Abstract
The article is an attempt to read Wiersze śródziemnomorskie (Mediterranean Poems) – one of the most prominent texts of the modernist Polish poet Aleksander Wat. The author is interested in the relation of this text with Romanticism, consisting not only in a variety of intertextual and aesthetic references, but, what is most significant, in the realization of a Romantic concept of subjectivity in the way of perceiving and experiencing the world. The author follows the demonstrations of this subjectivity in the consecutive fragments of the Mediterranean poem, indicating multifaceted character of Romantic trappings and dependencies, especially those of epistemological kind. This kind of reading of the Mediterranean poem inclines one to pose a fundamental question: why Wat, in a revisionist fashion, makes use of the Romantic diction in Mediterranean Poems, making of it a kind of a subcode of his own language? It happens so because the difficulties of modernist identity have their source in Romanticism, which, firstly, discovers the world as a domain of conflicting oppositions, secondly, – as a meditative consciousness questioning the substantive unity of the subject, thirdly, – subjectivity as a task to be realized by various types of articulations and narrations.References
Baranowska M., Aleksander Wat: choroba wieku, w: Sporne postaci polskiej literatury współczesnej, red. A. Brodzka, Warszawa 1994.
Bielik-Robson A., Duch powierzchni. Rewizja romantyczna i filozofia, Kraków 2004.
Bielik-Robson A., Romantyzm, niedokończony projekt. Eseje, Kraków 2008.
Bielik–Robson A., Wstęp, w: Ch. Taylor, Źródła podmiotowości. Narodziny tożsamości nowoczesnej, przeł. M. Gruszczyński et al., oprac. T. Gadacz, Warszawa 2001.
Bolecki W., Od „postmodernizmu” do „modernizmu” (Wat – inne doświadczenie), „Teksty Drugie” 2001, nr 2.
Cieśla-Korytowska M., O romantycznym poznaniu, Kraków 1997.
Jeleński K., Lumen obscurum. O poezji Aleksandra Wata, „Wiadomości” 1968, nr 45, s. 2.
Kozielski M., Czerń, śmierć, ciemność, „NaGłos” 1991, nr 5.
Kristeva J., Potęga obrzydzenia. Esej o wstręcie, przeł. M. Falski, Kraków 2007.
Łapiński Z., Sny nasze powszechne, „Tygodnik Powszechny” 1963, nr 11.
Miłosz C., Przedmowa, w: A. Wat, Mój wiek. Pamiętnik mówiony, rozmowy prowadził i przedmową opatrzył C. Miłosz, do druku przygotowała L. Ciołkoszowa, Warszawa 1998, t. 1.
Novalis, Kwietny pył, w: Manifesty romantyzmu 1790–1830. Anglia, Niemcy, Francja, wybór i oprac. A. Kowalczykowa, Warszawa 1975.
Nycz R., Język modernizmu. Prolegomena historycznoliterackie, Wrocław 1997.
Pietrych K., O „Wierszach śródziemnomorskich” Aleksandra Wata, Warszawa 1999.
Pietrych P., Aleksander Wat w Polsce powojennej (1946–1953). Teksty i konteksty, Kielce 2011.
Stankowska A., „żeby nie widzieć oczu zapatrzonych w nic”. O twórczości Czesława Miłosza, Poznań 2013.
Wat A., Korespondencja, t. 1, oprac. A. Kowalczykowa, Warszawa 2005.
Venclova T., Aleksander Wat. Obrazoburca, przeł. J. Goślicki, Kraków 1997.
Wat A., Dziennik bez samogłosek, oprac. i przypisy K. i P. Pietrychowie, Warszawa 2001.
Wat A., Rapsodie polityczne, w: idem, Świat na haku i pod kluczem, oprac. K. Rutkowski, Warszawa 1991, s. 292.
License
Authors
Authors of texts accepted for publication in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” are required to complete, sign and return to the editor's office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of texts published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” grant the Adam Mickiewicz University in Poznań a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0)Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to continue the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” since 2016, for non-commercial purposes only, under the following conditions:
- attribution - obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work, DOI) and the license itself.
- no derivatives - the work must be preserved in its original form, without the author's consent it is not possible to distribute the modified work, such as translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published before 2016.
Miscellaneous
Adam Mickiewicz University in Poznań retains the right to magazines as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).