Abstract
After the collapse of the USSR, the Kaliningrad Oblast, which currently constitutes a part of the Russian Federation, has become an exclave neighboring Poland and Lithuania. After these two countries joined the EU in 2004, the Kaliningrad Oblast has become an "isle in the EU". One of the outcomers of this situation involves regular statements of politicians from Moscow and Kaliningrad reassuring that on account of its geostrategy Kaliningrad is a permanent part of Russia. A special name has even been cointed to address this matter: the Kaliningrad issue. There are two main geopolitical concepts: the region is Russia's westernmost military outpost, and a pilot region for collaboration with the EU. Although different concepts have emerged concerning the increased independence and authonomy of this region, its inclusion in Russia is beyong doubt.References
„Das Ostpreußen-blatt”, 13.06.2009, nr 24.
„Gazeta Wyborcza”, 2.09.2005.
„Gazeta Wyborcza”, 22.04.2009..
„Gazeta Wyborcza”, 28.12.2005.
„Głos” 2002, nr 3.
„Kaliningradskaja problema” w zerkale obszczestwiennogo mnienija, Kaliningrad/Moskwa 2002.
„Obwód Kaliningradzki. Przegląd faktów, wydarzeń, opinii”, 2003, nr 10.
„Obwód Kaliningradzki. Przegląd faktów, wydarzeń, opinii”, 2004, nr 11.
„Obwód Kaliningradzki. Przegląd faktów, wydarzeń, opinii”, 2004, nr 5,
„Obwód Kaliningradzki. Przegląd faktów, wydarzeń, opinii”, 2004, nr 10.
„Obwód Kaliningradzki. Przegląd faktów, wydarzeń, opinii”, 2004, nr 11.
„Obwód Kaliningradzki. Przegląd faktów, wydarzeń, opinii”, 2004, nr 9.
„Obwód Kaliningradzki. Przegląd faktów, wydarzeń, opinii”, 2005, nr 10.
„Obwód Kaliningradzki. Przegląd faktów, wydarzeń, opinii”, 2006, nr 4.
„Obwód Kaliningradzki. Przegląd faktów, wydarzeń, opinii”, 2006, nr 2.
„Obwód Kaliningradzki. Przegląd faktów, wydarzeń, opinii”, 2006, nr 4.
„Obwód Kaliningradzki. Przegląd faktów, wydarzeń, opinii”, 2006, nr 8.
„Obwód Kaliningradzki. Przegląd faktów, wydarzeń, opinii”, 2006, nr 3.
„Obwód Kaliningradzki. Przegląd faktów, wydarzeń, opinii”, 2006, nr 5.
„Obwód Kaliningradzki. Przegląd faktów, wydarzeń, opinii”, 2006, nr 9.
„Obwód Kaliningradzki. Przegląd faktów, wydarzeń, opinii”, 2007, nr 5.
„Obwód Kaliningradzki. Przegląd faktów, wydarzeń, opinii”, 2007, nr 2.
„R i P” 2011, nr 2.
Atomowy interes z Rosją? Moskwa czeka na sygnał od Polski w sprawie elektrowni w obwodzie kalininigradzkim, Gazeta Wyborcza”, 2.03.2010.
Banatian G., Żditie czto skażet Putin. Moskiewskij ekspiert-ekonomist sczitajet, czto kalinin-gradskaja obłast’ stoit na porogie bolszych pieriemien, „Kaliningradskaja Prawda”, 22.11.2005.
Baryła T., Hojszyk W., „Regiony i Pogranicza. Kaliningrad. Fakty. Wydarzenia. Opinie” (dalej: „R i P”) 2011, nr 2.
Bełza M., Warmia i Mazury: Czekamy na was, Rosjanie. Już bez wiz, „Gazeta Wyborcza”, 8.04.2010.
Bielecki T., Rosjanie grożą Polsce rakietami, „Gazeta Wyborcza”, 16.02.2007.
Bielecki T., Unia uchyla furtkę Kaliningradowi, „Gazeta Wyborcza”, 30–31.07.2011.
Bolsze i łuczsze, http://www.kaliningradka.ru (11.10.2010).
Borowiec P., Polska granica z Obwodem Kaliningradzkim wobec rozszerzenia Unii Europejskiej, „Rocznik Wschodni” 2003, nr 9.
Brzozowski S., Wyrok na przemytników rosyjskich papierosów. Po dwa miliony do oddania, „Gazeta Olsztyńska”, 24–25.07.2010.
Cheda R., Trójkąt w obwodzie, „Polityka” 2011, nr 19.
Chełminiak M., Polska polityka zagraniczna a perspektywy rozwoju kontaktów Polski z Obwodem Kaliningradzkim Federacji Rosyjskiej, w: Polska a Obwód Kaliningradzki Federacji Rosyjskiej. Teraźniejszość i wyzwania przyszłości, red. A. Żukowski, Toruń 2008.
Ciechoński T., Morąg (chyba) żegna Patrioty. Nie chcą drażnić Rosji, „Gazeta Wyborcza. Olsztyn”, 12.10.2010.
