Abstrakt
Problem relacji państwo a naród/społeczeństwo został podjęty z perspektywy przeszłości rzeczywistości polskiej. Autor starał się wskazać na wybrane przykłady tych uwarunkowań między „rządzącymi” a „rządzonymi”. Uwzględnia trzy wybrane zagadnienia – kryteria: 1) problem postaw – cech charakterologicznych Polaków, 2) problem mesjanizmu polskiego, 3) problem znaczenia koncyliaryzmu średniowiecznego. Stara się dowieść, że powyższe czynniki miały wpływ na ułożenie stosunków między państwem a narodem/społeczeństwem, oddziaływały na kształt podstaw ustrojowych demokracji szlacheckiej i zahamowały tendencje absolutystyczno ustrojowe w systemie politycznym I Rzeczypospolitej. Skutki tych procesów odczuwamy w naszym kraju po dzień dzisiejszy.
Bibliografia
Długosz J. (2009), List dedykacyjny, w: tegoż, Roczniki, czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego, red. Ir. Tatarczukowa, Wydawnictwo Naukowe PWN SA, Warszawa, ks. I, s. 63–79.
Domański J., Ogonowski Z., Szczucki L. (1989), Zarys dziejów filozofii w Polsce. Wieki XIII–XVII, PWN, Warszawa.
Kallimach Buonaccorsi F. (1978), Życie i obyczaje Grzegorza z Sanoka, w: Filozofia i myśl społeczna XIII–XV wieku, red. J. Domański, PWN, Warszawa, s. 523–534.
Krasnodębski Z. (1999), M. Weber, Wiedza Powszechna, Warszawa.
Massonius M. (1980), Rozdwojenie myśli polskiej (R. XI „Pozytywizm krytyczny”), w: Filozofia i myśl społeczna w latach 1865–1895, cz. 2, red. A. Hochfeldowa, B. Skarga, PWN, Warszawa, s. 488–501.
Sarbiewski M. K. (1979), Charakterystyka Polaków, w: Filozofia i myśl społeczna XVII wieku, cz. 1, red. Z. Ogonowski, PWN, Warszawa, s. 126–128.
Skoczyński J., Woleński J. (2010), Historia filozofii polskiej, WAM, Kraków.
Stanisław ze Skarbimierza (2000), Mowy wybrane o mądrości, oprac. Mir. Korolko, Wydawnictwo Arcana, Kraków.
Starowolski Sz. (1979), O wolności bez swawoli, w: Filozofia i myśl społeczna XVII wieku, cz. 1, red. Z. Ogonowski, PWN, Warszawa, s. 137–142.
Wolan A. (1978), O wolności politycznej, czyli obywatelskiej, w: Filozofia i myśl społeczna XVI wieku, red. L. Szczucki, PWN, Warszawa, s. 333–356.