Keywords
counter terrorism security
terrorism
common good
necessary defence
state of higher necessity
How to Cite
Abstract
The material scope of the analysis undertaken in the text covers the issues concerned with the relationship between two goods. Between the good constituted by community security on the one hand, and the good vested in the power to apply special measures falling within necessary defence and the state of higher necessity. The problem of the relationship between two goods, e.g. a conflict between two goods, can be observed in the competition between the common good and the good of the individual. A similar relation can be noted in the process of derogation from the obligations upon the contemporary political community as regards protection of life and other individual rights and freedoms. Special cases of the conflict between goods include the admissibility of the use of force, violence or restriction of individual freedom. Undoubtedly, situations in which individuals or groups are subjected to torture or have their life taken serve as the most extreme examples of violence use by the political community. All kinds of surveillance measures used by state institutions should be reckoned among the examples concerned with interference in individuals’ private lives.
The main purpose of the analysis contained in the text is to present all manner of argumentation concerned with the possibility of applying special measures within or outside the bounds of necessary defence and the state of higher necessity by the political community. In order to elaborate the objective scope of the analysis, the following research questions have been formulated in the text: (1) To what extent is it possible, within the limits of the law and per analogiam to the individual’s adequate actions, for the political community to apply special measures (necessary defence or the state of higher necessity) with the aim of providing security (and in particular counter terrorism security) for itself?, (2) To what extent is it possible, outside the limits of the law and per analogiam to the individual’s adequate actions, for the political community to apply special measures (necessary defence or the state of higher necessity) with the aim of providing security (and in particular counter terrorism security) for itself?
The presented analysis is chiefly an overview of a conceptual character with regard to the presentation of the issues concerned with the relationship between such goods as security and special powers of a political community. For the presentation of the legal aspects of this issue textual, functional and systemic interpretations have been applied. Next to the individual kinds of legal interpretation, in the course of argumentation a theoretical reflection on the law is used. The conceptual approach to the title problem makes use of argumentation per analogiam to appropriate actions by an individual when faced with a direct threat, and specified in the provisions of the Polish criminal law – necessary defence and the state of higher necessity.
References
Agamben G. (2008a), Stan wyjątkowy. Homo sacer II, 1, Ha!art, Kraków.
Agamben G. (2008b), Stan wyjątkowy, https://recyklingidei.pl/agamben-stan-wyjatkowy, 31.01.2021.
Arystoteles (2008), Etyka nikomachejska, PWN, Warszawa.
Awad E., Dsouza S., Kim R. et al. (2018), The Moral Machine experiment, “Nature”, vol. 563.
Bacławski J. (2012), Wola powszechna i jej stabilność według koncepcji J. J. Rousseau, “Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria”, no. 4.
Bakker E., De Graaf B. (2014), Towards a Theory of Fear Management in the Counterterrorism Domain: A Stocktaking Approach, “ICCT Research Paper”, January 2014.
Bäcker R., Rak J. (2019), Trajektoria trwania opancerzonych demokracji, “Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem”, vol. 41, no. 3.
Barber B. R. (2003), Strong Democracy. Participatory Politics for a New Age, University of California Press, Berkeley–Los Angeles.
de Benoist A. (2007), Carl Schmitt actuel: guerre »juste«, terrorisme, état d’urgence, »Nomos de la Terre«, Éditeur Krisis, Paris.
Berger P. L., Luckmann T. (2010), Społeczne tworzenie rzeczywistości, PWN, Warszawa.
Biały F. (2018), Koncepcje demokracji agonistycznej, UAM, Poznań.
Blaszke M. (1987), Umowa społeczna J. J. Rousseau: polityka i racjonalność, “Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej”, t. 32.
Błaszczyk M. (2019), Człowiek według Jeana-Paula Sartre’a, “Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria”, no. 2.
Bojarski M. (ed.) (2020), Prawo karne materialne. Część szczególna i ogólna, Kluwer, Warszawa.
Bolechów B. (2010), Terroryzm: aktorzy, statyści, widownie, PWN, Warszawa.
Bukowski J. (1981a), Konstrukcje czy zalecenia etyczne? (uwagi do filozofii Sartre’a), “Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej”, no. 27.
Bukowski J. (1981b), Problem Innego u Sartre’a, “Teksty: teoria literatury, krytyka, interpretacja”, no. 3.
Chaliand G., Blin A. (2020), Historia terroryzmu. Od starożytności do Da’isz, PIW, Warszawa.
Chalk P. (1996), West European Terrorism and Counter-Terrorism. The Evolving Dynamic, Palgrave Macmillan, London.