Doba na patelni. Pogłoski o zamknięciu odstojnika na granicy rosyjsko-polskiej są mocno przesadzone, „Obwód Kaliningradzki. Przegląd faktów, wydarzeń, opinii”, 2006, nr 12.
Fischer J., Rosja wraca do imperialnej polityki, „Gazeta Wyborcza”, 5.09.2007.
Galias W., Za czto płatim?, „Kaliningradskaja Prawda”, 18.02.2009.
http:// www.kaliningrad.ru (10.05.2005).
http://www.westrus.ru (14.05.2007).
Iwczenko W. W., Nauczno-techniczeskij potiencyał osobnoj ekonomiczeskoj zony Rossii / Kaliningrad, Kaliningrad 1998.
K. Lachowski, Przestępstwa celne w obrocie towarowym i osobowym z Obwodem Kaliningradzkim w latach 1997–2001, Olsztyn 2002.
Kalendarium współpracy województwa warmińsko-mazurskiego z Obwodem Kaliningradzkim, Olsztyn–Elbląg–Kaliningrad 2005.
Kamiński A. Z., Powrót korytarzowy, „Rzeczpospolita”, 28.06.2002.
Klemieszew A. P., Kozłow S. D., Fiedorow G. M., Ostrow sotrudniczestwa, Kaliningrad 2002.
Komar I., W. Radziwinowicz, Wilno–Moskwa: Remont za remont. Rosjanie karzą Litwinów za sprzedanie rafinerii Polakom, a Wilno grozi Moskwie remontem szlaku kolejowego do Kaliningradu, „Gazeta Wyborcza”, 22.08.2006.
Korgopołow S., Goradiłow A., A. Kulikow, Gomin A., XXI wiek: Osobnaja Zona i Osobnyj Status, Kaliningrad 2001.
Kościński P., Litwa od Suwałk po Lidę, „Rzeczpospolita”, 28.01.2000.
Kraszewski P., Koncepcje rozwiązania tzw. problemu kaliningradzkiego po rozpadzie Związku Radzieckiego, „Sprawy Wschodnie” 2003, nr 1.
Kto wróg, kto przyjaciel. Poglądy Rosjan kształtuje telewizja, „Gazeta Wyborcza”, 18–19.06.2005.
Kurczab-Redlich K., Z Rosji do Rosji. Mieszkańcy Kaliningradu będą jeździć w zamkniętych wagonach?, „Polityka” 2002, nr 26.
L. Gorbienko o obwodzie nad bałtyckim, inni o specjalnym statusie obwodu, „R i P” 2009, nr 4.
Łukjanow F., Rosjo, gdzie twój wróg, „Gazeta Wyborcza”, 12.01.2004.
Maciejewski A., Przygotowania Obwodu Kaliningradzkiego do sąsiedztwa z Unią Europejską, „Polityka Wschodnia” 2002, nr 1.
Malik R., Jeszcze raz korytarz, „Rzeczpospolita”, 13.05.2002.
Mickiewicz R., Kościński P., Spór o wizy dla Rosjan. Litwa nie wesprze starań Polski o objęcie małym ruchem granicznym Obwodu Kalingradzkiego, „Rzeczpospolita”, 10.08.2010.
Modzelewski W. T., Obwód Kaliningradzki FR na tle stosunków polsko-rosyjskich. Wybrane kwestie sporne, „Przegląd Politologiczny” 2005, nr 4.
Obwód Kaliningradzki Federacji Rosyjskiej. Wybór dokumentów 1994–2004, oprac. T. Baryła, W. Hojszyk, E. Wojnowski, Olsztyn 2004.
Ojcobójca. Z W. Jerofiejewem rozmawia A. Żebrowska, „Duży Format” dodatek do „Gazety Wyborczej”, 17.10.2005.
Pawlicki I., Na razie wizy bez wiz. Bruksela o Kaliningradzie, „Gazeta Wyborcza”, 19.09.2002.
Pawlicki J., Korytarzograd, „Gazeta Wyborcza”, 29–30.05.2002.
Podolski M., US Army nie trafiło w Morąg, „Gazeta Wyborcza”, 24–25.09.2011.
Polska wobec Obwodu Kaliningradzkiego, red. A. Żukowski, Olsztyn 2004.
Polsko-rosyjska współpraca transgraniczna. Raport, pod red. E. Romanowskiej, B. Samojłowicz, Olsztyn 2004.
Popowski S., But Rogozina i korytarz, „Rzeczpospolita”, 11.06.2002.
Popowski S., Jak skłócić Polskę z Litwą. Deputowani proponują unieważnić pakt Ribbentrop–Mołotow, „Rzeczpospolita”, 19.06.2002.
Preis P., Radziwinowicz W., Zalew Wiślany stoi otworem. Już nie dzieli, ale łączy, „Gazeta Wyborcza”, 22.07.2010.
Pytlakowski P., Garnizon Morąg z Patriotami, „Polityka” 2010, nr 23.
Radziwinowicz W., Iskandery w Kaliningradzie? Tak, ale nie teraz, „Gazeta Wyborcza”, 12.02.2009.
