Słowa kluczowe
nierówność
niespójność
model społeczny UE
Jak cytować
Abstrakt
Celem publikacji jest poznanie wymiarów społecznego zróżnicowania poprzez zastosowanie wskaźników społeczno-gospodarczych, a także wskazanie znaczenia uwarunkowań gospodarczych i społecznych jako wiodących czynników w budowaniu ładu społecznego państw narodowych oraz Unii Europejskiej. Zasadnicze pytanie badawcze dotyczyło kwestii czy i w jakich warunkach możliwe jest uzyskanie poprawy w poziomie spójności społecznej? Zebrane doświadczenie i wiedza pozwalają założyć, że istotniejsze w osiąganiu spójności społeczno-gospodarczej są: poziom rozwoju gospodarczego i konsensus społeczno-polityczny względem rozdziału i obiegu dóbr, niż model narodowej polityki społecznej. Przyjęte założenie zostało zweryfikowane, potwierdziło dominującą rolę umowy społecznej, zakresu solidaryzmu społecznego oraz wypracowanego PKB. Elementy te wyznaczają stan rozwoju społecznego oraz determinują przewagę konkurencyjną gospodarek narodowych. Wobec słabości instytucji i rozwiązań ogólnounijnych utrwalają wielowymiarowe dysproporcje między społeczeństwami europejskimi. Analiza bazuje na metodach badawczych nauki o polityce oraz polityki społecznej. Dane statystyczne dostarczyły instytucje krajowe i unijne.
Bibliografia
Alber J. (2010), What the European and American welfare states have in common and where they differ: facts and fiction in comparisons of the European Social Model and the United States, “Journal of European Social Policy”, Vol. 20, No. 2.
Aust A., Leitner S., Lessenich S. (2002), Konjunktur und Krise des Europäischen Sozialmodells, “Politische Vierteljahresschrift”, Heft 2.
Becker U. (2012), Die Sozialpolitik im Spannungsverhältnis von Nationalstaat und supranationalen Institutionen, “Sozialer Fortschritt”, Heft 5.
Bericht zur Weltweiten Ungleiheit, Kurzfassung (2018), Deutsche Fassung, Text und Koordina- tion Facundo Alvareda, Lucas Chancel, Thomas Piketty, Emmanuel Saez, Gabriel Zucman. Allgemeine coordination Lucas Chancel, World inequality Lab, 2017, Berlin.
Bericht zur Weltweiten Ungleiheit, Kurzfassung (2018), Deutsche Fassung, Text und Koordina- tion Facundo Alvareda, Lucas Chancel, Thomas Piketty, Emmanuel Saez, Gabriel Zucman. Allgemeine coordination Lucas Chancel, World inequality Lab, 2018, Berlin.
Braunsdorf F. (2016), Fluchtursachen “Made in Europe” Über europäische Politik und ihren Zu- sammenhang mit Migraton und Flucht, Internationale Politikanalyse, Friederich Ebert Stif- tung, Berlin.
Dauderstäd M., Keltek C. (2016), Kein Fortschritt beim Soziales Zusammenhalt in Europa, WISO 11/2016, Friedrich Ebert Stiftung, Bonn.
Deutscher Bundestag, 19. Wahlperiode, Drucksache 19/1210 14.03.2018, Antwort der Bundesregie- rung auf Kleine Anfrage der Abgeordneten Alexander Ulrich, Klaus Ernst, Jörg Cezanne, weiterer Abgeordneter und der Fraktion DIE LINKE, “Die wirtschaftliche Entwicklung in EU und Eurozone infolge der Eurokrisenpolitik.”
Dufresne A. (2013), Hasło bojowe Unii Europejskiej – obniżać płace!, in: Koniec Europy jaką znamy, (ed.) P. Wielgosz, Instytut Wydawniczy Książka i Prasa, Warszawa.
Eigenmann L., Holl Y., Kovăts E., Menge J., Nink K., Rosenplänter A., Salles A. (2016), Auf dem Weg zur Geschlechtergerechtigkeit, Berichte aus Dänemark, Deutschland, Frankreich, Groβbritannien, Österreich, Schweden, Schweiz, Ungar und USA. Internationale Politika- nalyse, Friedrich Ebert Stiftung, Berlin.
Eigmüller M. (2012), Europäisierung der Sozialpolitik. Der Einfluβ individueller Akteure auf dem Integrationsprozeβ, “Zeitschrift für Sozialreform,” Jg. 58, Heft 3.
Engler P., Klein M. (2017), Austertiätspolitik hat in Spanien, Portugal und Italien die krise ver- schärft, DIW Wochenblatt Nr. 8.
Eurostat (2016), Pressemitteilung 246/2016 – 8. Dezember 2016, Verdienststrukturerhebung. Jeder sechste Arbeitnehmenr in der Europäischen Uniono ist Niedriglohnempfänger. Groβe Unter- schiede zwischen Mitgliedstaaten.
Finkenstädt V. (2017), Zugangshürden in der Gesundheitsversorgung. Ein europäischer Überblick, Wissenschaftliches Institut der PKV, Köln.
Gerhards J., Lengfeld H. (2013), Die Krise der Europäischen Union und die Herausforderungen an die Sozialintegration Europas, Verlag für Sozialwissenschaften, Wiesbaden.
Hermann Ch. (2013), Crisis, Structural Reform and the Dismantling of the European Social!Model(s), IPE Working Paper, No. 26.
