Keywords
the concept of the fourth dimension
Holocaust literature
literature of doom
post-memory
How to Cite
Abstract
Starting with Jerzy Jarzębski’s opinion that the fantastic convention in contemporary literature fulfills the role of “artificial sense”, the Author analyzes selected works related to the subject of the Holocaust in order to check the functionality and artistic value of fantastic elements used there. She notes that fantasy helps writers express the experience of emptiness following a loss, strengthens the trauma related to the past, and emphasizes the literariness of the text, fulfilling the role of metafiction.References
Brzóstowicz-Klajn Monika (2004), Tolkienowska wyobraźnia przeciw XX-wiecznym doświadczeniom wojny, „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Filologia Polska”, t. 60, z. 366, s. 75-84.
Buryła Sławomir (2011), (Nie)banalnie o Zagładzie, w: Mody w kulturze i literaturze popularnej, red. Sławomir Buryła, Lidia Gąsowska, Danuta Ossowska, Universitas, Kraków, s. 139-172.
Cuber Marta (2013), Metonimie Zagłady. O polskiej prozie lat 1987-2012, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Czapliński Przemysław (2003), Świat podrobiony. Krytyka i literatura wobec rzeczywistości, Universitas, Kraków.
Dukaj Jacek (1997), Zanim noc, w: tegoż, Xavras Wyżryn, SuperNOWA, Warszawa, s. 5-171.
Flis-Czerniak Elżbieta (2007), Matematyka i duchy, czyli o idei czwartego wymiaru w literaturze drugiej połowy XIX i początku XX wieku, w: Fantastyka XIX i XX wieku. Granice i pogranicza, red. Janina Szczęśniak, Wydawnictwo UMCS, Lublin, s.11-30.
Fulińska Agnieszka (2003), Dlaczego literatura popularna jest popularna?, „Teksty Drugie”, nr 4, s. 55-66.
Gajewska Agnieszka (2016), Zagłada i gwiazdy. Przeszłość w twórczości Stanislawa Lema, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Głowiński Michał, red. (2005), Stosowność i forma. Jak opowiadać o Zagładzie?, Universitas, Kraków.
Janion Maria (2009), „Jeśli mówię o czymś na pozór całkiem innym, to i tak mówię o Auschwitz”, w: tejże, Bohater, spisek, śmierć. Wykłady żydowskie, W. A. B., Warszawa.
Jarzębski Jerzy (2008), Realizm podszyty fantastyką, „Teksty Drugie”, nr 6, s. 44-53.
Kostecka Weronika, Skowera Maciej, red. (2014), Harry Potter: fenomen społeczny, zjawisko literackie, ikona popkultury, Wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, Warszawa.
Kurz Iwona (2006), Codzienne i niecodzienne w obiektywie fotoamatorów niemieckie fotografie i polska pamięć o okupacji, w: Wojna. Doświadczenie. Zapis, red. Sławomir Buryła i Paweł Rodak, Universitas, Kraków s. 55-69.
Levi Primo (1983), Najlepsza jest woda, przeł. Halszka Wiśniowska, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Levi Primo (1992), Le métier. Notes une redéfinition de la culture, Traduit de l’italien par Martine Schrouoffeneger, Paris.
Levi Primo (2011), Układ okresowy, przeł. Zofia Koprowska, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Młynarska Henryka (1983), Posłowie, w: Primo Levi, Najważniejsza jest woda, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Nawrocki Rafał (2008), Fantazmatyczne piętna wyobcowania. O pokrewieństwie Żyda i upiora, w: Widziane, czytane, oglądane – oblicza Obcego. Inny i Obcy w kulturze, cz. 1., red. Paweł Cieliszko i Paweł Kuciński, Wydawnictwo IBL, Warszawa, s. 91-102.
Ostachowicz Igor (2012), Noc żywych Żydów, W. A. B., Warszawa.
Przymuszała Beata (2008), „Skaza” – Holokaust jako problem polskiej pamięci. Szukanie opowieści, w: Narracje o Polsce, red. Bartosz Korzeniewski, Wydawnictwo PTPN, Poznań.
Przymuszała Beata (2009), Między autentycznością a wiarygodnością – problem prawdy w literackich zapisach Zagłady, w: Prawda w literaturze, red. Andrzej Tyszczyk, Jarosław Borowski i Ireneusz Piekarski, Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski, Lublin, s. 437-452.
Przymuszała Beata (2016), Sztuka krytyczna i literatura. Artystyczne realizacje i literackie nawiązania (na przykładzie „Nocy żywych Żydów” Igora Ostachowicza, w: Literatura w kręgu sztuki. Tematy – konteksty – medialne transformacje, red. Seweryna Wysłouch i Beata Przymuszała, Wydawnictwo PTPN, Poznań, s. 99-128.
Sendyka Roma (2006), W stronę kulturowej teorii gatunku, w: Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy, red. Michał Paweł Markowski i Ryszard Nycz, Universitas, Kraków, s. 249-283.
Tulli Magadalena (2006), Skaza, W. A. B., Warszawa.
Ubertowska Agnieszka (2010), Krzepiąca moc kiczu. Literatura Holokaustu na (estetycznych) manowcach, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”, nr 6, s. 23-40.
Uspieński Piotr Demianycz (2001), Czwarty wymiar. Przegląd ważniejszych teorii i prób zbadania dziedziny niezmierzalnego, przeł. Hanna Prosnak, Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk.
Zaremba Marcin (2012), Wielka trwoga. Polska 1944-1947, Znak, Kraków.
License
Authors
Authors of texts accepted for publication in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” are required to complete, sign and return to the editor's office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of texts published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” grant the Adam Mickiewicz University in Poznań a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0)Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to continue the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” since 2016, for non-commercial purposes only, under the following conditions:
- attribution - obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work, DOI) and the license itself.
- no derivatives - the work must be preserved in its original form, without the author's consent it is not possible to distribute the modified work, such as translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published before 2016.
Miscellaneous
Adam Mickiewicz University in Poznań retains the right to magazines as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).