Radziwinowicz W., Kaliningradzki obwód specjalny, „Gazeta Wyborcza”, 2.07.2011.
Radziwinowicz W., Rakietowa odpowiedź na tarczę, „Gazeta Wyborcza”, 5.07.2007.
Radziwinowicz W., Rosja straszy wirtualnymi rakietami, „Gazeta Wyborcza”, 10.08.2011.
Region sotrudniczestwa, Wypusk 3(46): Problema sieparatizma w usłowijach anklawnych tier-ritorij, red. A. Klemieszew, Kaliningrad 2005.
Rosja. Po Zalewie Wiślanym bez ograniczeń?, „Gazeta Olsztyńska”, 24–25.07.2010.
Rosjanie się obudzili. Sprawa „korytarzy” do Kaliningradu. Wywiad z Gediminasem Kirklisem, szefem komitetu spraw zagranicznych litewskiego parlamentu, „Gazeta Wyborcza”, 1.07.2002.
Rosyjskie rakiety zagrażają największym polskim miastom, http://www.wv.pl (24.09.2011).
Sakson A., Teraźniejszość i przyszłość Obwodu Kaliningradzkiego (Królewca), „Przegląd Zachodni” 1994, nr 3.
Sakson A., Teraźniejszość i przyszłość Obwodu Kaliningradzkiego. Aspekty polityczne i kwestie bezpieczeństwa europejskiego, „Przegląd Zachodni” 1993, nr 3.
Sandecki M., Blokada zniesiona. Elbląg znów z dostępem do morza, „Gazeta Wyborcza”, 23.07.2010.
Sandecki M., Przekopiemy się na Bałtyk przez Mierzeję Wiślaną?, „Gazeta Wyborcza”, 8.08.2006.
Sandecki M., Zalew Wiślany zamknięty na kłódkę, „Gazeta Wyborcza”, 6.07.2007.
Sawicka W., Morąg czeka na Patrioty, „Gazeta Wyborcza”, 21.01.2010.
Szymański M., Potencjał militarny w Obwodzie Kaliningradzkim a bezpieczeństwo Polski, „Przegląd Zachodni” 1999, nr 1.
Topolski J., Militarna pozycja Federacji Rosyjskiej, w: Federacja Rosyjska w stosunkach międzynarodowych, pod red. A. Czarnockiego, J. Topolskiego, Lublin 2006.
Trusewicz I., Mrówka na urlopie. Polska–Rosja. Przejście w Bezledach, „Rzeczpospolita”, 1.01.2003.
Trwa rozładunek transportu amerykańskiego, „Gazeta Olsztyńska”, 18.05.2010.
Tschernyschew J., Ein Stück Geopolitik. „Patriot”-Raketen in Mohrungen: Polen begrüßt die Stationierung, Russland zeigt sich konsterniert, „Das Ostpreußenblatt” 2010, nr 22.
Walat T., Dzień w którym wypłynie ryba, „Polityka” 2006, nr 11.
Werblan A., Ewolucja stanowiska Władysława Gomułki w sprawie polityki wschodniej Republiki Federalnej Niemiec, w: Recepcja Ostpolitik w RFN i w krajach bloku komunistycznego. Polska, ZSRR, NRD, Czechosłowacja, Węgry, red. J. Fiszer, J. Holzer, Warszawa 2004.
Wilczak D., Leczenie kanałowe. Polska–Rosja, „Newsweek”, 27.08.2006.
Wojciechowski M., Na wasze bazy nasze rakiety, „Gazeta Wyborcza”, 12.01.2004.
Wojciechowski M., Przybliżmy Unii Rosję. Przed polską prezydencją w UE, „Gazeta Wyborcza”, 14.10.2010.
Wojnowski E., Die Zusammenarbeit an der Grenze zwischen Polen und dem Kaliningrader Gebiet, w: Grenzen im Ostblock und ihre Überwindung, Berlin 2001.
Wojnowski E., Obwód Kaliningradzki Federacji Rosyjskiej – od obszaru zamkniętego ku regionowi współpracy (1946–2006), Olsztyn 2006.
Wojnowski E., Rola Obwodu Kaliningradzkiego w strategii geopolitycznej Federacji Rosyjskiej, w: Europa a Rosja – opinie, konflikty, współpraca, red. Z. Anculewicz, J. Sobczak, Olsztyn 2003.
Zasuń R., Atomowa oferta Rosji. Weźcie udział w budowie elektrowni atomowej w obwodzie kaliningradzkim, „Gazeta Wyborcza”, 9.08.2009.
Zasuń R., Rosja kusi atomem w Kaliningradzie, „Gazeta Wyborcza”, 8.08.2009.
Żukowski A., Pogranicze północno-wschodnie Polski a polska polityka zagraniczna. Refleksje nad perspektywą stosunków z Obwodem Kaliningradzkim, w: Polskie pogranicza a polityka zagraniczna u progu XXI wieku, red. R. Stemplowski, A. Żelazo, Warszawa 2002.
License
Articles published in "Przegląd Strategiczny" are distributed under the Creative Commons Attribution 4.0. License (CC BY 4.0). They may be copied, redistributed and shared only if appropriate credit is given.