Abstrakt
Common awareness of threats and dangers, which has become an integral part of nature and mankind, has caused the situation when determination to guarantee safety makes this value timeless. According to H. Kissinger the notion of safety is nowadays ‘the foundation of every human action’. That is why, in literature, one can see a very wide scope of safety categories in its defining. The aim of the article is the attempt to explain the notion and to show the essence of safety. Taking into consideration ambiguity of the notion of safety, attention has been directed to its description as the state. At the same time, safety has been described as a process where the state of safety and its organization are subjects of dynamic transformations proportionally to changes in safety conditions. Importance of geopolitical evolution and the progress of science and technology in the last decade of 20th century for transformation of views concerning creation of contemporary national security has been stressed. Realities of 21st century cause that safety of society depends mainly on global and national security. That is why the synthesis of contemporary description of national security has been presented, taking into consideration social category, functional and structural meaning. The attempt of theoretical presentation of the term of safety leads to fundamental conclusions. Firstly, safety undergoes the laws of social systems movements. Secondly, the phenomenon should be analysed thoroughly, noticing its subjective, objective and spatial diversity.Bibliografia
Cieślarczyk M., Teoretyczne i metodologiczne podstawy badania problemów bezpieczeństwa i obronności państwa, Siedlce 2009.
Ciupiński K. A., Malak K., red., Bezpieczeństwo polityczne i wojskowe Warszawa 2004.
Czaputowicz J., Bezpieczeństwo europejskie. Koncepcje, instytucje, implikacje dla Polski, Warszawa 1997.
Dawidczyk A., Nowe wyzwania, zagrożenia i szanse dla bezpieczeństwa Polski u progu XXI wieku, Warszawa 2001.
Dębski S., Górka-Winter B., Kryteria bezpieczeństwa międzynarodowego państwa, Warszawa 2003.
Dobrosielski M., Wkład Polski w kształtowanie bezpieczeństwa Europy, „Sprawy Międzynarodowe” 1972, nr 5.
Fehler W., O pojęciu bezpieczeństwa państwa, w: Bezpieczeństwo państw i narodów w procesie integracji europejskiej, red. W. Śmiałek, J. Tymanowski, Toruń 2002.
Franaszek A., Makowski J., Każdy z nas ma cały świat na głowie, Apokryf, „Tygodnik Powszechny”, nr 18, październik 2002.
Freedman L., International Security: Changing Targets, „Foreign Policy”, wiosna 1998.
Gizicki W., Bezpieczeństwo jako proces polityczno-społeczny, w: Społeczno-moralna potrzeba bezpieczeństwa i porządku publicznego, red. J. Świtka, M. Kuć, G. Gozdór, Lublin 2007.
Huzarski M., Zmienne podstawy bezpieczeństwa i obronności państwa, Warszawa 2009.
Jakubczak R, Obrona narodowa w tworzeniu bezpieczeństwa III RP, Warszawa 2003,
Jakubczak R., Flis J., Bezpieczeństwo narodowe Polski w XXI wieku. Wyzwania i strategie, Warszawa 2006.
Jałoszyński K., Wiśniewski B., Wojtuszek T., Współczesne postrzeganie bezpieczeństwa, Bielsko-Biała 2007.
Jemioło T., Dawidczyk A., Wprowadzenie do metodologii badań bezpieczeństwa, Warszawa 2008.
Kaczmarek J., Współczesne bezpieczeństwo, Warszawa 2008.
Kalinowski R., Bezpieczeństwo i obronność w świetle współczesnych wyzwań i potrzeb, Siedlce 2010.
Kozłowski J., Narodziny i rozwój dyscyplin naukowych, http://kbn.icm.edu.pl/pub/kbn/sn/archiwum/9601/kozlow.html.
Kunikowski J., Słownik podstawowych terminów wiedzy i edukacji do bezpieczeństwa, Siedlce 2005.
