Abstract
The article highlights Roman Pollak’s contribution to the development of Polish studies in Italy. In 1923, the Polish Ministry of Education sent him, under an agreement with the Italian government, to hold the position of a professor of Polish language and literature at the Sapienza University of Rome and to serve as the Ministry’s delegate to Italy, which he did until 1939. In his lectures in Rome, Pollak emphasised the links between Polish and Italian literature in a comparative perspective and successfully attracted talented scholars to this subject, including Giovanni Maver, who succeeded him at the University of Rome in 1929, and Enrico Damiani who would give lectures on the Bulgarian and Polish languages in Naples. As the Ministry’s delegate, Pollak held conferences in major Italian cities and promoted the foundation of the Attilio Begey Institute of Polish Culture at the University of Turin, supporting Cristina and Clotilde Garosci in their translations and Marina Bersano Begey, who became professor in 1935, in her research. If Italian studies of Polish are still considered to be among the best in Europe, it can undoubtedly be attributed to the work of Roman Pollak.
References
Di Simone Mariapina, Eramo Nella, Fiori Antonio i in., red. (1998a), Documenti per la storia delle relazioni italo-polacche (1918–1940) / Dokumenty dotyczące historii stosunków polsko-włoskich (1918–1940 r.), t. 1, Ministero per i Beni Culturali e Ambientali, Ufficio Centrale per i Beni Archivistici, Roma.
Di Simone Mariapina, Eramo Nella, Fiori Antonio i in., red. (1998b), Documenti per la storia delle relazioni italo-polacche (1918–1940) / Dokumenty dotyczące historii stosunków polsko-włoskich (1918–1940 r.), t. 2, Ministero per i Beni Culturali e Ambientali, Ufficio Centrale per i Beni Archivistici, Roma.
List I – Il preside della facoltà di lettere dell’ Università di Firenze Pavolini al capo del governo, Mussolini [Dziekan Wydzialu Literatury Uniwersytetu Florenckiego, Pavolini, do szefa rządu, Mussoliniego], Firenze [Florencja], 21 giugno [czerwca] 1930/VIII, w: Documenti per la storia delle relazioni italo-polacche (1918–1940) / Dokumenty dotyczące historii stosunków polsko-włoskich (1918–1940 r.), t. 1, red. Mariapina Di Simone, Nella Eramo, Antonio Fiori i in., Ministero per i Beni Culturali e Ambientali, Ufficio Centrale per i Beni Archivistici, Roma 1998, s. 762–766.
List II – Polska Akademia Nauk Archiwum w Warszawie Oddział w Poznaniu, Materiały Romana Pollaka, sygn. P. III-63, list Giorgia Agostiniego do Romana Pollaka, Torino [Turyn], 12 sierpnia 1966.
Rabenda Marcin (2013), Wstęp, w: Roman Pollak – Giovanni Maver. Korespondencja (1925–1969) (2013), przekład listów Giovanniego Mavera z języka włoskiego Joanna Dimke-Kamola, Agnieszka Domaradzka, wstęp i opracowanie komentarza Marcin Rabenda, red. nauk. Barbara Judkowiak, Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”, Poznań, s. 17–50.
Sprawozdanie 1931 – Polska Akademia Nauk Archiwum w Warszawie Oddział w Poznaniu, Materiały Romana Pollaka, sygn. P. III-63, Sprawozdanie z 14-dniowego objazdu naszych placówek naukowych na terenie Włoch z końcem listopada i początkiem grudnia 1931.
Sprawozdanie [1933] – Polska Akademia Nauk Archiwum w Warszawie Oddział w Poznaniu, Materiały Romana Pollaka, sygn. P. III-63, Sprawozdanie delegata Ministerstwa W. R. i O. P. z objazdu włoskich placówek Ministerstwa i z akcji odczytowej przeprowadzonej w czasie od 22-go marca do 10-go kwietnia b.r. [1933].
Sprawozdanie 1934 – Polska Akademia Nauk Archiwum w Warszawie Oddział w Poznaniu, Materiały Romana Pollaka, sygn. P. III-63,
Sprawozdanie delegata Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego z objazdu włoskich placówek Ministerstwa i akcji odczytowej w czasie od końca lutego do końca marca 1934 r.
