„Wędrowiec-dantofil” w rodzinnej Italii. Stanisław Vincenz a włoska tradycja artystyczna
PDF

Słowa kluczowe

Stanisław Vincenz
Italy
Naples
Venice
Dante

Jak cytować

Żmidziński, J. . (2020). „Wędrowiec-dantofil” w rodzinnej Italii. Stanisław Vincenz a włoska tradycja artystyczna. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka, (38), 77–101. https://doi.org/10.14746/pspsl.2020.38.4

Abstrakt

The article is the first attempt at a holistic view of Stanisław Vincenz’s relationship with Italian culture. Since his youth, Vincenz would visit the Italian Peninsula travelling to Venice and, already as an emigrant after World War II, made a few visits to Naples and Tuscany. These journeys resulted in numerous comments included in his essays on Dante Alighieri, as separate overview Z perspektywy podróży (From a traveller’s perspective) and List z Neapolu. Dialog z Czesławem Miłoszem (A letter from Naples. A dialogue with Czesław Miłosz). Italian journeys, interest in Dante and Italian culture (architecture, painting, folk rituals) brought numerous Italian motifs in the tetralogy Na wysokiej połoninie (On a high mountain pasture). The key element is included in volume II, Zwada (Conflict), which describes a group of loggers cutting down trees in a primeval Carpathian forest. In this part, a young Italian dies and is buried after a Hutsul funeral ritual which is not understood by the foreigners. The analysis of the abovementioned motifs shows how important Italian culture was to Vincenz, also in a very personal sense, given the Vincenz family’s distant Venetian roots. One may even claim that for the writer, Italy was almost a family land. Personifying the European spirit, Italy was his “broader” homeland.

https://doi.org/10.14746/pspsl.2020.38.4
PDF

Bibliografia

Baczyński Bogusław Andrzej (2019) Galicyjsko-lodomeryjska linia Vincenzów, „Teksty Drugie”, nr 3, s. 317-330, [dostęp: 13 stycznia 2021], https://tinyurl.com/y4y33cxd.

Braudel Fernand (1994), Ziemia, w: Fernand Braudel, Roger Arnaldez [współaut.] i in., Morze Śródziemne. Przestrzeń i historia, ludzie i dziedzictwo, przeł. Maria Boduszyńska-Borowikowa, Barbara Kuchta, Adam Szymanowski, Volumen, Warszawa, s. 11-28.

Burda-Fischer Dorota (2015), Stanisława Vincenza tematy żydowskie, Agencja Wydawnicza a linea, Wrocław.

Grajewski Wincenty (2003), Grecja Vincenza, w: tegoż, Maszyny dialogowe. Szkice teoretycznoliterackie, Universitas, Kraków, s. 133-142.

Kolbuszewski Jacek (1996), „Pismo światowe” Stanisława Vincenza, w: Z problemów aksjologii literatury i kultury popularnej: prace ofiarowane Józefowi Nowakowskiemu, red. Stanisław Uliasz, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Rzeszów, s. 41-54.

Madyda Aleksander (2002), O idealizacji Hucuałów w „Na wysokiej połoninie”, w: Stanisław Vincenz – humanista XX wieku, red. Mirosława Ołdakowska-Kuflowa, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin, s. 163-170.

Madyda Aleksander (2015), Prawda starowieku Stanisława Vincenza jako utwór publicystyczny, w: Zatrudnienie: literat. Materiały, studia i szkice o Stanisławie Vincenzie, red. Jan Andrzej Choroszy, Agencja Wydawnicza a linea, Wrocław, s. 283-295.

Marbach John (1976), Rozmowa ze Stanisławem Vincenzem, przeł. Jan Torosiewicz, „Wiadomości” [Londyn], nr 7 (1559), s. 2.

Mrugalski Michał (2008), Aktualność Dantego i Kresy Vincenza. Teologia i styl „Na wysokiej połoninie”, „Prace Filologiczne. Seria Literaturoznawcza”, t. 50, nr 1, s. 271-305, [dostęp: 13 stycznia 2021], https://tinyurl.com/y2su69k5.

Ołdakowska-Kuflowa Mirosława (2006), Stanisław Vincenz: pisarz, humanista, orędownik zbliżenia narodów. Biografia, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Lublin. (Skrót: B)

Pálfalvi Lajos (2002), Tematy węgierskie w twórczości Stanisława Vincenza, w: Stanisław Vincenz – humanista XX wieku, red. Mirosława Ołdakowska-Kuflowa, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin, s. 61-69.

Snopek Jerzy (1994), Vincenz a Węgry, w: Stanisław Vincenz, Atlantyda. Pisma rozproszone z lat II wojny światowej, red. Jerzy Snopek, Świat Literacki, Warszawa, s. 5-18.

Stempowski Jerzy (2015), Historia rodu Vincenzów, w: Zatrudnienie: literat. Materiały, studia i szkice o Stanisławie Vincenzie, red. Jan Andrzej Choroszy, Agencja Wydawnicza a linea, Wrocław, s. 371-374.