Christensen D. A., Aars J. (2019), Does Democracy Decrease Fear of Terrorism?, “Terrorism and Political Violence”, vol. 31, no. 3.
Council Framework Decision of 13 June 2002 on combating terrorism (2002/475/JHA).
Davis D. W., Silver B. D. (2004), Civil Liberties vs. Security: Public Opinion in the Context of the Terrorist Attacks on America, “The American Journal of Political Science”, vol. 48, no. 1.
Decision of the Supreme Court of 27 April 2017 (IV KK 116/17).
Dietl W., Hirschmann K., Tophoven R. (2009), Terroryzm, PWN, Warszawa.
Digesta Iustiniani: Liber 1, https://droitromain.univ-grenoble-alpes.fr/#1, 31.01.2021.
Furlong P., Marsh D. (2010), A Skin Not a Sweater: Ontology and Epistemology in Political Science, in: Theory and methods in political science, eds. D. Marsh, G. Stoker, Palgrave Macmillan, Basingstoke.
Gabriel-Węglowski M. (2018), Działania antyterrorystyczne. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa.
Galewicz W. (2017), Zakres sprawiedliwości wyrównawczej w etyce Arystotelesa, „Peitho”, vol. 8, no. 1.
Garcia B. E., Geva N. (2016), Security Versus Liberty in the Context of Counterterrorism: An Experimental Approach, “Terrorism and Political Violence”, vol. 28, issue 1.
Gardocki L. (1990), Zagadnienia teorii kryminalizacji, PWN, Warszawa.
Gasztold A. (2020), Feminist Perspectives on Terrorism: Critical Approaches to Security Studies, Springer Nature, Cham.
Gasztold A., Gasztold P. (2020), The Polish Counterterrorism System and Hybrid Warfare Threats, “Terrorism and Political Violence”, doi: 10.1080/09546553.2020.1777110.
Górnisiewicz A. (2019), Wojna i Nomos: Carl Schmitt o problemie porządku światowego, Universitas, Kraków.
Grabler A. (2019), Epistemologia. Sandwiczowa teoria wiedzy, Universitas, Kraków.
Gromczyński W. (1969), Człowiek, świat rzeczy, Bóg w filozofii Sartre’a, PWN, Warszawa.
Hanausek T. (1980), W sprawie pojęcia współczesnego terroryzmu, „Problemy Kryminalistyki”, no. 143.
Hetherington M., Suhay E. (2011), Authoritarianism, threat, and Americans’ support for the war on terror, „American Journal of Political Science”, vol. 55, no. 3.
Hirst P. (2011), Decyzjonizm Carla Schmitta, in: Carl Schmitt. Wyzwanie polityczności, ed. Ch. Mouffe, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa.
Hunter L. Y. (2016), Terrorism, Civil Liberties, and Political Rights: A Cross-National Analysis, “Studies in Conflict & Terrorism”, vol. 39, issue 2.
Iskra-Paczkowska A. (2007), Antynomie Sartre’owskiej koncepcji egzystencji autentycznej (praca doktorska), UŚ, Katowice.
Jabłoński M. (ed.) (2010), Wolności i prawa jednostki w Konstytucji RP, tom 1: Idee i zasady przewodnie konstytucyjnej regulacji wolności i praw jednostki w RP, Beck, Warszawa.
Jędraszewski M. (1994), W poszukiwaniu nowego humanizmu: J.-P. Sartre–E. Lévinas, PAT, Kraków.
Jovanović M. (2016), How to Justify »Militant Democracy«: Meta-ethics and the Game-like Character of Democracy, “Philosophy and Social Criticism”, vol. 42, no. 8.
Kaleta K. J., Koźmiński K. (2013), Charakter władzy suwerennej w koncepcjach ładu konstytucyjnego Hansa Kelsena i Carla Schmitta, “Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna”, no. 2.
Kamm F. M. (1989), Harming Some to Save Others, “Philosophical Studies”, vol. 57, no. 3.
Kowalska M. (1991), Pojęcia bytu i nicości w filozofii J.P. Sartre’a, “Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej”, no. 36.
Kowalski M. (2013), Prawo do samoobrony jako środek zwalczania terroryzmu międzynarodowego, Difin, Warszawa.
Koziej S. (2011), Bezpieczeństwo: istota, podstawowe kategorie i historyczna ewolucja, “Bezpieczeństwo Narodowe”, no. 18.
Królikowski M., Zawłocki R. (2015), Prawo karne, BECK, Warszawa.
Kulesza J. (2014), Zarys teorii kryminalizacji, “Prokuratura i Prawo”, no. 11–12.
Kulesza J. (2017), Problemy teorii kryminalizacji. Studium z zakresu prawa karnego i konstytucyjnego, UŁ, Łódź.
