Abstract
The purpose of the article is to diagnose the causes of the increased interest shown by Poles in the European parliamentary election in 2019. From 2014 to 2019, Poles’ participation in elections to the European Parliament went up from 23.83% to 45.68%. Drawing on Europe salience theory and second-order election theory, I set out to determine whether changes in Poles’ attitudes towards the European Union led to this almost twofold increase in turnout from 2014 to 2019, or whether this trend was mainly attributable to the election cycle, that is, the coincidence in 2019 of both European and domestic parliamentary elections. My research involved an analysis of survey data (CBOS, Eurobarometr), statistical data, and the course of the European parliamentary election campaign.
During the analysis, it turned out that in the years 2014–2019 there were no significant changes in how the European Union and its institutions were perceived by Poles that could explain the dramatic increase in interest in the European election. What had the greatest impact on voter behaviour was the fact that the European election was held just several months before an election to the Polish parliament. The Polish political parties treated the European election in May as a test of support in the nation election to be held in the autumn – as a ‘quasi-first round.’ The European election campaign was heavily covered by the media, and focused on domestic issues (building up Poland’s welfare state). The ruling party’s announcement of numerous social reforms and a desire to influence the result of the ‘May round’ mobilised an above-average number of Poles to take an active part in the European election.
References
.2019 European elections results, https://election-results.eu/, 22.08.2019.
Aksztejn W. (2006), Racjonalność wyborcy a paradoks partycypacji. Znaczenie instrumentalnej motywacji dla wyjaśnienia absencji wyborczej w 2005 r., „Decyzje” nr 5.
Bochen D., „Piątka Kaczyńskiego”. Jakie propozycje znalazły się w obietnicach PiS i kiedy zostaną wprowadzone?, „money.pl” z dnia 19.03.2019 r., https://www.money.pl/gospodarka/piatkakaczynskiego-jakie-propozycje-znalazly-sie-w-obietnicach-pis-i-kiedy-zostana-wprowadzone-6360749894059649a.html, 04.09.2019.
Bodalska B. (2019), Europejska deklaracja PiS, EUROACTIV.PL, z dnia 11.03.2019 r., https://www.euractiv.pl/section/demokracja/news/europejska-deklaracja-pis/, 05.05.2020.
Boguszewski R. (2019), Sytuacja na rynku pracy w ocenach i doświadczeniach Polaków, CBOS, Komunikat z badań, nr 51.
Bożewicz M. (2019), Program Rodzina 500 plus po trzech latach funkcjonowania, CBOS, Komunikat z badań, nr 52.
Cybulska A. (2004), Głosujący i niegłosujący o swych decyzjach w wyborach do Parlamentu Europejskiego – analiza powyborcza, CBOS, Komunikat z badań, nr 114.
Cybulska A. (2014), Wybory do Parlamentu Europejskiego w powyborczych deklaracjach Polaków, CBOS, Komunikat z badań, nr 96.
Cybulska A., Pankowski K. (2019), Chcemy chodzić na wybory – deklaracje o uczestnictwie i ocena rangi, CBOS, Komunikat z badań, nr 67.
Cześnik M., Kwiatkowska A. (2017), Uczestnictwo wyborcze w 2014 i 2015 roku, w: Demokratyczny Audyt Polski, 2: Demokracja wyborcza w Polsce 2014–2015, red. R. Markowski, J. Wasilewski, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, Warszawa, pp. 27–48.
Donatella M. Viola (2015), European Parliament Elections Theories, w: Routledge Handbook of European Elections, ed. M. Viola Donatella, Routledge, London, pp. 39–48.
Eurobarometr (2020), https://ec.europa.eu/commfrontoffice/publicopinion/index.cfm/General/index, 15.01.2020.
Eurostat (2019), Real GDP growth rate – volume, Percentage change on previous year, https://ec.europa.eu/eurostat/tgm/table.do?tab=table&init=1&language=en&pcode=tec00115&plugin=1, 9.12.2019.
Eurostat (2020), Unemployment by sex and age – annual average, https://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/submitViewTableAction.do, 09.03.2020.
Gabryszak R. (2019), The evolution of the positions on social issues of major political parties in Poland. Comparative analysis of the election programs of Platforma Obywatelska (Civic Platform) and Prawo i Sprawiedliwość (Law and Justice) from 2007, 2011 and 2015, “Przegląd Politologiczny”, nr 4.
Gasser F., David vs. Goliath of voter turnout: Why is the participation in EU elections so low?, 29.05.2019, https://blogs.eurac.edu/eureka/david-vs-goliath-of-voter-turnout-why-is-the-participation-in-eu-elections-so-low/, 03.05.2020.
