Nastroje prawicowo-ekstremistyczne społeczeństwa niemieckiego
PDF

Słowa kluczowe

multikulturowość
antysemityzm
AfD
prawicowy ekstremizm

Jak cytować

Janicka, I. (2016). Nastroje prawicowo-ekstremistyczne społeczeństwa niemieckiego. Przegląd Politologiczny, (3), 145–158. https://doi.org/10.14746/pp.2016.21.3.10

Abstrakt

Głównym tematem artykułu jest analiza prawicowo-ekstremistycznych nastrojów w społeczeństwie niemieckim, których rzecznikiem stają się coraz częściej przedstawiciele klasy średniej. Nieudany projekt wielokulturowości niemieckiej, długotrwały kryzys gospodarczy w Europie, zjawisko terroryzmu islamskiego i fala uchodźców stworzyły atmosferę ksenofobizmu i rasizmu. W efekcie tworzone są partie oraz nieformalne ugrupowania, które oczekują od państwa zmian w polityce azylowej i artykułują potrzebę utrwalania tożsamości narodowej. Tworzące się ad hoc ruchy społeczne odnoszą się krytycznie do niemieckiego systemu politycznego gromadząc określoną część elektoratu. Jeden z ruchów obywatelskich pod nazwą Pegida demonstruje nie tylko przeciwko radykałom muzułmańskim, a islamowi w ogóle. Organizatorzy i zwolennicy Pegidy dystansują się publicznie od ekstremistów prawicowych, ale wykorzystują lęki przed islamskim terrorem i szerzą nastroje niechęci wobec uchodźców i obcych. Pytanie badawcze dotyczy perspektyw utrwalania demokratycznych standardów w pozjednoczeniowym społeczeństwie niemieckim przez klasę średnią, która może stać się najważniejszym elementem wpływającym na opinię publiczną. Renesans ideologii faszystowskiej wymusił konieczność wykreowania nowego modelu komunikowania społecznego pomiędzy klasami. Percepcja tej ideologii jest przedmiotem badawczym sfery aksjologicznej.

https://doi.org/10.14746/pp.2016.21.3.10
PDF

Bibliografia

Armann M., Blome N., Müller P. (2014), Apo von rechts, „Der Spiegel” 15.12.2014.

Backes U., Jesse E. (1998), Neue Formen des politischen Extremismus w: Jahrbuch Extremismus & Demokratie, s. 15.

Baumgärtner M., Diehl J. i in. (2014), Neue deutsche Welle, „Der Spiegel” 15.12.2014.

Brie A. (2014), Zwischen Ideologie und praktischer Politik, „Neue Gesellschaft Frankfurter Hefte”, nr 10.

Bobbio N. (1996), Prawica i lewica, Warszawa.

Bürgermeister tritt wegen NPD-Anfeindungen zurück, 10.03.2015, „Die Welt” http://ww.welt.de/regionales/sachsen-anhalt/article138189980/B, 8.03.2015.

Decker F., Neu V. (2007), Handbuch der deutchen Parteien, Wiesbaden. Europa-Wahlprogramm, https://www.alternativefuer.de/wp-content/uploads/2014/03/Europaprogramm-der-AfD.pdf, 2.08.2015.

Frigelj K. (2015), Was die Reichsbürger wirklich glauben, 16.05.2015, „Die Welt”

Güllner M. (2013), Nichtwähler in Deutschland, Friedrich-Ebert-Stiftung. Forum, Berlin.

Häusler A. (2009), Antiislamischer Rechtspopulismus in der extremen Rechte – die PRO – Bewegung als neue Kraft?, w: Strategien der extremen Rechte. Hintergründe – Analysen – Antworten, red. S. Braun, A. Geisler, M. Gerster, Wiesbaden.

Heitmeyer W. (2012), Deutsche Zustände, Folge 10, Berlin.

Janicka I. (2013), Fala radykalizmu politycznego w Niemczech, „Przegląd Zachodni”, nr 2.

Janicka I. (2015), Niemiecka edukacja obywatelska w zwalczaniu ekstremizmu prawicowego, w: Edukacja obywatelska dorosłych a społeczeństwo obywatelskie, red. D. Gierszewski, H. A. Kretek, Racibórz.

Jendroszczyk P. (2014), Multikulti już się przeżyło, „Rzeczpospolita” 20/21.09.2014.

Kocka J., Merkel W. (2014), Demokratie und Kapitalismus:Eine neue Balance wird gesucht, „Neue Gesellschaft Frankfurter Hefte”, nr 7/8.

Kubiak P. (2014), Wybory do Bundestagu z 22 września 2013 r. „Przegląd Zachodni”, nr 1.

Bartsch M., Stark H. (2011), Tödliche Welt, „Der Spiegel” 14.03.2011. Messer, Hämmer, Schlagringe, „Der Spiegel” 1.08.2015.

Mojsiewicz Cz. (1999), Rola opinii publicznej w polityce, Poznań.

Moroska-Bonkiewicz A. (2013), Niemiecka skrajna prawica na tle europejskim, w: Niemiecka scena polityczna 2009–2013, red. A. Kruk, M. Sus, Wrocław.

Osiński W. (2015), Bawaria nie radzi sobie z uchodźcami, „Przegląd” 20/26.04.2015 Politische Leitlinien der Alternative für Deutschland, https://www.alternativefuer.de/wp-content/uploads/2014/05/Politische-Leitlinien-der-Alternative-f%C3%BCr-Deutschland-Mai-2014-Version-

f%C3%BCr-den-Druck.pdf, 20.05.2014.

Pomarański M. (2011), Ekstremizm, w: M. Marczewska-Rytko, E. Olszewski, Myśl społeczna i ruchy polityczne współczesnego świata, Warszawa.

Popp M. (2012), Florian, wir kriegen dich, „Der Spiegel” 11.06.2012.

Priester K. (2014), Rechtspopulismus im Aufwind, „Neue Gesellschaft Frankfurter Hefte”, nr 4.

Przybylski H. (1975), Ruchy polityczne. Zagadnienia teoretyczne, w: Metodologiczne i teoretyczne problemy nauk politycznych, red. K. Opałek, Warszawa.

Sander A. (2015), Młodzi Niemcy w społeczeństwie obywatelskim w świetle badań Shell, w: Edukacja obywatelska dorosłych a społeczeństwo obywatelskie, red. D. Gierszewski, H. Kretek, Racibórz.

Schäfer A. (2013), Wahlbeteiligung Und Nichtwähler, „Aus Politik und Zeitgeschichte”, nr 48–49.

Szczepański J. (1970), Elementarne pojęcia socjologii, Warszawa.

Thierse W. (2015), Zwischen Ängsten und Ressentiments, „Neue Gesellschaft Frankfurter Hefte”, nr 3.

Tokarczyk R. (2003), Rozważania nad pojęciem ekstremizmu, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio G, Lublin.

UnbequemeFragen, FES-Info 3/2014.

Was Nichtwähler über Politik denken, FES-Info 2/2013.

Wieliński B. T. (2015), Ogniem w imigranta, „Gazeta Wyborcza” 18/19.04.2015.