Kwiecień R. (2019), Od „wojny sprawiedliwej” do „wojny z terroryzmem”. Siła zbrojna i reglamentacja jej używania (ius contra bellum) w świetle prawa międzynarodowego, PISM, Warszawa.
Lemkin R. (1935), Terroryzm, „Gazeta Sądowa Warszawska”, no. 41.
Lerner M. (1938), It Is Later Than You Think: The Need for a Militant Democracy, The Viking Press, New York.
Lis R. (2014), Jean Bodin, John Locke i Jean Jacques Rousseau. O paradoksie suwerenności i ludowładztwa oraz próbach jego rozwiązania, “Studia Polityczne”, no. 34.
Litewski W. (1995), Rzymskie prawo prywatne, PWN, Warszawa.
Loewenstein K. (1935a), Autocracy versus Democracy in Contemporary Europe, I, “The American Political Science Review”, vol. 29, no. 4.
Loewenstein K. (1935b), Autocracy Versus Democracy in Contemporary Europe, II, „American Political Science Review”, vol. 29, no. 5.
Loewenstein K. (1937a), Militant Democracy and Fundamental Rights, I, „American Political Science Review”, vol. 31, no. 3.
Loewenstein K. (1937b), Militant Democracy and Fundamental Rights, II, „American Political Science Review”, vol. 31, no. 4.
Maddox G. (2019), Karl Loewenstein, Max Lerner, and militant democracy: an appeal to »strong democracy«, „Australian Journal of Political Science”, doi:10.1080/10361146.2019.1604943.
Malkopoulou A., Norman L. (2018), Three Models of Democratic Self-Defence: Militant Democracy and Its Alternatives, “Political Studies”, vol. 66, no. 2.
Marsh D., Stoker G. (eds.) (2010), Theory and methods in political science, Palgrave Macmillan, Basingstoke.
Michalska-Warias A. (2018), New Terrorist Offences in Polish Criminal Law, “Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)”, vol. 65, no. 1.
Mouffe Ch. (ed.) (2011), Carl Schmitt. Wyzwanie polityczności, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa.
Mueller J. (2006), Overblown: How politicians and terrorism industry inflate national security threats and why we believe them, Free Press, New York.
Nowacki J., Tabor Z. (2016), Wstęp do prawoznawstwa, Kluwer, Warszawa.
Nowak L. (1991), U podstaw teorii socjalizmu, tom III: Dynamika władzy. O strukturze i konieczności zaniku socjalizmu, Nakom, Poznań.
Ostant W. (2017), Unia Europejska wobec zagrożenia terroryzmem od Maastricht do Lizbony, Instytut Zachodni, Poznań.
Ochmann J. (2009), Nicość realna w interpretacji Heideggera, Sartre’a, Weltego, Nehera i filozofów Bliskiego i Dalekiego Wschodu, “Poznańskie Studia Teologiczne”, no. 23.
Parsons C. (2010), Constructivism and Interpretive Theory, in: Theory and methods in political science, eds. D. Marsh, G. Stoker, Palgrave Macmillan, Basingstoke.
Pichlak M. (2017), Rozróżnienie »ius et lex« we współczesnej filozofii prawa, “Archiwum Filozofii Prawa I Filozofii Społecznej”, no. 2.
Pierzchalski F. (2009), Podmiotowość polityczna w perspektywie indywidualistycznej i holistycznej, Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora, Pułtusk.
Pietrzyk-Reeves D. (2010), Podstawy zgody i dyskursu publicznego w koncepcji umowy społecznej Jana Jakuba Rousseau, “Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa”, t. 3.
Pohl Ł. (2019), Prawo karne. Wykład części ogólnej, Kluwer, Warszawa.
Porębski C. (1986), Umowa społeczna według Jana Jakuba Rousseau, “Etyka”, no. 22.
Przesławski T. (2009), Cel w konstrukcji przestępstwa terrorystycznego, “Prokuratura i Prawo”, no. 5.
Reddick Ch. G., Chatfield A. T., Jaramillo P. A. (2015), Public opinion on National Security Agency surveillance programs: A multi-method approach, “Government Information Quarterly”, vol. 32, no. 2.
Rosicki R. (2010), O pojęciu i istocie bezpieczeństwa, “Przegląd Politologiczny”, no. 3.
Rosicki R. (2015), Information and anti-terrorist security of Poland. A critical analysis exemplified with the tasks and activity of the Internal Security Agency, “Studia Politologiczne”, vol. 38.
