Słowa kluczowe
typeface design
readability
history of print
book design
typeface
font
visual communication
Jak cytować
Abstrakt
This article analyses the role and significance of the typeface designer in the book design process. It discusses the characteristics of this profession from its historical roots in calligraphy and lettering, through the typographic printing period and phototypesetting up to the digital era. This is followed by an outline of the evolution of the profession in the context of technological and cultural changes, with particular interest in the impact of the designer on the readability and aesthetics of the publication. The article also presents the contemporary typographic landscape, including the democratisation of the processes of publication design and typeface distribution, with the resulting challenges. The text emphasises the role of typeface designers in the communication process, linking the technical aspects with the aesthetic and functional ones.
Bibliografia
Beier Sophie (2012), Reading Letters. Designing for Legibility, Bis Publishers, Amsterdam.
Bessemans Ann (2016), Matilda: a typeface for children with low vision, w: Mary C. Dyson, Ching Y. Suen, Digital Fonts and Reading, World Scientific, Singapore,
Bierkowski Tomasz (2020), Legibility. Problematyka badań – wyniki – praktyka, w: tegoż, Teksty nie tylko o typografii, wyd. Tomasz Bierkowski, Rachowice.
Biľak Peter (2024), We don’t need new fonts…, https://www.typotheque.com/articles/we-dont-need-new-fonts [dostęp: 20.08.2024].
Bringhurst Robert (2013), Elementarz stylu w typografii, przeł. Dorota Dziewońska, Wydawnictwo i Pracownia d2d.pl, Kraków.
Coles Stephen (2024), The Last Time the US Considered Copyright Protection for Typefaces, https://typographica.org/on-typography/copyright-protection-of-typefaces/ [dostęp: 20.08.2024].
Frutiger Adrian (2010), Człowiek i jego znaki, współpr. Horst Heiderhoff, przeł. Czesława Tomaszewska, Kraków.
Hochuli Jost (2009), Detal w typografii. Litery, światła międzyliterowe, wyrazy, odstępy międzywyrazowe, wiersze, interlinia, łamy, przeł. Agnieszka Buk, Wydawnictwo i Pracownia d2d.pl, Kraków.
Kolesár Zdeno, Mrowczyk Jacek (2018), Historia projektowania graficznego, przeł. Joanna Goszczyńska, Karakter, Kraków.
Meggs Philip B., Purvis Alston W. (2006), Meggs’ History of Graphic Design, wyd. 4, John Wiley & Sons, Hoboken.
Mitchell Michael, Wightman Susan (2012), Typografia książki. Podręcznik projektanta, przeł. Dorota Dziewońska, Wydawnictwo i Pracownia d2d.pl, Kraków.
Pelli Denis G., Tillman Katharine A. (2007), Parts, Wholes, and Context in Reading. A Triple Dissociation, „PLoS ONE”, 2(8): e680,
Tracy Walter (1986), Letters of Credit. A View of Type Design, David R. Godine Publisher, Boston.
Unger Gerard (2011), Kiedy czytamy, przeł. Agnieszka Bienias, w: Widzieć, wiedzieć. Wybór najważniejszych tekstów o dizajnie, red. Przemek Dębowski, Jacek Mrowczyk, Karakter, Kraków.
Warde Beatrice (2011), Kryształowy kielich, czyli druk powinien być niewidoczny, przeł. Dorota Dziewońska, w: Widzieć, wiedzieć. Wybór najważniejszych tekstów o dizajnie, red. Przemek Dębowski, Jacek Mrowczyk, Karakter, Kraków.
Willberg Hans Peter, Forssman Friedrich (2011), Pierwsza pomoc w typografii. Poradnik używania pisma, przeł. Marek Szalsza, słowo/obraz terytoria, Gdańsk.
Zachrisson Bror (1970), Studia nad czytelnością druku, przeł. Krystyna Chocianowicz, Jan Hyc, Warszawa.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Robert Jarzec
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Literackiej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).