Bezpieczeństwo polityczne w systemach autorytarnych z gospodarką opartą na rencie surowcowej: wynik „umowy społecznej” i wysokich cen surowców?
PDF (English)

Słowa kluczowe

bezpieczeństwo polityczne
gospodarka oparta na rencie surowcowej
zależność surowcowa
renta surowcowa
reżim autorytarny
jakość rządzenia
umowa społeczna
studium przypadku
dyscyplinowanie polityczne
kooptacja
zarządzanie zasobami
wahania cen

Jak cytować

Akhremenko, A., & Shulika, Y. (2019). Bezpieczeństwo polityczne w systemach autorytarnych z gospodarką opartą na rencie surowcowej: wynik „umowy społecznej” i wysokich cen surowców?. Przegląd Strategiczny, (12), 299–318. https://doi.org/10.14746/ps.2019.1.19

Abstrakt

Większość badaczy uważa, że państwa bogate w zasoby naturalne mają większą zdolność utrzymywania stabilności politycznej w porównaniu do krajów bez takiego dostępu do wyjątkowych zysków. Jednak niektóre reżimy autokratyczne oparte na rencie surowcowej są jednogłośnie uważane za niestabilne, a ich zdolność do uzyskiwania maksymalnych korzyści nie zawsze przyczynia się do bezpieczeństwa politycznego i gospodarczego podczas wahań cen. Opierając się na założeniu, że zdolność państwa do wydobywania zasobów nakłada na nie pewne obowiązki, zadano pytanie badawcze dotyczące jakości rządzenia jako domniemanego kluczowego czynnika pomiędzy zależnością od zasobów i bezpieczeństwem politycznym państwa a zdolnością do wypełniania przez nie “umowy społecznej.” Tę ostatnią określa się jako realizację decyzji politycznych oraz dostarczanie dóbr publicznych i usług. Jednak jakość rządzenia jest zasadniczo różna w różnych systemach autokratycznych. Wykorzystując studium przypadku i statystyki opisowe, autorzy starają się ukazać kontekst i ustalić, które czynniki wpływają na określenie horyzontu strategii politycznych stosowanych przez autokratyczną władzę podczas wzrostu i spadku cen zasobów. Autorzy potwierdzają, że zależność od zasobów negatywnie wpływa na bezpieczeństwo polityczne w mniejszym stopniu z powodu braku wzrostu gospo- darczego podczas obniżek cen, a bardziej ze względu na walkę elit politycznych o redystrybucję zasobów, brak mechanizmów dyscyplinujących, słabą reprezentację i systemy odpowiedzialności oraz brak sprzyjających warunków będących podstawą dobrego zarządzania zasobami. Autorzy dochodzą do wniosku, że bezpieczeństwo polityczne w autokratycznych gospodarkach zasobowych osiąga się w drodze współistnienia woli politycznej i czynników wpływających na określenie długości horyzontu planowania.

https://doi.org/10.14746/ps.2019.1.19
PDF (English)

Bibliografia

Alexeev M., Condrad R. (2009), The elusive curse of oil, “The review of Economics and Statistics,” Vol. 91(3).

Besley T. J., Kudamatsu M. (2007), Making Autocracy Work, Centre for Economic Policy Research.

Blyth H. (2018), Scraping the barrel: oil-dependent Venezuela. In freefall. Fragile States Index 2018 Report.

Braginskii O. B. (2008), Oil prices: its history, forecast and the impact on the economy, “Rossiiskii khimicheskii zhurnal (ZhRKhO im. D. I. Mendeleeva)” [“Russian chemical journal (Men- deleev Russian Chemical Society)”], No. 6.

Caselli F. (2006), Power Struggles and the Natural Resource Curse, LSE Research, London School of Economics.

Charron N., Lapuente V. (2011), Which Dictators Produce Quality of Government?, “Studies of Comparative International Development,” No. 46(4).

Cuaresma J. C., Oberhofer H., Raschky P. (2011), Oil and the duration of dictatorships, “Public Choice,” No. 148.

Ellman M. (1981), Natural Gas, Restructuring and Re-Industrialization: The Dutch Experience of Economic Policy, Academic press, London.