Kuźniar R., Niebezpieczeństwa nowego paradygmatu bezpieczeństwa, w: Bezpieczeństwo międzynarodowe czasu przemian. Zagrożenia – koncepcje – instytucje, red. Kuźniar R., Lachowski Z., Warszawa 2003.
Kuźniar R., Polityka i siła. Studia strategiczne – zarys problematyki, Warszawa 2005, 2006.
Liszka J., Społeczno-polityczne źródła myślenia o bezpieczeństwie w Niemczech i Polsce w kontekście europejskim, w: M. Stolarczyk, Problemy polityki zagranicznej Polski i stosunków międzynarodowych na początku XXI wieku. Wybrane aspekty, Katowice 2008.
Markowski M. P., Nycz R., Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy, Kraków 2006.
McNamara R. S., The essence of security: reflections in office, London 1968.
Mikiewicz P., Poszerzanie zakresu pojęciowego bezpieczeństwa. Sens czy nonsens?, w: Bezpieczeństwo człowieka a transdyscyplinowość, t. I, red. E. Jarmocha, A. W. Świder-ski, I. A. Trzpil, Siedlce 2009.
Olszewski R., Bezpieczeństwo współczesnego świata, Toruń 2005.
Patman R. G., Globalization and conflict: national security in a „new” strategic era, London–New York 2006.
Piątek J. J., Poszukiwanie globalnego bezpieczeństwa a gotowość użycia przemocy, w: Bezpiecznie czy niebezpiecznie? Wybrane aspekty globalnej i polskiej polityki bezpieczeństwa na przełomie XX i XXI wieku, red. J. J. Piątek, R. Podgórzyńska, Szczecin 2007, s. 32.
Pietraś M., Bezpieczeństwo międzynarodowe, w: Międzynarodowe stosunki polityczne, red. M. Pietraś, Lublin 2006.
Pokruszyński W., Teoretyczne aspekty bezpieczeństwa, Józefów 2010.
Rotfeld A. D., Dokąd zmierza świat?, Warszawa 2008.
Słownik terminów z zakresu psychologii dowodzenia i zarządzania, Warszawa 2000.
Stackpole B., Oksendahl E., Security strategy: From requirements to reality, New York 2010.
Stańczyk J., Kres zimnej wojny, Toruń 2004.
Stańczyk, J. Współczesne pojmowanie bezpieczeństwa, Warszawa 1996.
Stefanowicz J., Bezpieczeństwo współczesnych państw, Warszawa 1984.
Stefanowicz J., Ład międzynarodowy. Doświadczenie i przyszłość, Warszawa 1996..
Study on Concepts of Security, Report of the Secretary General, UN-A/40/553, 26 August 1985.
Ullman R. H., Redefining security, „International Security”, vol. 8, no. 1, Spring 1983.
Ura E., Rajchel K., Pomykała M., Pieprzny S., Bezpieczeństwo wewnętrzne we współczesnym państwie, Rzeszów 2008.
Wielka Encyklopedia Powszechna PWN, Warszawa 1962.
Winiarski B., Bezpieczeństwo, arbitraż, rozbrojenie, Warszawa 1928.
Wróblewski R., Podstawowe pojęcia z dziedziny polityki bezpieczeństwa, strategii i sztuki wojennej, Warszawa 1993.
Zięba R., Kategoria bezpieczeństwa w nauce o stosunkach międzynarodowych, w: Bezpieczeństwo narodowe i międzynarodowe u schyłku XX wieku, red. D. B. Bobrow, E. Haliżak, R. Zięba Warszawa 1997.
Żmigrodzki M., Encyklopedia politologii, Kraków 2002.
Żmigrodzki M., Encyklopedia politologii, t. I, Kraków 1999.
Licencja
Teksty opublikowane na łamach czasopisma "Przegląd Strategiczny" i udostępniane w formacie PDF objęte są licencją CC BY 4.0 (Creative Commons - Uznanie autorstwa). Kopiowanie i rozpowszechnianie dozwolone jest pod warunkiem uznania autorstwa.