Abstract
Piotr Wierzbicki’s deep interest in Chopin’s music has been revealed in his volumes of essays published since 1993. What appears to make his music writings exceptional in comparison with other Polish essays dealing with Chopin’s life and work is the prevailing concentration on particular pieces or even single performances chosen by famous pianists. Wierzbicki develops his project of extradisciplinary essayistic Chopinology that blends together the musicological knowledge, critical involvement, philosophical reflection and highly individual psychosomatic experience. Having stated a fundamental difficulty of ‘translating’ sounds into words, he tries to elaborate a ‘musical’ style and form for his writing, e.g. he includes ekphrases full of metaphors and synesthetic figures. This wide array of music-centred properties encourages readers to treat these essays as a starting point for coming up with the question of whether it is possible to differentiate a type of ‘musical’ essay.
References
Adorno Theodor W. (1990), Esej jako forma, w: tegoż, Sztuka i sztuki. Wybór esejów, przeł. Krystyna Krzemień-Ojak, wybór i wstęp Karol Sauerland, PIW, Warszawa, s. 79-99.
Atkins G. Douglas (2005), Tracing the Essay. Through Experience to Truth, The University of Georgia Press, Atens–London.
Barska Joanna (2008), La musique nes’t pas représentable? Ekfraza muzyczna jako szczególny rodzaj komunikacji intersemiotycznej, w: Komunikacja przez sztukę, komunikacja przez język, red. Bartłomiej Bączkowski, Paweł Gałkowski, Zakład Teorii i Filozofii Komunikacji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań, s. 77-88.
Bieńkowska Ewa (1976), Sztuka eseju, „Znak”, nr 1, s. 101-107.
D’Agata (2012), [From „2003” in The Next American Essay], w: Essayists on the Essay. Montaigne to Our Time, red. Carl H. Klaus, Ned Stuckey-French, University of Iowa Press, Iowa City, s. 169-170.
Głowala Wojciech (2014), Swego czasu, Atut, Wrocław.
Górny Tomasz (2017), Polifonia. Od muzyki do literatury, Universitas, Kraków.
Hawryszków Kama (2011), Felieton „umuzyczniony” Stefana Kisielewskiego, w: Dysonanse. Twórczość Stefana Kisielewskiego (1911-1991), red. Andrzej Hejmej, Kama Hawryszków, Katarzyna Cudzich-Budniak, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, s. 149-157.
Hejmej Andrzej (2002), Muzyczność dzieła literackiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Huxley Aldous (1960), Collected Essays, Chatto & Windus, New York.
Iwaszkiewicz Jarosław (2010), Chopin, wyd. 8, PWM, Kraków.
Kapchan Deborah (2017), Splash of Icarus. Theorizing the Sound Writing /Writing Sound Theory, w: Theorizing Sound Writing, red. Deborah Kapchan, Wesleyan University Press, Middeltwon, s. 1-22.
Kierzek-Trzeciak Paulina (2010), Ekfraza muzyczna, czyli o opisie muzyki raz jeszcze, w: Młodopolska synteza sztuki, red. Hanna Ratuszna, Radosław Sioma, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń, s. 49-60.
Lisak-Gębala Dobrawa (2016), Wizualne odskocznie. Wokół współczesnej polskiej eseistyki o malarstwie i fotografii, Universitas, Kraków.
Lukacs György (1994), O istocie i formie eseju. List do Leo Poppera, przeł. Ryszard Turczyn, w: Pisma krytyczno-teoretyczne Georga Lukácsa. 1908-1932, wybór i wstęp Stefan Morawski, Instytut Kultury, Warszawa, s. 82-92.
Łukasiewicz Małgorzata (2011), Jak być artystą. Na przykładzie Thomasa Manna, Towarzystwo Więź, Warszawa.
Mann Tomasz (2008), Czarodziejska góra, przeł. Józef Kramsztyk, Jan Łukowski, Muza, Warszawa.
Markowski Michał Paweł (1999), Ekphrasis. Uwagi bibliograficzne z dołączeniem krótkiego komentarza, „Pamiętnik Literacki”, z. 2, s. 229-236.
de Montaigne Michel (2004), Próby, przeł. Tadeusz Boy-Żeleński, Zielona Sowa, Kraków.
Pikulska Ilona (2008), Dwudziestowieczne biografie literackie Fryderyka Chopina, Katowice, [dostęp: 16 września 2020], https://tinyurl.com/22wudwv6, [praca doktorska].
Pociej Bohdan (2012), Polskość Chopina, wprowadzenie i red. Ewa Sławińska-Dahlig, NIFC, Warszawa.
Przybylski Ryszard (1995), Cień jaskółki. Esej o myślach Chopina, Znak, Kraków.
Sendyka Roma (2006), Nowoczesny esej. Studium historycznej świadomości gatunku, Universitas, Kraków.
Sendyka Roma (2009), Esej i ekfraza (Herbert – Bieńkowska – Bieńczyk), „Przetrzenie Teorii”, nr 11, s. 41-61.
Smolka Iwonai in. (2010), „Staroświecki meloman” – jubileusz Piotra Wierzbickiego [rozmowa], „Tekstualia”, nr 3, s. 133-144.
Stefańczyk Tadeusz (2017), Słyszeć więcej, „Twórczość”, nr 3, s. 110-116.
Tomkowski Jan (2017), Wstęp, w: Polski esej literacki. Antologia, red. Jan Tomkowski, Wrocław, s. V-CX.
Wierzbicki Piotr (1993), Życie z muzyką, PIW, Warszawa.
Wierzbicki Piotr (1999), Chopin. Portret muzyczny, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa.
Wierzbicki Piotr (2002), Mikrokosmos, Alfa, Warszawa.
Wierzbicki Piotr (2010a), Migotliwy ton. Esej o stylu Chopina, Sic!, Warszawa.
Wierzbicki Piotr (2010b), Muzykalny kosmos, Świat Książki, Warszawa.
Wierzbicki Piotr (2014), Boski Bach, Sic!, Warszawa.
Wierzbicki Piotr (2015), Nieboski Chopin, Sic!, Warszawa.
Wierzbicki Piotr (2016), Jak słuchać muzyki, Towarzystwo Więź, Warszawa.
Zawadzki Andrzej (2001), Nowoczesna eseistyka filozoficzna w piśmiennictwie polskim pierwszej połowy XX wieku, Universitas, Kraków.
License
Authors
Authors of texts accepted for publication in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” are required to complete, sign and return to the editor's office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of texts published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” grant the Adam Mickiewicz University in Poznań a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0)Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to continue the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” since 2016, for non-commercial purposes only, under the following conditions:
- attribution - obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work, DOI) and the license itself.
- no derivatives - the work must be preserved in its original form, without the author's consent it is not possible to distribute the modified work, such as translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published before 2016.
Miscellaneous
Adam Mickiewicz University in Poznań retains the right to magazines as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).