Abstract
This paper is devoted to Requiem, a Stanisław Wyspiański’s work from 1901 (published by Dariusz Kosiński in 2010) which, treated marginally until now – as a footnote to the work of the Young Poland artist, is recognized as a full-fledged and relevant work that, in a sense, is central to Wyspiański’s artistic activity and at the same time crowns it. The author places the work between the staging of Dziady according to Wyspiański and his Wyzwolenie, pointing out the key character of the discussed work in the context of considerations referring to the artist’s entire oeuvre. Requiem, read as a dramatic text, also turns out to be an attempt at a total work of art and a realization of the formula of “immense theatre” understood as a combination of greatness and intimacy. Moreover, the manuscript, published posthumously, is a specific artistic testament of Wyspiański.
References
Adamiecka-Sitek Agata, Kosiński Dariusz, red. (2018), Poza kanonem. Wyspiański, Instytut Teatralny im. Z. Raszewskiego, Warszawa.
Bałus Wojciech (2007), Wielka inicjacja. O znaczeniu podróży do Francji w roku 1890 dla poglądów i postawy artystycznej Stanisława Wyspiańskiego, „Przestrzenie Teorii”, nr 8.
Bałus Wojciech (2009), Wyspiański – narodowy czy europejski?, w: Przemyśleć wszystko… Stanisława Wyspiańskiego modernizacja wyobraźni zbiorowej, red. Małgorzata Okulicz-Kozaryn, Mateusz Bourkane, Michał Haake, Wydawnictwo PTPN, Poznań.
Bergel Rajmund (1931), Do źródeł dramaturgii Wyspiańskiego, „Pamiętnik Literacki”, z. 28.
Brzozowski Stanisław (1983), Legenda Młodej Polski. Studia o strukturze duszy kulturalnej, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Culture.pl (2007), „Requiem” wg „Legendy i „Requiem” Stanisława Wyspiańskiego, https://tinyurl.com/48sdhxzr [dostęp: 8.01.2023].
Fazan Katarzyna (2009), Projekty intymnego teatru śmierci: Wyspiański, Leśmian, Kantor, Wydawnictwo UJ, Kraków.
Fazan Katarzyna (2018), Wyspiański/Kantor: asocjacyjny dyptyk w kręgu „Requiem”, w: Poza kanonem. Wyspiański, red. Agata Adamiecka-Sitek, Dariusz Kosiński, Instytut Teatralny im. Z. Raszewskiego, Warszawa.
Feldman Wilhelm (1910), Stanisław Wyspiański. Pisma pośmiertne, t. 2: Wiersze, fragmenty dramatyczne, uwagi, Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Legeżyńska Anna (1999), Gest pożegnania. Szkice o poetyce świadomości elegijno-ironicznej, Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”, Poznań.
Makowiecki Tadeusz (1955), Muzyka w twórczości Wyspiańskiego, przedm. Konrad Górski, PWN, Toruń.
Mączewski Przemysław (1929), Wyspiański a Wagner, „Myśl Narodowa”, t. 2, nry 43–48.
Miodońska-Brookes Ewa (1972), Studia o kompozycji dramatów Stanisława Wyspiańskiego, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Okulicz-Kozaryn Radosław (2013), Rok 1894 oraz inne szkice o Młodej Polsce, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Popiel Magdalena (2007), Wyspiański. Mitologia nowoczesnego artysty, Universitas, Kraków.
Prusak Maria (1976), Wstęp, w: Stanisław Wyspiański, Hamlet, oprac. Maria Prusak, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków.
Słowacki Juliusz (2013), Testament mój, w: tegoż, Wiersze, oprac. Jacek Brzozowski, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Szturc Włodzimierz (2020), Diapazony i fonosfery, Wydawnictwo UJ, Kraków.
Wałek Janusz (1996), Stanisława Wyspiańskiego instynkt śmierci, w: Stanisław Wyspiański – studium artysty. Materiały z sesji naukowej na Uniwersytecie Jagiellońskim, 7–9 czerwca 1995, red. Ewa Miodońska-Brookes, Universitas, Kraków.
Wojkiewicz Rozalia (2022), W spektrum Wyspiańskiego. Witraż w poezji Młodej Polski, Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa.
Wolanin Katarzyna (2010), Wpływ działalności Ryszarda Wagnera na wczesną twórczość dramatyczną Stanisława Wyspiańskiego, w: Młodopolska synteza sztuk, red. Hanna Ratuszna, Radosław Sioma, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń.
Wyspiański Stanisław (1901), Requiem, rkps, Muzeum Narodowe w Krakowie, nr inw. MNK VIII-rkps-650/26.
Wyspiański Stanisław (1932), Pisma prozą, oprac. Leon Płoszowski, Instytut Wydawniczy Biblioteka Polska, Warszawa.
Wyspiański Stanisław (2018), Requiem, w: Poza Kanonem. Wyspiański, red. Agata Adamiecka-Sitek, Dariusz Kosiński, Instytut Teatralny im. Z. Raszewskiego, Warszawa.
License
Copyright (c) 2024 Anastazja Żak-Świerczek
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Authors
Authors of texts accepted for publication in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” are required to complete, sign and return to the editor's office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of texts published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” grant the Adam Mickiewicz University in Poznań a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0)Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to continue the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” since 2016, for non-commercial purposes only, under the following conditions:
- attribution - obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work, DOI) and the license itself.
- no derivatives - the work must be preserved in its original form, without the author's consent it is not possible to distribute the modified work, such as translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published before 2016.
Miscellaneous
Adam Mickiewicz University in Poznań retains the right to magazines as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).