Hermann Ch., Hinrichs K., Brosig M. (2012), Die Finanzkrise und ihre Auswirkungen auf Sozial- staaten und Arbeitsbeziehungen – ein europäischer Rundblick, FORBA, Wien.
Hermann Ch., Mahnkopf B. (2010), The Past and the Future of the European Social Model, Working Paper, Institute for International Political Economy, No. 5, Berlin.
Jepsen M., Serrano Pascual A. (2005), The European Social Model: an exercise in de construction, “Journal of European Social Policy,” No. 15.
Komisja Europejska – Komunikat prasowy (2017), Komisja przedstawia Białą Księgę w sprawie przyszłości Europy: Ścieżki do jedności dla UE 27, Bruksela, 1 marca 2017 r.
Komisja Europejska – Przemówienie. Przewodniczący Jean – Claude Juncker, Orędzie o stanie Unii 2017, Bruksela, 13 września 2017 r., https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/pl/ SPEECH_17_3165 (22.04.2019).
Mapa długów, deficytów i nadwyżek w UE. Niemcy bardziej zadłużone od Polski, https://forsal.pl/ gospodarka/pkb/artykuly/1409367,zadluzenie-deficyt-w-panstwach-ue-polska-w-grupie- sredniakow-dane-eurostatu.html (06.06.2019).
Mischke J. (2018), Deutschland in Europa, in: Datenreport 2018. Ein Sozialbericht für die Bundes- republik Deutschland, Statistisches Bundesamt (Destatis), Wssenschaftszentrum Berlin fur Sozialforschung (WZB), Bonn.
Nachhaltiges Regieren in der OECD und EU (2016), Substainable Governance indicators 2016, Bertelsmann Stiftung, Gütersloh.
OECD (2019), Social Expenditure Database, www.oecd.org/social/expenditure.htm.
Pfetsch F. R. (2007), Das neue Europa, Verlag für Sozialwissenschaften, Wiesbaden.
Piepper M. (2018), Soziale Marktwirtschaft in der Europäischen Union. Das Modell für Europeas Zukunft im globalen Wettbewerb. Analysen und Argumente, Konrad Adenauer Stiftung, April 2018, Ausgabe 298, Sankt Augustin–Berlin.
Platzer H-W. (2011), Zur wissenschaftlichen Modelldebate und den Perspektiven der Europäischen Sozialpolitik unter der Vorzeichen der Weltwirtschafts-und Eurokrise und des EU-Reform- vertrages, in: Europa? quo vadis, (ed.) G. Hentges, Verlag für Sozialwissenschaften, Wies- baden.
Ribhegge H. (2011), Europäische Wirtschafts- und Sozialpolitik, Heidelberg.
Scheuer A. (2018), Lebensqualität in der Europäischen Union, in: Datenreport 2018. Ein Sozialbericht für die Bundesrepublik Deutschland, Statistisches Bundesamt (Destatis). Wssenschaftszentrum Berlin fur Sozialforschung (WZB), Bonn.
Schlussbericht (2017), Sozialgipfel zu den Themen faire Arbeitsplätze und Wachstum vom 17. Novemebr 2017 in Göteborg, Schweden.
Statistisches Jahrbuch Deutschland und Internationales 2018, wissen.nutzen, Statistisches Bundesamt (Destatis), https://www.destatis.de/DE/Themen/Querschnitt/Jahrbuch/statistisches-jahrbuch-2018-dl.pdf?__blob=publicationFile&v=5.
Stuchlik A. (2008), Christian Kellermann, Europa auf dem Weg zur Sozialen Union? Die Sozialagenda der EU im Kontext europäischer Sozialstaatlichkeit. Internationale Politikanalyse, Friedrich Ebert Stiftung, Berlin.
Supiot A. (2013), Towards a European policy on work, in: N. Countouris, M. Freedland, Resocialising Europe in a time of crisis, Cambridge University Press, Cambridge–New York.
Szewior K. (2016), Bezpieczeństwo społeczne jednostki. Założenia i polska rzeczywistość, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa.
Szewior K. (2015), Kryzys społeczny w Europie w dobie przemian modelu i rzeczywistości, in: Kryzysy w procesie integracji europejskiej i sposoby ich przezwyciężania, (eds.) K. A. Wojtaszczyk, J. Nadolska, Warszawa.
Ubóstwo w Polsce w latach 2015 i 2016 (2017), (red. merytoryczna) A. Bieńkuńska, Urząd Statystyczny w Łodzi, Warszawa.
Witte L. (2004), Europäisches Sozialmodell und Sozialer Zusammenhalt: Welche Rolle spielt die EU?, “Europäische Politik”, Nr. 12.
World Emploument Social Outlook. Trends for women 2018. Global snapshot (2018), International Labour Office, Geneva, https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---dgreports/---dcomm/- --publ/documents/publication/wcms_619577.pdf.
Zatrudnienie w sektorze publicznym pozostaje na niemal stałym poziomie, https://stat.gov.pl/gospodarka-europejska/bloc-4d.html
Zukunft und Reform des Sozialstaats. Ergebnisse einer Umfrage in acht europäischen Ländern (2016), Auftraggeber: Vision Europe Summit, Germany, Gütersloh.
Licencja
Teksty opublikowane na łamach czasopisma "Przegląd Strategiczny" i udostępniane w formacie PDF objęte są licencją CC BY 4.0 (Creative Commons - Uznanie autorstwa). Kopiowanie i rozpowszechnianie dozwolone jest pod warunkiem uznania autorstwa.