Abstrakt
Autor w artykule wskazuje, że konflikt o Naddniestrze nie leżał w polu niemieckich bliskich zainteresowań. Pierwszoplanowym zadaniem niemieckich rządów było utrzymanie dobrych relacji z Rosją i przyznanie jej roli głównego mediatora w sporze pomiędzy Mołdawią i zbuntowanym Naddniestrzem. Z drugiej strony, Niemcom jako członkowi UE zależało na stabilizacji tego regionu, demokratycznych i proeuropejskich przemianach w Mołdawii. W Berlinie wspierano rokowania pomiędzy skonfliktowanymi stronami w ramach OBWE, mając świadomość, że mają one pozorowany charakter i nie przyczynią się do rozwiązania konfliktu. Zarówno mieszkańcom Naddniestrza, jak i Mołdawii zależy na utrzymaniu istniejącego status quo. Brak aktów fizycznej przemocy i drobne spięcia na tle gospodarczym i prawnym sprzyjają zachodniej obojętności wobec problemów Naddniestrza. W artykule autor wykorzystał metody badawcze: metodę historyczną, deskryptywną, analizy źródeł i metodę decyzyjną.
Bibliografia
Akten zur Deutschen Auswärtigen Politik (1961–1963), Serie D, Frankfurt/Main.
Antwort der Bundesregierung auf die Kleine Anfrage der Abgeordneten Markus Löning, Michael Link (Heilbronn), Christian Ahrendt, weitererAbgeordneter und der Fraktion der FDP (2007), Drucksache 16/2133, Zur Situation in Transnistrien (RepublikMoldau), http://dipbt.bundestag.de/doc/btd/16/022/1602289.pdf (12.02.2020).
Antwort der Bundesregierung auf die Kleine Anfrage der Abgeordneten Viola von Cramon-Taubadel, Volker Beck (Köln), Marieluise Beck (Bremen), weitererAbgeordneter und der Fraktion BÜNDNIS 90 DIE GRÜNEN. Stand des Meseberg-Memorandums (2011), Deutscher Bundestag Drucksache 17/8239, http://dipbt.bundestag.de/dip21/btd/17/082/1708239.pdf (15.03.2020).
Außenminister Westerwelle begrüßt Entschluss zur Wiederaufnahme offizieller 5+2-Verhandlungen (data), AA, http://www.auswaertigesamt.de/DE/Infoservice/Presse/Meldungen/2011/110922_BM_Transnistrien_Verhandlungen.html (15.03.2020).
Bericht der Bundesregierung über ihre Menschenrechtspolitik Berichtszeitraum 1 Oktober 2016 bis 30. September 2018 (2018), https://www.auswaertiges-amt.de/blob/2280742/640affab15c196941ae8a8541530155e/mrb-13-data.pdf (3.03.2020).
Bundeskanzlerin Merkel besucht die Republik Moldau, Die Bundeskanzlerin, 22.08.2012, https://www.bundeskanzlerin.de/bkin-de/aktuelles/bundeskanzlerin-merkel-besucht-die-republik-moldau-704964 (22.02.2020).
Büscher K. (1966), Separatismus in Transnistrien – Die PMR. zwischen Russland und Moldova, “Osteuropa”, No. 9.
Całus K. (2016), Państwo niedokończone. 25 lat mołdawskiej niepodległości, “Prace OSW”, No. 59, December 2016, https://www.osw.waw.pl/sites/default/files/prace_59_pl_25_lat_moldawskiejnet.pdf (16.02.2020).
Całus K. (2017), Naddniestrze wejdzie w skład Mołdawii? Kulisy porozumienia mołdawsko-naddniestrzańskiego, https://www.eastbook.eu/2017/12/07/naddniestrze-wejdzie-w-sklad-moldawii-kulisy-porozumienia-moldawsko-naddniestrzanskiego (19.02.2020).
Całus K. (2020a), Pozorna wielowektorowość. Mołdawia pod rządami socjalistów, “Komentarze OSW”, No. 321/2020, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/komentarze-osw/2020-02-28/pozorna-wielowektorowosc-moldawia-pod-rzadami-socjalistow (5.04.2020).
Całus K. (2020b), Mołdawia. Państwo niekonieczne, Wołowiec.
Chisinau in der russischen Zange (2016), Deutsche Welle,1.06, https://www.dw.com/de/chisinau-in-der-russischen-zange/a-18490412 (25.03.2020).
Chiveri V. (2012), Die geopolitische Falle im Transnistrien-Konflikt, Wien, http://othes.univie.ac.at/18516/1/2012-02-11_0501125.pdf (15.03.2020).