Grzelak P., Cześnik M. (2007), Frekwencja wyborcza w Polsce w latach 1990–2007, w: Kampania społeczna „Zmień kraj. Idź na wybory”. Raport o przebiegu kampanii i rekomendacje na przyszłość, red. J. Bełdowski, P. Chylińska, Warszawa, pp. 4–11.
GUS (2015), Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa.
GUS (2019), Rocznik Statystyczny Rzeczpospolitej Polskiej, Warszawa.
Hix S., Marsh M. (2007), Punishment or Protest? Understanding European Parliament Elections, “The Journal of Politics”, vol. 69, no. 2.
Hyndle-Hussein J. (2014), Litwa wybiera prezydenta, „Analizy OSW” z dnia 14.05.2014 r., https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2014-05-14/litwa-wybiera-prezydenta, 9.01.2020.
Kolanko M. (2019), Kampania do PE na ostatniej prostej, „Rzeczpospolita” z dnia 12.05.2019 r., https://www.rp.pl/Wybory-do-PE/190519866-Kampania-do-PE-na-ostatniej-prostej.html, 09.09.2019.
Majcherkiewicz T. (2018), Wybory regionalne jako wybory drugorzędne a perspektywa rządzenia wielopoziomowego, „Przegląd Politologiczny”, nr 1.
Marsh M. (1998), Testing the Second-Order Election Model after Four European Elections, “British Journal of Political Science”, vol. 28, no. 4.
Omyła-Rudzka M., Roguska B. (2019), Reakcje społeczne na rozwiązania tzw. Nowej Piątki PiS, CBOS, Komunikat z badań, nr 45.
Osiecki G. (2019), Pięć frontów kampanii do Parlamentu Europejskiego, „dziennik.pl” z dnia 6.05.2019 r., https://wiadomosci.dziennik.pl/polityka/artykuly/597141,kampania-wybory-parlament-europejski.html, 09.09.2019.
Osiński J., Pytlik B. (2016), The 2014 European Parliamentary Election in Poland: The Evaluation of the Challenges to the European Union, “Studia z Polityki Publicznej”, nr 4(12).
Pankowski K. (2019), Decyzje w wyborach do Parlamentu Europejskiego. Przyczyny absencji wyborczej, CBOS, Komunikat z badań, nr 94.
„Piątkę Kaczyńskiego” popierają tylko wyborcy PiS? Najnowszy sondaż, „Wprost” z dnia 15.04.2019 r., https://www.wprost.pl/kraj/10208300/piatke-kaczynskiego-popieraja-tylko-wyborcy-pis-najnowszy-sondaz.html, 04.09.2019.
PKW (2019), Wybory do Parlamentu Europejskiego 2019, Wyniki głosowania Polska, https://wybory.gov.pl/pe2019/pl/wyniki/pl, 09.09.2019.
PKW (2020), https://pkw.gov.pl/wybory-i-referenda/wybory-prezydenta-rzeczypospolitej-polskiej/wybory-prezydenta-rp-w-2020ampnbspr, 04.02.2020.
Rachwał M. (2017), Znikający wyborcy – partycypacja w wyborach do Parlamentu Europejskiego, w: Współczesne oblicza władzy politycznej. Wybrane zagadnienia, red. M. Rachwał, Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM, Poznań, pp. 61–73.
Results of the 2014 European elections, http://www.europarl.europa.eu/elections2014-results/en/turnout.html, 22.08.2019.
Roguska B. (2009), Wybory do Europarlamentu w powyborczych deklaracjach Polaków, CBOS, Komunikat z badań, nr 110.
Roguska B. (2018), Polska w Unii Europejskiej, CBOS, Komunikat z badań, nr 166.
Roguska B. (2019), 15 lat członkostwa Polski w Unii Europejskiej, CBOS, Komunikat z badań, nr 59.
Sondaż powyborczy 2014. Wybory do Parlamentu Europejskiego w 2014 r. Podsumowanie analityczne, Dział Badania Opinii Publicznej, Bruksela 2014.
Szczukocka A. (2012), Poziom i dynamika zmian zatrudnienia w sektorze rolnym w Polsce na tle innych państw Unii Europejskiej, „Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie – Problemy Rolnictwa Światowego”, vol. 12(27), nr 2.
Sześciło D., Cześnik M., Markowski R. (2013), Masz głos, Masz wybór. Obywatele i wybory, Raport Fundacji Batorego, Fundacja im. Stefana Batorego, Warszawa.
Ustawa z dnia 26 kwietnia 2019 r. o zmianie ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. RP z dn. 17 maja 2019 r., poz. 924.
Ustawa z dnia 4 kwietnia 2019 r. o jednorazowym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów w 2019 r., Dz. U. RP z dn. 24 kwietnia 2019 r., poz. 743.