Abstract
Vitalism is a vague and ambiguous philosophical notion which researchers try to apply to describe modernist literature, especially from the period of the Young Poland. The author of the article suggests that vitalism should be approached as an interpretive category. She examines whether it is possible to distinguish feminine vitalism and conducts an analysis of selected types of literature (H. Poświatowska, A. Świrszczyńska, W. Szymborska, A. Szymańska, U. Kozioł, M. B. Kielar). The analysis shows that modernist feminine vitalism in the poetry of the second half of the 20th century encompasses various types of affirmations: of nature, corporeality and existence. In late modernity it transforms into post-vitalism, which signifies new understanding of life and the reduction of the anthropocentric perspective, both determined by new discoveries of science.References
Bielik-Robson Agata (2012), Erros. Mesjański witalizm i filozofia, TAiWPN Universitas, Kraków.
Bolecki Włodzimierz (2012), Modalności modernizmu. Studia, analizy, interpretacje, Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa.
Borkowska Grażyna (1995), Metafora drożdży: co to jest literatura/poezja kobieca, „Teksty Drugie”, nr 3/4.
Czabanowska-Wróbel Anna, Pilch Urszula, red. (2016), Młodopolski witalizm. Modernistyczne witalizmy, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Ferenc Teresa (2012), Widok na życie, Biblioteka „Toposu”, Sopot.
Głowiński Michał (1998), Witalizm, w: Słownik terminów literackich, red. Janusz Sławiński, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, s. 624.
Gutowski Wojciech (2016), Wątpliwa hipoteza witalizmu w polskiej literaturze nowoczesnej, w: Młodopolski witalizm. Modernistyczne witalizmy, red. Anna Czabanowska-Wróbel, Urszula Pilch, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, s. 39-41.
Kielar Marzanna Bogumiła (1999), Materia prima, Obserwator, Poznań.
Kielar Marzanna Bogumiła (2006), Monodia, Znak, Kraków.
Kozioł Urszula (1999), Stany nieoczywistości, PIW, Warszawa.
Kozioł Urszula (2010), Horrendum, Wydawnictwo Literackie,
Kraków.
Kwiatkowski Jerzy (1969), Dialog z ziemią, w: tegoż, Remont pegazów, Czytelnik, Warszawa.
Legeżyńska Anna (2003), Etiuda tematologiczna na cztery ręce, w: Ulotność i trwanie. Studia z tematologii i historii literatury, red. Ewa Wiegandt, Agnieszka Czyżak, Zbigniew Kopeć, Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”, Poznań, s. 47-58.
Legeżyńska Anna (2007), Psalmistki. Z genologicznych problemów liryki kobiecej, w: Język religijny dawniej i dziś, red. ks. Paweł Bortkiewicz, Stanisław Mikołajczak, Małgorzata Rybka, Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”, Poznań.
Legeżyńska Anna (2009), Od kochanki do psalmistki. Sylwetki, tematy i konwencje liryki kobiecej, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
Mikołajczak Małgorzata (2000), Podjąć przerwany dialog. O poezji Urszuli Kozioł, TAiWPN Universitas, Kraków.
Poświatowska Halina (1989), Wiersze wybrane, wstęp i wybór Jan Zych, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Różewicz Tadeusz (1957), Ocalony, w: tegoż, Poezje zebrane, Wydawnictwo Literackie, Kraków, s. 22.
Szymańska Adriana (2003), In terra, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Szymańska Adriana (2006), Z dziennika dywersantki, Biblioteka „Toposu”, Sopot.
Szymborska Wisława (2001), Wiersze wybrane, Wydawnictwo a5, Kraków.
Szymborska Wisława (2005), Dwukropek, Wydawnictwo a5, Kraków.
Szymborska Wisława (2011), Wystarczy, Wydawnictwo a5, Kraków.
Świrszczyńska Anna (1973), Poezje wybrane, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa.
Wydrycka Anna (2012), Między bios a zoé. Poetycka antropologia w liryce Młodej Polski, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok.
License
Authors
Authors of texts accepted for publication in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” are required to complete, sign and return to the editor's office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of texts published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” grant the Adam Mickiewicz University in Poznań a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0)Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to continue the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” since 2016, for non-commercial purposes only, under the following conditions:
- attribution - obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work, DOI) and the license itself.
- no derivatives - the work must be preserved in its original form, without the author's consent it is not possible to distribute the modified work, such as translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published before 2016.
Miscellaneous
Adam Mickiewicz University in Poznań retains the right to magazines as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).