Citizen Science w naukach społecznych – analiza wybranych przypadków udziału obywateli w projektach badawczych
Okładka czasopisma Przegląd Politologiczny, nr 4, rok 2024
PDF

Słowa kluczowe

nauka obywatelska
nauki społeczne
nauki polityczne
citizen science
innowacje w nauce
nauka partycypacyjna

Jak cytować

Jakubowski, J. (2024). Citizen Science w naukach społecznych – analiza wybranych przypadków udziału obywateli w projektach badawczych. Przegląd Politologiczny, (4), 19–30. https://doi.org/10.14746/pp.2024.29.4.2

Abstrakt

W prezentowanym artykule dokonano analizy wykorzystania paradygmatu nauki obywatelskiej w obszarze nauk społecznych. Jego celem jest: 1) skatalogowanie baz danych poświęconych projektom z wykorzystaniem citizen science (CS) oraz 2) analiza europejskich projektów badawczych z komponentem CS, ze szczególnym uwzględnieniem nauk społecznych, w tym nauk politycznych. Część empiryczna osadzona została w ilościowym i jakościowym podejściu do informacji dostępnych w bazach danych zawartych na stronach internetowych regionalnych stowarzyszeń CS. Na podstawie przeprowadzonej analizy ustalono dość powszechne wykorzystanie CS w projektach badawczych realizowanych w Europie i na świecie z zastrzeżeniem zagrożenia w wykorzystywaniu tego paradygmatu jako „modnego”, ale stosowanego de facto w ograniczonym zakresie.

https://doi.org/10.14746/pp.2024.29.4.2
PDF

Bibliografia

Association for Advancing Participatory Sciences, https://participatorysciences.org/, 01.10.2024.

Australian Citizen Science Association, https://citizenscience.org.au/, 01.10.2024.

Citizen Science Global Partnership, http://citizenscienceglobal.org, 01.10.2024.

CitizenScience.Asia, https://citizenscience.asia/, 01.10.2024.

CitSci Africa Association, https://citizenscienceafrica.com/, https://scistarter.org/citsciafrica, 01.10.2024.

Davis L. S., Zhu L., Finkler W. (2023), Citizen Science: Is It Good Science?, “Sustainability”, vol. 15, nr 5. DOI: https://doi.org/10.3390/su15054577

Duklewska K., Chmielewski S., Gawryluk A., Woźniak-Kostecka I. (2022), Nauka obywatelska jako metoda budowania społecznej świadomości ekologicznej, „Wybrane zagadnienia z zakresu ochrony i zagrożeń środowiska”, nr 51.

European Citizen Science Association, https://www.ecsa.ngo/, 01.10.2024.

Golumbic Y. N., Orr D., Baram-Tsabari A., Fishbain B. (2017), Between Vision and Reality: A Study of Scientists’ Views on Citizen Science, “Citizen Science: Theory and Practice”, vol. 2, nr 1. DOI: https://doi.org/10.5334/cstp.53

Haklay M., Dörler D., Heigl F., Manzoni M., Hecker S., Vohland K. (2021), What Is Citizen Science? The Challenges of Definition, w: The Science of Citizen Science, red. K. Vohland, A. Land-Zandstra, L. Ceccaroni, R. Lemmens, J. Perelló, M. Ponti, R. Samson, K. Wagenknecht, Springer, Cham. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-030-58278-4_2

Iberoamerican Network of Participatory Science, https://cienciaparticipativa.net/, 01.10.2024.

Jakubowski J., Jańczak J. (2024), Co to jest citizen science? Dyskusja nad rolą obywateli w tworzeniu i realizacji badań w naukach społecznych, „Politeja”, vol. 88, nr 3. DOI: https://doi.org/10.12797/Politeja.21.2024.88.3.09

Kullenberg C., Kasperowski D. (2016), What Is Citizen Science? – A Scientometric Meta-Analysis, “PLOS ONE”, vol. 11, nr 1. DOI: https://doi.org/10.1371/journal.pone.0147152

Liu H. Y., Kobernus M. (2017), Citizen Science and its Role in Sustainable Development: Status, Trends, Issues, and Opportunities, w: Analyzing the Role of Citizen Science in Modern Research, red. L. Ceccaroni, J. Piera, IGI Global, Hershey. DOI: https://doi.org/10.4018/978-1-5225-0962-2.ch007

Marks G., Hooghe L. (2004), Contrasting Visions of Multi-Level Governance, w: Multi-Level Governance, red. I. Bache, M. Flinders, Oxford University Press, Oxford. DOI: https://doi.org/10.1093/0199259259.003.0002

Primack J., von Hippel F. (1974), Advice and Dissent: Scientists in the Political Arena, Basic Books, New York. DOI: https://doi.org/10.1063/1.3069138

SciStarter, https://scistarter.org, 01.10.2024.

Spasiano A., Grimaldi S., Braccini A. M., Nardi F. (2021), Towards a Transdisciplinary Theoretical Framework of Citizen Science: Results from a Meta-Review Analysis, “Sustainability”, vol. 13, nr 14. DOI: https://doi.org/10.3390/su13147904

Strasser B. i in. (2018), “Citizen Science”? Rethinking Science and Public Participation, “Science & Technology Studies”, vol. 32, nr 2. DOI: https://doi.org/10.23987/sts.60425

van Oudheusden M., Suman A. B., Huyse T., Huyse H., Medvecky F. (2023), The Valuable Plurality of the Citizen Sciences, “Science & Technology Studies”, vol. XX(X). DOI: https://doi.org/10.23987/sts.126210

Vohland K., Land-Zandstra A., Ceccaroni L., Lemmens R., Perelló J., Ponti M., Samson R., Wagenknecht K., The Science of Citizen Science Evolves, w: The Science of Citizen Science, red. K. Vohland, A. Land-Zandstra, L. Ceccaroni, R. Lemmens, J. Perelló, M. Ponti, R. Samson, K. Wagenknecht, Springer, Cham.

Youth citizen science, https://www.ecsa.ngo/cases/youcount-youth-citizen-science/, 26.07.2024.