Fish S., Wittenberg J. (2009), Failed Democratization, in: Democratization, (eds.) C. Haerpfer, R. Inglehart, C. Welzel, Oxford University Press, London.

Flyvbjerg B. (2005), О недоразумениях, cвязанных c rейс-cтади (Five Misunderstandings about Case-Study Research), “Sociologhicheskye Issledovanya,” No. 4, Russian translation by Nikolai V. Romanovsky, https://ssrn.com/abstract=2278316 (28.10.2019).

Geddes B., Wright J., Frantz E. (2014), Autocratic Breakdown and Regime Transitions: A New Data Set, “Perspectives on Politics,” Vol. 12(2).

Gros J.-G. (1996), Towards a taxonomy of failed states in the New World Order: decaying Somalia, Liberia, Rwanda and Haiti, “Third World Quarterly,” Vol. 17(3).

Guedes da Costa T. (2008), Political Security, an Uncertain Concept with Expanding Concerns, in: Globalization and Environmental Challenges. Hexagon Series on Human and Environmen- tal Security and Peace, (eds.) H. G. Brauch et al., Vol. 3. Springer, Berlin–Heidelberg.

Gylfason T. (2001), Natural resources, education, and economic development, “European Economic Review,” No. 45.

Karl T. L. (1987), Petroleum and Political Pacts: The Transition to Democracy in Venezuela, “Latin American Research Review,” Vol. 22, No. 1.

Luong P. J., Weinthal E. (2010), Oil is not a curse, Cambridge University Press.

Maas P. (2010), Crude World: The Violent Twilight of Oil, Vintage, 1st Reprint edition.

Magaloni B. (2008), Credible Power-Sharing and the Longevity of Authoritarian Rule, “Comparative Political Studies,” Vol. 41, Issue 4–5.

Maltsev А. А. (2008), Natural resources abundance: curse or blessing for economy?, “Economy of Region,” No. 4.

Mansur O. (1993), Dictatorship, Democracy and Development, “Political Science Review,” No. 7(3).

Martorell B. (2012), Oil, politics, society and the state in the middle east: Enduring authoritarianism in Iran and Saudi Arabia, College of Liberal Arts & Social Sciences, Theses and Dissertations.

Mesquita B. B., Smith A., Siverson R. M., Morrow J. D. (2002), The Logic of Political Survival, MIT Press, Cambridge, MA.

Przeworski A., Alvarez M., Cheibub J., Limongi F. (2001), Democracy and Development; Politi- cal Institutions and Well-Being in the World, 1950-1990, Cambridge University Press, New York.

Robinson J. A., Torvik R. (2004), White Elephants, “Journal of Public Economics,” No. 89.

Roll М. (2012), Demokratie statt Ressourcenfluch. Ein neues Model für ölreiche Entwicklungsländer, Friedrich Ebert Stiftung.

Ross M. L. (2001), Does Oil hinder Democracy?, “World Politics,” No. 53.

Ross M. L., (2008), Blood barrels: Why oil wealth fuels conflict, “Foreign Affairs,” Vol. 87, No. 3.

Sachs J., Warner A. (1997), Natural Resource Abundance and Economic Growth, NBER Working paper series. Harvard University, Cambridge MA.

Smith B. (2004), Oil wealth and regime survival in the developing World, 1960–1999, “American Journal of Political Science,” Vol. 48, No. 2.

Teorell J. (2010), Determinants of Democratization: Explaining Regime Change in the World, 1972–2006, Cambridge University Press.

Tilly C. (2007), Democracy, Cambridge University Press.

Tompson W. (2008), Снежная Венесуэла? «Ресурсное проклятие» и политика России (Snowy Venezuela? Resource curse and Russian Politics), “Prognozis. Journal about future,” No. 1 (13).

Treisman D. (2010), Oil and Democracy in Russia, National Bureau of Economic research.

Tsui K. K. (2011), More oil – less Democracy, “The Economic Journal,” Vol. 121, No. 551.

Youngs R. (2008), Energy: A Reinforced obstacle to Democracy?, “FRIDE,” No. 65.

Zotin A. (2017), Venezuela: Oil Plus Socialism, Carnegie Endowment for International Peace, Man- aging the Resource Curse: Strategies of Oil-Dependent Economies in the Modern Era.