2014: First British arrivals impressed by venues, 1.02.2014, http://www.bbc.com/
sport/0/winter-olympics/25996333, 19.03.2016.
Wilson W. (2004), Los Angeles 1984, w: Encyclopedia of the Modern Olympic Movement, red. J. E. Findling, K. D. Pelle, Greenwood, Westport.
Yardley J., China’s Leaders Try To Impress and Reassure the World, „The New York Times”, 8.08.2008,
http://www.nytimes.com/2008/08/09/sports/olympics/09china.html?th&emc=th, 16.10.2012.