Bergamaschi Camilla, Agosti Paola, red. (2004), Giorgio Agosti nelle lettere ai famigliari dal 1915 al 1987, Istoreto, Torino.
Damiani Enrico (1928), Un corso di conferenze per polonisti italiani in Polonia, „Rivista di Letterature Slave”, vol. 3, nr 4/5/6, s. 529–530.
Damiani Enrico (1941), Gli studi polonistici in Italia tra la prima e la seconda guerra mondiale, „L’Europa Orientale”, vol. 21, nr 5/6, s. 171–202.
Jaworska Krystyna, red. (1998), La tradizione polonistica in Piemonte e l’Istituto di Cultura polacca „Attilio Begey”, w: La Polonia, il Piemonte e l’Italia. Omaggio a Marina Bersano Begey. Atti del Convegno „Marina Bersano Begey, intellettuale piemontese e polonista”, Torino, 12 dicembre 1994, Edizioni dell’Orso, Alessandria.
Jaworska Krystyna (2021), Zofia Kozarynowa: ovvero l’apporto di una lettrice alla polonistica italiana, „Fabrica Litterarum Polono-Italica”, nr 1 (3), s. 97–113.
Judkowiak Barbara (2018), Roman Pollak (1886–1972) – historyk literatury, w: Stulecie poznańskiej polonistyki (1919–2019), t. 1: Okres międzywojenny i lata okupacji, red. Barbara Judkowiak, Seweryna Wysłouch, Sylwia Karolak i in., Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”, Poznań, s. 189–223.
Kozarynowa Zofia (1982), Sto lat. Gawęda o kulturze środowiska, Polska Fundacja Kulturalna, Londyn.
Mazzitelli Gabriele (2016), Le pubblicazioni dell’Istituto per l’Europa orientale: catalogo storico (1921–1944), Firenze University Press, Firenze.
Piskurewicz Jan (2021), Giovanni Maver (1891–1970). Włoski promotor polskiej nauki i literatury, „Pamiętnik Literacki”, z. 2, s. 265–287.
Piskurewicz Jan (2022), Roman Pollak – inicjator i opiekun Instytutu Kultury Polskiej im. Attilio Begeya przy Uniwersytecie w Turynie, „Rozprawy z Dziejów Oświaty”, t. 59, s. 189–221.
Pollak Roman (1924), Obcy o Polsce, „Przegląd Powszechny”, nr 29, s. 438–448.
Pollak Roman (1930), Pagine di cultura e di letteratura polacca, Istituto per l’Europa Orientale, Roma.
Pollak Roman (1932), Wiedza o Polsce zagranicą. (c.d.) Włochy, „Oświata i Wychowanie”, z. 7, s. 628–667.
Szarejko Sylwia (2019), Początki Instytutu Kultury Polskiej im. Attilia Begey’a oczami Polaków i Włochów, „PL.IT / rassegna italiana di argomenti polacchi”, z. 10, s. 32–46, https://plitonline.it/2019/plit-10-2019-32-46-sylwia-szarejko [dostęp: 13.11.2023].
Vaglini Silvia (1997/1998), La biblioteca di cultura polacca A. Begey. Profilo storico e saggio bibliografico [nieopublikowana praca magisterska], promotor prof. Krystyna Jaworska, Candidata Silvia Vaglin, Università di Torino.
Walczak Bogdan (2018), Roman Pollak – rektor tajnego Uniwersytetu Ziem Zachodnich w latach 1943–1945, w: Stulecie poznańskiej polonistyki (1919–2019), t. 1: Okres międzywojenny i lata okupacji, red. Barbara Judkowiak, Seweryna Wysłouch, Sylwia Karolak i in., Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”, Poznań, s. 173–188.
Zieliński Andrzej (2018), Presenza polacca nell’Italia dell’entre-deux-guerres, FrancoAngeli, Milano.
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Authors
Authors of texts accepted for publication in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” are required to complete, sign and return to the editor's office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of texts published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” grant the Adam Mickiewicz University in Poznań a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0)Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to continue the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” since 2016, for non-commercial purposes only, under the following conditions:
- attribution - obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work, DOI) and the license itself.
- no derivatives - the work must be preserved in its original form, without the author's consent it is not possible to distribute the modified work, such as translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published before 2016.
Miscellaneous
Adam Mickiewicz University in Poznań retains the right to magazines as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).