Abstrakt
Międzynarodowy handel bronią stanowi istotny czynnik kształtujący system bezpieczeństwa na świecie. Większość państw uznaje konieczność utrzymywania ścisłej kontroli obrotu materiałami wojskowymi. W artykule analizie poddano najważniejsze formy kontroli i regulacji międzynarodowego handlu bronią: sankcje w postaci embarga na broń wprowadzane przez RB ONZ; Rejestr Uzbrojenia Konwencjonalnego ONZ; porozumienia nieformalne na przykładzie Porozumienia z Wassenaar; reżimy regionalne na przykładzie instrumentów Unii Europejskiej; narodowe regulacje eksportowe. Omówiono również przebieg prac nad stworzeniem globalnego reżimu kontroli handlu uzbrojeniem, jakie toczą się na forum ONZ. Celem tych działań jest ustanowienie traktatu zapobiegającego nielegalnej sprzedaży uzbrojenia.Bibliografia
Archick K., Grimmett R., Kan S., European Union’s arms embargo on China. Implications and options for U.S. policy, Congressional Research Service Report RL32870, Washington DC, 27 May 2005.
Bauer S., M. Bromley, The European Union Code of Conduct on Arms Exports. Improving the annual report, „SIPRI Policy Paper” 2004, No. 8.
Bierzanek R., Symonides J., Prawo międzynarodowe publiczne, Warszawa 2005.
Bromley M., The impact on domestic policy of the EU Code of Conduct on Arms Exports. The Czech Republic, the Netherlands and Spain, „SIPRI Policy Paper” 2008, No. 21.
Chrzan M., M. Sutkowski, Narzędzia regulacji w handlu zagranicznym, w: Handel zagraniczny. Organizacja i technika, red. J. Rymarczyk, Warszawa 2005.
Davis I., The regulation of arms and dual-use exports. Germany, Sweden and the UK, Oxford 2002.
Ericsson J. L., The Arms Trade Treaty: The Politics behind the UN process, SWP Working Pa-per (July 2007), Stiftung Wissenschaft und Politik, Berlin, s. 1–4, http://www.swp-berlin.org/filead-min/contents/products/arbeitspapiere/Erickson_working_paper_07_07_format_ks.pdf (5.10.2011).
Evans G., Agenda dla pokoju. Agenda globalna na lata dziewięćdziesiąte i następne, Warszawa 1994.
Farah D., Braun S., Handlarz śmierci, Warszawa 2008, s. 203.
Fruchart D., Holtom P., Wezeman S., Strandow D., Wallensteen P., United Nations arms embargoes. Their impact on arms flows and target behavior, SIPRI 2007.
Karta Narodów Zjednoczonych, San Fransico 26 czerwca 1945, w: Prawo międzynarodowe publiczne. Wybór dokumentów, red. A. Przyborowska-Klimczak, Lublin 2006.
Klare M., Secret operatives, clandestine trades: the thriving black market for weapons, „Bulletin of the Atomic Scientists” April 1988, Vol. 44, No. 3.
Laurance E., Wezeman S., Wolf H., Arms watch: SIPRI report on the first year of the UN Register of Conventional Arms, „SIPRI Research Report” 1993, No. 6.
Mohammed A., U.S. reverses stance on treaty to regulate arms trade, „Reuters”, 14.10.2009, http://www.reuters.com/article/2009/10/15/us-arms-usa-treaty-idustre59e0q920091015 (6.10.2011).
Mościcka H., II filar Unii Europejskiej – wybrane aspekty instytucjonalne, w: System instytucjonalny Unii Europejskiej, red. K. Wojtaszczyk, Warszawa 2005.
Radzikowska-Kryśczak B., Kłopotliwy sukces niemieckiego eksportu broni, „Bałkany i Europa Środkowa – Tygodnik OSW” 2008, nr 1(35).
Shanker T., Terror in Africa. Security concerns. Ideal terror weapons: portable, deadly, plentiful missiles, „New York Times”, 29.11.2002.
SIPRI Yearbook 1995: Armaments, Disarmament and International Security, Oxford 1995.
SIPRI Yearbook 1996. Armaments, disarmament and international security, Oxford 1996.
SIPRI Yearbook 1998. Armaments, disarmament and international security, Oxford 1998,
SIPRI Yearbook 2007. Armaments, disarmament and international security, Oxford 2007.
Small Arms Survey 2001: Profiling the Problem, Cambridge 2001.
Szwajcaria nadal eksporterem broni, „Raport. Wojsko-technika-obronność” 2010, nr 1.
Traktat Ustanawiający Wspólnoty Europejskie (tekst skonsolidowany uwzględniający zmiany wprowadzone Traktatem z Nicei z 26 lutego 2001 roku), http:europa.eu.
Transparency in Armaments. Reporting to the United Nations Register of Conventional Arms, Office for Disarmament Affairs United Nations, New York 2011, passim, http://www.un.org/disarmament/convarms/Register/DOCS/20111013RegisterFactsheet.pdf (5.10.2011).
Wezeman S., The future of the United Nations Register of Conventional Arms, „SIPRI Policy Paper” 2003, No. 4.
Yihdego Z., Arms trade and international law, Oxford 2007.
Licencja
Teksty opublikowane na łamach czasopisma "Przegląd Strategiczny" i udostępniane w formacie PDF objęte są licencją CC BY 4.0 (Creative Commons - Uznanie autorstwa). Kopiowanie i rozpowszechnianie dozwolone jest pod warunkiem uznania autorstwa.