Rosicki R. (2018), Counter-Terrorist Security: the Example of the Special Powers of the Polish Special Services in the Field of Surveillance of Foreign Nationals, “Przegląd Strategiczny”, no. 11.
Rousseau J. J. (2002), Umowa społeczna, Wyd. M. Derewiecki, Kęty.
Russell B. (1985), Authority and Individual, Routledge, London–New York.
Sawczyński P. (2019), Dwa oblicza stanu wyjątkowego w filozofii Giorgia Agambena, “Politeja”, vol. 59, no. 2.
Schmitt C. (2000), Teologia polityczna i inne pisma, Znak, Kraków.
Schmitt C. (2014), Teologia polityczna 2, Aletheia, Warszawa.
Schmitt C. (2016), Dyktatura, Kronos, Warszawa.
Schultz R. (1978), Conceptualizing politicalterrorism: A typology, „Journal of International Affairs”, vol. 32, no. 1.
Schuurman B. (2020), Research on Terrorism, 2007–2016: A Review of Data, Methods, and Authorship, “Terrorism and Political Violence”, vol. 32, no. 5.
Skarzyński R. (2004), Decyzjonizm Carla Schmitta (1921–1932), “Studia Politologiczne”, vol. 8.
Stańczyk J. (2017), Formułowanie kategorii pojęciowej bezpieczeństwa, FNCE, Poznań.
Stoycheff E., Wibowo K. A., Liu J., Xu K. (2017), Online Surveillance’s Effect on Support for Other Extraordinary Measures to Prevent Terrorism, “Mass Communication and Society”, vol. 20, no. 6.
Szahaj A., Jakubowski M. N. (2020), Filozofia polityki, PWN, Warszawa.
Szolc-Nartowski B. (transl.) (2007), Digesta Justyniańskie. Ks. 1, WSHP, Warszawa.
Szuniewicz M. (2016), Ochrona bezpieczeństwa państwa jako przesłanka ograniczenia praw i wolności jednostki w świetle Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, C.H. Beck, Warszawa.
Szyszkowska M. (1971), Relatywizm filozoficzno-prawny Radbrucha, “Studia Philosophiae Christianae”, vol. 7, no. 1.
Thomson J. J. (1985), The Trolley Problem, “The Yale Law Journal”, vol. 94, no. 6.
Tönnies F. (1887), Gemeinschaft und Gesellschaft: Abhandlung des Communismus und des Socialismus als empirischer Culturformen, Fues’s Verlag, Leipzig.
UN Office of the High Commissioner for Human Rights (OHCHR) (2008), Human Rights, Terrorism and Counter-terrorism, “Fact Sheet”, no. 32.
Vardy P., Grosch P. (2010), Etyka, PWN, Poznań.
Vultee F. (2010), Securitization: A new approach to the framing of the »war on terror«, “Journalism Practice”, vol. 4, no. 1.
Waldenfels B. (2009), Podstawowe motywy fenomenologii obcego, Oficyna Naukowa, Warszawa.
Warylewski J. (2017), Prawo karne. Część ogólna, Kluwer, Warszawa.
Wejkszner A. (2010), Ewolucja terroryzmu motywowanego ideologią religijną na przykładzie salafickiego ruchu globalnego dżihadu, UAM, Poznań.
Wesoły M. A. (2017), Księga Arystotelesa »O sprawiedliwości« (Eth. Nic. V), “Filo-Sofija”, no. 36.
Williams P. D. (ed.) (2008), Security Studies: An Introduction, Routledge, New York.
Wilkinson P. (2006), Terrorism versus Democracy: The liberal state response, Routledge, London–New York.
Wojciechowski S. (2013), The Hybridity of Terrorism, Logos, Berlin.
Wojciechowski S., Osiewicz P. (2017), Zrozumieć współczesny terroryzm. Wybrane aspekty fenomenu, Difin, Warszawa.
Woleński J. (2015), O formule Radbrucha, “Principia”, no. 61–62.
Wronkowska S. (2005), Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa, Ars boni et aequi, Poznań.
Wronkowska S., Ziembiński Z. (1997), Zarys teorii prawa, Ars boni et aequi, Poznań.
Zajadło J. (2001), Formuła Radbrucha. Filozofia prawa na granicy pozytywizmu prawniczego i prawa natury, Arche, Gdańsk.
Zgorzały R. (2007), Przestępstwo o charakterze terrorystycznym w polskim prawie karnym, “Prokuratura i Prawo”, no. 7–8.
Zięba R. (2008), Pozimnowojenny paradygmat bezpieczeństwa międzynarodowego, in: Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie, ed. R. Zięba, WSiP, Warszawa.
Zięba R. (ed.) (2008), Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie, WSiP, Warszawa.