Sucharski Tadeusz (2008), „Duchowe zaplecze” Stanisława Vincenza na „sowiecki zalew”, w: tegoż, Polskie poszukiwania „Innej Rosji”. O nurcie rosyjskim w literaturze Drugiej Emigracji, słowo/obraz terytoria, Gdańsk, s. 159-184.

Ucherek Dorota, oprac. (2015), Dialog o duchu litery, Kolokwium Vincenzowskie, Wrocław, 15 X 2014, w: Zatrudnienie: literat. Materiały, studia i szkice o Stanisławie Vincenzie, red. Jan Andrzej Choroszy, Agencja Wydawnicza a linea, Wrocław, s. 561-573.

Vincenz.pl (2021), [dostęp: 13 stycznia 2021], http://www.vincenz.pl.

Vincenz Stanisław (1959), List z Neapolu. Dialog z Czesławem Miłoszem, „Kultura” [Paryż], nr 6 (140), s. 22-29.

Vincenz Stanisław (1980), Arcydzieło a mit ludowy, w: tegoż, Z perspektywy podróży, Znak, Kraków, s. 351-359.

Vincenz Stanisław (1983a), Mała Itaka – dialog nocny, w: tegoż, Po stronie dialogu, t. 1, przedmowa Czesław Miłosz, PIW, Warszawa, s. 178-189.

Vincenz Stanisław (1983b), Polityk niepolityczny, w: tegoż, Po stronie dialogu, t. 2, posłowie Andrzej Vincenz, PIW, Warszawa, s. 101-108.

Vincenz Stanisław (1993), Outopos. Zapiski z lat 1938-1944, autograf odczytał Andrzej Vincenz, tekst z autografem porównał, opatrzył posłowiem i ilustracjami oraz do druku podał Jan A. Choroszy, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław.

Vincenz Stanisław (1994), Dante i Mickiewicz, w: tegoż, Atlantyda. Pisma rozproszone z lat II wojny światowej, wybór, wstęp i oprac. Jerzy Snopek, Świat Literacki, Warszawa, s. 58-68.

Vincenz Stanisław (1997), Czym może być dla nas Dante?, w: Eseje i szkice zebrane, t. 1, wybór i wstęp Andrzej Vincenz, przygotowali do druku Marek Klecel i Andrzej Stanisław Kowalczyk, Wirydarz, Wrocław, s. 197-229.

Vincenz Stanisław (2002), Na wysokiej połoninie, t. 1: Prawda starowieku. Obrazy, dumy i gawędy z Wierchowiny Huculskiej, Pogranicze, Sejny. (Skrót: Ps)

Vincenz Stanisław (2003), Na wysokiej połoninie, t. 2: Zwada, Pogranicze, Sejny. (Skrót: Z)

Vincenz Stanisław (2004), Na wysokiej połoninie, t. 3: Nowe czasy. Ks. 2, Listy z nieba, Pogranicze, Sejny. (Skrót: Lzn)

Vincenz Stanisław (2005), Na wysokiej połoninie, t. 4: Barwinkowy wianek, epilog, posłowie Andrzej Vincenz, Pogranicze, Sejny. (Skrót: Bw)

Vincenzowa Irena (1993-1999), Rozmowy ze Stanisławem Vincenzem, [zapiski z datą ich sporządzenia (podaną w nawiasie okrągłym) oraz z datą publikacji, numerem czasopisma „Regiony” i zakresem stron]. (Skrót: R)

Woldan Alois (1992), Austria w twórczości Stanisława Vincenza, w: Świat Vincenza. Studia o życiu i twórczości Stanisława Vincenza (1888-1971), red. Jan Andrzej Choroszy, Jacek Kolbuszewski, Leopoldium, Wrocław, s. 127-133.

Zięba Andrzej (2015), O ormiańskich korzeniach Vincenza i ich odbiciu w jego pokuckiej mitologii, w: Zatrudnienie: literat. Materiały, studia i szkice o Stanisławie Vincenzie, red. Jan Andrzej Choroszy, Agencja Wydawnicza a linea, Wrocław, s. 375-420.

Żmidziński Jakub (2017), Foki Szumejowego podróże do źródeł. Pępek ziemi w ujęciu Stanisława Vincenza, „Góry – Literatura – Kultura”, t. 11, s. 179-196, https://doi.org/10.19195/2084-4107.11.12.

Żmidziński Jakub (2018), Wzór nieznany. Stanisław Vincenz a muzyka, Agencja Wydawnicza a linea, Wydział Edukacji Artystycznej i Kuratorstwa Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu, Wrocław–Poznań.

Żmidziński Jakub (2021), Rzeczpospolita Vincenza, w: Projektowanie niepodległości, red. Wiesław Ratajczak, Marek Osiewicz, Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”, Poznań [w druku].