Darski J. (1994), Rumunia. Historia, współczesność, konfliktynarodowe, Warszawa.
Deutschlands stille Transnistrien-Diplomatie, Deutsche Welle, 20.06.2012, https://www.dw.com/de/deutschlands-stille-transnistrien-diplomatie/a-16037114 (16.03.2020).
Den Wegzur Einheit und Demokratisierung in der Republik Moldau unterstützen. Antrag der Fraktionen der SPD, CDU/CSU, BÜNDNIS 90/DIE GRÜNEN und FDP (2005), Deutscher Bundestag. Drucksache 15/3052, http://dipbt.bundestag.de/dip21/btd/15/030/1503052.pdf (14.02.2020).
Deutschlands Zukunft Gestalten. Koalitionsvertrag zwischen CDU, CSU und SPD (2013), https://www.cdu.de/sites/default/files/media/dokumente/koalitionsvertrag.pdf (12.03.2020).
Dima N. (1999), The Moldavian-Dnestr Republic. A Geo-Political Game, “The Journal of Social, Political, and Economic Studies”.
Deutsche Botschaft Chisinau (2020), https://chisinau.diplo.de/md-de (19.02.2020).
“Europa-Archiv”, (1992), No. 10.
Franzke J. (2013), Realitätoder Mythos? Zur Strategischen Partnerschaft zwischen Deutschland und Russland, “WeltTrends”, No. 89.
Freie Willensbildung in Transnistrien nicht möglich (2006), Deutsche Welle, 21.09. https://www.dw.com/de/freie-willensbildung-in-transnistrien-nicht-m%C3%B6glich/a-2180593 (13.02.2020).
Genscher H.-D. (1995), Erinnerungen, Berlin.
Goebbels J. (2013), Dzienniki, vol. 2, 1939–1943, Warszawa.
Hillgruber A. (1965) Hitler, König Carol und Marschall Antonescu. Die deutsch-rumänischen Beziehungen 1938–1944, Wiesbaden.
Joint Declaration of the Eastern Partnership Summit (Riga, 21–22 May 2015), https://www.consilium.europa.eu/media/21526/riga-declaration-220515-final.pdf (24.03.2020).
Kastory A. (2002), Rozbiór Rumunii w 1940 r., Warszawa.
Kohl H. (2007), Erinnerungen 1990–1994, München.
Koszel B. (1987), Rywalizacja niemiecko-włoska w Europie Środkowej i na Bałkanach w latach 1933–1941, Poznań.
Koszel B. (2017), Meandry polityki niemieckiej wobec Rosji w okresie rządów prezydenta Dmitrija Miedwiediewa (2008–2012), “Krakowskie Studia Międzynarodowe”, No. 2.
Lubicz-Miszewski M. (2012), Geneza, przebieg i próby przezwyciężenia konfliktu o Naddniestrze, “Zeszyty Naukowe WSOWL”, No. 3.
Malek M. (2006), Der Konflikt im Dnjestr-Gebiet (Moldova). Analyse und Dokumente, Schriftenreihe der Landesverteidigungsakademie, Wien, No. 7.
Meister S., May M.-L. (2009), Die Östliche Partnerschaft der EU – ein Kooperationsangebot mit Missverständnissen, “DGAPstandpunkt”, No. 7.
Memorandum. Meeting of Chancellor Angela Merkel and President Dmitri Medvedev on 4–5 June 2010 in Meseberg, https://russiaeu.ru/sites/default/files/user/files/2010-06-05-meseberg-memorandum.pdf (18.03.2020).
Miarka A. (2018), Stosunki mołdawsko-rosyjskie w drugiej dekadzie XXI wieku, “Przegląd Wschodnioeuropejski”, No. 1.
Moldau: Beziehungen zu Deutschland (2019), AA, https://www.auswaertiges-amt.de/de/aussenpolitik/laender/moldau-node/-/201938 (28.02.2020).
Mołdawia: Większość obywateli przeciw przystąpieniu do NATO (2019), “Rzeczpospolita”, 23.09.2019.
Neukirch C. (2006), Krisenmanagement – Wiederaufnahme des Prozesses: die OSZE-Mission in Moldau 2004/2005, “OSZE-Jahrbuch 2005”, Baden-Baden.
Oleksy P. (2013), Mołdawski nacjonalizm vs. Naddniestrzańska państwotwórczość – przesłanki społecznej mobilizacji w konflikcie naddniestrzańskim, “SensusHistoriae”, Vol. XI.
