Keywords
literary protagonist outsider space margins
How to Cite
Abstract
The article indicates the features of space ascribed to the literary protagonists who can be regarded as outsiders. Three types of figures of an “outsider out of necessity” have been selected: a rogue/scoundrel, a homosexual and a chav. For each of these figures—and they are characteristic for the Polish latest prose—distinctive dominant space is attributed, which defines, in different ways, and simultaneously brings out the limiting one-dimensionality and, tragic in its expression, the seclusion associated with the condition of “outsiders out of necessity”. With reference to a rogue/scoundrel especially important is flattening (certain “one-dimensionality”) of the disintegrating landscape. In the case of homosexuals there dominates a closed space of one’s own house (flat). For chavs, in turn, characteristic are labyrinth-like districts of urban ghettos.References
Adamczewska I., „Krajobraz po Masłowskiej”. Ewolucja powieści środowiskowej w najmłodszej polskiej literaturze, Łódź 2011.
Bachelard G., Ziemia, spoczynek i marzenia, w: idem, Wyobraźnia po-etycka. Wybór pism, przeł. H. Chudak, A. Tatarkiewicz, Warszawa 1975.
Bault A., Jak korzystać z wolności? O sytuacji młodego bohatera w prozie lat 90., w: Literatura polska 1990–2000, red. T. Cieślak, K. Pietrych, Kraków 2003.
Benjamin W., Park Centralny, w: idem, Anioł historii. Eseje, szkice, fragmenty, przeł. K. Krzemieniowa, H. Orłowski, J. Sikorski, Poznań 1996.
Gosk H., Wizerunek bohatera. O debiutanckiej prozie polskiej przełomu 1956 roku, Warszawa 1992.
Hall E., Ukryty wymiar, przeł. T. Hołówka, Warszawa 1997.
Herbert Z., Martwa natura z wędzidłem, Warszawa 2003.
Januszkiewicz M., W horyzoncie nowoczesności: antybohater jako pojęcie antropologii literatury, „Teksty Drugie” 2010, nr 3, s. 63.
Kochan M., Ballada o dobrym dresiarzu, Warszawa 2005.
Kołakowski L., Fenomen obojętności świata, w: idem, Obecność mitu, Wrocław 1994.
Kroutvor J., Europa Środkowa: anegdota i historia, przeł. J. Stachowski, Izabelin 1998.
Lenz S., Wpływ krajobrazu (landszaftu) na człowieka, przeł. Z. Kadłubek, w: Miasto w sztuce – sztuka miasta, red. E. Rewers, Kraków 2010.
Małecki J., Dżozef, Warszawa 2011.
Masłowska D., Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną, Warszawa 2002.
Miller M., Cockring, Kraków 2009.
Miller M., Pozytywni, Kraków 2005.
Nahacz M., Bombel, Wołowiec 2004.
Odija D., Ulica, Wołowiec 2001.
Olędzka-Frybesowa A., W głąb labiryntu, w: idem, W głąb labiryntu. Wędrówki po Europie, Kraków 1979, s. 246.
Olszewski M., Chwalcie łąki umajone, Wołowiec 2005.
Onichimowski F., Zalani, Warszawa 2005.
Out of the Closets. Voices of Gay Liberation, red. K. Jay, A. Young, wyd. 2, New York 1992.
Pellow D., The Architecture of Female Seclusion in West Africa, w: The Antropology of Space and Place. Locating Culture, red. S.M. Low, D. Lawrence-Zúñiga, Malden 2000.
Rybicka E., Formy labiryntu w prozie polskiej XX wieku, Kraków 2000.
Rybicka E., Zwrot topograficzny w badaniach literackich. Od poetyki przestrzeni do polityki miejsca, w: Kulturowa teoria literatury 2. Poetyki, problematyki, interpretacje, red. T. Walas, R. Nycz, Kraków 2012, s. 314.
Salvadori R., Pejzaże miasta, przeł. H. Kralowa, J. Ugniewska, Warszawa 2006.
Springer F., Wanna z kolumnadą, Wołowiec 2013.
Springer F., Źle urodzone. Reportaże o architekturze PRL, Kraków 2012.
Stasiuk A., Opowieści galicyjskie, wyd. 6, Wołowiec 2008.
Szymański W.P., Powrót do Leśmiana, w: idem, Outsiderzy i słowiarze. Eseje. Szkice. Interpretacje, Wrocław 1973.
Tomasik K., Hipokryzja szacunku, w: idem, Homobiografie. Pisarki i pisarze polscy XIX i XX wieku, wyd. 2, Warszawa 2009.
Wasilewski A., Rozmowy młodej polski w latach dwa tysiące coś tam dwa tysiące coś, Szczecin 2012.
Wilson C., Outsider, przeł. M. Traczewska, Kraków 1959.
Witkowski M., Lubiewo bez cenzury, Warszawa 2012.
Żurawiecki B., Trzech panów w łóżku, nie licząc kota. Romans pasywny, Warszawa 2005.
License
Authors
Authors of texts accepted for publication in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” are required to complete, sign and return to the editor's office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of texts published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” grant the Adam Mickiewicz University in Poznań a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0)Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to continue the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” since 2016, for non-commercial purposes only, under the following conditions:
- attribution - obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work, DOI) and the license itself.
- no derivatives - the work must be preserved in its original form, without the author's consent it is not possible to distribute the modified work, such as translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published before 2016.
Miscellaneous
Adam Mickiewicz University in Poznań retains the right to magazines as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).