Abstrakt
Stosunki między Szwajcariąa Unią Europejską mogą być postrzegane jako interesujące, a jednocześnie jako bezprecedensowy przykład nowej, elastycznej integracji. Mimo ponad dekady owocnej współpracy, wiele jej aspektów pozostaje kontrowersyjnymi. Problem autonomicznej adaptacji, braku możliwości wpływania na procesy decyzyjne na terytorium Wspólnot, otwarcia rynku pracy dla obywateli nowych państw członkowskich UE lub inne problemy związane z instytucjonalnym wymiarem realizacji umów. To tylko część problemów, które mogą być wymienione w tym kontekście. Można więc postawić zasadnicze pytanie: co będzie dalej? Czy ten bezprecedensowy przykład nowej formy integracji osiągnął już swoje granice? Jakie mogą być perspektywy przyszłej współpracy? Celem niniejszego artykułu jest próba znalezienia odpowiedzi na powyższe pytania. W rozważaniach uwzględniono kilka scenariuszy, będących wynikiem analizy aktualnych warunków i doświadczeń, jak również na oceny bieżącej strategii politycznej szwajcarskiego rządu. Mowa o: kontynuacji stosunków dwustronnych, przystąpieniu do Unii Europejskiej lub zawarciu umowy ramowej czy też stowarzyszenia. Scenariusze te są analizowane w celu znalezienia odpowiedzi na pytanie o najbardziej prawdopodobny przebieg przyszłych stosunków między Unią Europejską a Szwajcarią.
Bibliografia
Alleingang – Bilaterale Verträge – EU Beitritt. Implikationen für die Schweizer Wirtschaft und den Finanzplatz Schweiz, “UBS Group Economic Research Studies”, April 2000.
Aussenpolitischen Bericht vom 2. September 2009, BBI 2009/6333.
Bericht der APK des Ständerates vom 18. März 2002 über die Optionen der schweizerischen Integrationspolitik, BBI 2002/1905.
Bericht des Bundesrates über die Evaluation der schweizerischen Europapolitik vom 17. September 2010, BBI 2010/1419.
Bundesrat verabschiedet zuhanden der EU Grundsätze für institutionelle Lösungen, Medienmitteilung EDA/EVD, 15.06.2012.
Cottier T., Liechti R. (2006), Die Beziehungen der Schweiz zur Europäischen Union: Eine kurze Geschichte differenzieller und schrittweiser Integration, “Basler Schriften zur europäischen Integration” Nr. 81.
Decision No 1350/2007/EC of the European Parliament and of the Council of 23 October 2007, Official Journal of the European Union L 301/3.
Dialog Steuerkontroverse: Drittes Treffen mit der EU-Kommission, Medienmitteilung EFD, 8.04.2008.
Europabericht 2006 vom 28. Juni 2006, BBl 2006 6815.
European Parliament resolution of 7 September 2010 on EEA-Switzerland: Obstacles to the full implementation of the internal market, INI/2009/2176.
Europapolitische Standortbestimmung der Kantonsregierungen vom 25. Juni 2010, http://www.kdk.ch.
Freihandel mit der EU im Agrar- und Lebensmittelbereich: Arbeitsgruppe Begleitmassnahmen bestimmt, Medienmitteilung Generalsekretariat GS-EVD, 8. April 2008.
Interpellation Fehr Hans-Jürg. Wie weiter mit der EU?, 18. März 2009, “Amtliches Bulletin der Bundesversammlung”, 09.3172.
Interpellation Polla Barbara vom 21. Juni 2002. Verbesserung der Beziehungen Schweiz/EU, “Amtliches Bulletin der Bundesversammlung”, 02.3374.
Interpellation Riklin Kathy. Rahmenabkommen mit der EU versus EWR, “Amtliches Bulletin der Bundesversammlung”, 10.3211.
Postulat Stähelin Philipp, Rahmenvertrag zwischen der Schweiz und der EU vom 5. Oktober 2005, “Amtliches Bulletin der Bundesversammlung”, 05.3564.
Satellitennavigation (Galileo und EGNOS), Integrationsbüro EDA/EVD, September 2010.
Strom, Integrationsbüro EDA/EVD, Februar 2010.
Vahl M., Grolimund N., Integration ohne Mitgliedschaft: die bilateralen Verträge der Schweiz mit der Europäischen Gemeinschaft, Schulthess, Zürich 2007.
Verhandlungen Schweiz-EU im Strombereich gestartet, Medienmitteilung Bundesamt für Energie, 8.11.2007.
Verhandlungen über Landwirtschaft, Lebensmittelsicherheit, Produktsicherheit und öffentliche Gesundheit, Integrationsbüro EDA/EVD, Oktober 2009.
Warum die materielle Steuerharmonisierung kein Rezept für die Schweiz ist, Referat Bundesrat Hans-Rudolf Merz an der Bundessteuerkonferenz, Bern, 11.05.2006.