Oleksy P. (2016), Wspólnota z przypadku. Studium tożsamości mieszkańców Naddniestrza, Gniezno.
Rada Europejska 20–21 marca 2014. Konkluzje, http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_data/docs/pressdata/pl/ec/141756.pdf (13.03.2020).
Reformen “aus ganzem Herzen” unterstützen (2019), Bundeskanzlerin, 16.07, https://www.bundesregierung.de/breg-de/aktuelles/merkel-empfaengt-sandu-1648018 (29.03.2020).
Rußland droht seiner Nachbarn (1922), “Die Welt” 22.06.
Rodkiewicz W. (2009), Od demokracji „wirtualnej” ku europejskiej: Geneza i konsekwencje przełomu politycznego w Mołdawii, “Prace OSW”, December 2009, Ośrodek Studiów Wschodnich im. Marka Karpia, Warszawa, https://www.osw.waw.pl/sites/default/files/prace_32_1_0.pdf (15.02.2020).
Sadowski R., Szczyt w Wilnie: bez przełomu w Partnerstwie Wschodnim (2013), “Analizy OSW”, 4.12.2013, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2013-12-04/szczyt-w-wilnie-bez-przelomu-w-partnerstwie-wschodnim (18.03.2020).
Schmidt F. (2014), Transnistrien Russlands nächster Beitrittskandidat, “Frankfurter Allgemeine Zeitung”, 18.03.
Sieg M. (2019), Regierungsumbildung in der Republik Moldau: Formalisierung der Koalition von PSRM und PDM, https://www.kas.de/de/laenderberichte/detail/-/content/regierungsumbildung-in-der-republik-moldau-formalisierung-der-koalition-von-psrm-und-pdm (28.03.2020).
Solak J. (2014), Mołdawia: republika na trzy pęknięta. Historyczno-społeczny, militarny i geopolityczny wymiar “zamrożonego konfliktu” o Naddniestrze, Toruń.
Statement for the France-Germany-Russia Summit in Deauville (18–19 October 2010) (final), Die Bundesregierung, https://archiv.bundesregierung.de/resource/blob/656922/478604/81cb5f72d691edace00d9e33c67c5a27/2010-10-19-erklaerung-gipfeltreffen-deauville-eng-data.pdf?download=1 (18.02.2020).
Steinmeier und Fabius besuchen Moldau und Georgien, „Die Zeit” 23.04.2014.
Szczyt Partnerstwa Wschodniego (24 listopada 2017), https://www.consilium.europa.eu/pl/eapsummit/ (29.03.2020).
Transnistrien: Von einer gemeinsamen Vision weit entfernt, “Deutsche Welle”, 1.07.2016, https://www.dw.com/de/transnistrien-von-einer-gemeinsamen-vision-weit-entfernt/a-19371025.(19.09.2019).
Układ o stowarzyszeniu między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej oraz ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Mołdawii, z drugiej strony, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 260/4, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:22014A0830(01)&from=PL (22.03.2020).
Umowa o partnerstwie i współpracy między Wspólnotami Europejskimi i ich Państwami Członkowskimi a Republiką Mołdowy (2004), Dziennik Urzędowy L 181, 24/06/1998 P. 0003–0048, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:21998A0624(01) &from=EN (14.02.2020).
UN-Vollversammlung fordert Abzug Russlands aus Transnistrien, Zeit, 23.06.2018.
UN-Vollversammlung fordert Abzug Russlands aus Transnistrien (2018), “Die Zeit”, 23.06.
Vergessene Konflikte: Das sollten Sie über den „Transnistrien“-Konflikt wissen, Auswärtiges Amt 19.09.2018.
Vergessene Konflikte: Das sollten Sie über den “Transnistrien”-Konflikt wissen (2018), Auswärtiges Amt, 19.09, https://www.auswaertiges-amt.de/de/aussenpolitik/laender/moldau-node/transnistrien-konflikt/2138338 (28.04.2020).
Zgromadzenie Parlamentarne OBWE uchwaliło rezolucję o wycofaniu rosyjskich sił pokojowych z Naddniestrza (2018), https://studium.uw.edu.pl/zgromadzenie-parlamentarne-obwe-uchwalilo-rezolucje-o-wycofaniu-rosyjskich-sil-pokojowych-z-naddniestrza/ (27.02.2020).
Licencja
Teksty opublikowane na łamach czasopisma "Przegląd Strategiczny" i udostępniane w formacie PDF objęte są licencją CC BY 4.0 (Creative Commons - Uznanie autorstwa). Kopiowanie i rozpowszechnianie dozwolone jest pod warunkiem uznania autorstwa.