Abstrakt
The proposed topic allows to learn about the scientific activity of the Wielkopolska researchers of the early Christian Church: Jan Sajdak (1882–1967), priest Józef Nowacki (1893–1964), priest Bronisaw Gadysz (1892–1943) and priest Ludwik Gadyszewski (1932–2009). They contributed to the development of patristics not only in Wielkopolska, but also in Poland and in the world. Wielkopolska is also associated with the Scriptures of the Fathers of the Church in which translations of writers of the first centuries of Christianity are published. Patrology textbooks have also been published. The most important of them was written by the priest Szczepan Piestoch and is intended especially for students of theology. Wielkopolska is also a Faculty of Theology which has been operating since 1998 at the University of Adam Mickiewicz University in Poznan. It includes the Department of Patristic Theology and currently the Department of Patristic Theology and Church History. Under the supervision of the faculty lecturers doctoral theses, master’s and bachelor’s the- ses, as well as monographs related to the period of Christian antiquity are prepared.
Bibliografia
Ambroży św., Wybór pism dogmatycznych, przekład i przypisy L. Gładyszewski, POK, t. 26, Poznań 1970.
Ambroży z Mediolanu św., Wyjaśnienie symbolu. O tajemnicach. O sakramentach, przekład, wstęp opracowanie, ŹMT, t. 31, Kraków 2004.
Atanazy św., List do Amuna, List do Drakontiosa, tłum. L. Gładyszewski, „Antologia Listu Starożytnego”, t. 2, Lublin 1978, s. 65–73.
Augustyn, Piotr Chryzolog, Wenancjusz Fortunatus, Symbol Apostolski w nauczaniu Ojców, tłumaczenie, wstępy i objaśnienia ks. Ludwik Gładyszewski, ŹMT 53, Kraków 2010.
Banaszak M., Ksiądz Józef Nowacki — historyk Kościoła w Polsce. Wspomnienie pośmiertne o działalności naukowej i pedagogicznej, w: J. Nowacki, Dzieje Archidiecezji Poznańskiej, t. 2, Poznań 1964, s. 967–974.
Cezary z Arles św., Homilia o poście, tłumaczenie i komentarz L. Gładyszewski, „Odpowiedzialność” 3 (1992), s. 11.
Cezary z Arles św., Pascha Chrystusa, fragment kazania i komentarz L. Gładyszewski, „Odpowiedzialność” 4 (1991), s. 4.
Czyżewski B., Ksiądz Ludwik Gładyszewski (1932–2009). Filolog klasyczny, tłumacz i badacz antyku chrześcijańskiego, „Teologia Patrystyczna” 7 (2010), s. 9–32.
Czyżewski B., Ksiądz Szczepan Pieszczoch (1921–2004) — człowiek, który prawdziwie kochał Ojców Kościoła, „Vox Patrum”, 24 (2004) 46–47, s. 893–898.
Czyżewski B., Ks. dr Ludwik Gładyszewski (17 IX 1932 – 19 XII 2009). Prawdziwy miłośnik antyku chrześcijańskiego i filologii klasycznej, „Vox Patrum” 29 (2009) 53–54, s. 1105–1108.
Czyżewski B., Wkład środowiska poznańsko-gnieźnieńskiego w badania nad literaturą wczesnochrześcijańską, „Vox Patrum” 19 (1999) 36–77, s. 97–107.
Dziech J., Gładysz Bronisław Hieronim, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 8, Wrocław–Kraków–Warszawa 1959–1960, s. 7.
Gładysz B.H., Cassiodore et l’organisation de l’Ecole Medievale, CT 17 (1936), s. 15–69.
Gładysz B.H., De extremis quibus Seduliana carmina ornatur verborum syllabis inter se consonantibus, Leopoli 1931.
Gładysz B.H., Dogmatyczne teksty w poetyckich utworach Seduliusza. Studium z historii dogmatów V wieku, Poznań 1930.
Gładysz B.H., Dzisiejsza hymnologia kościelna w swym historycznym rozwoju, AK 18 (1932) 30, s. 366–377.
Gładysz B.H., Konstantyn Wielki we współczesnej mu poezji, CT 18 (1937), s. 63–100.
Gładysz B.H., Pierwiastki poklasyczne w traktacie Bedy „De arte metrica”, „Sprawozdania Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk” 7 (1933), s. 3–5.
Gładysz B.H., Rzym w poezji Seduliusza, „Kwartalnik Klasyczny” 3 (1929), s. 73–84.
Gładysz B.H., Święty Augustyn u kolebki hymnografii łacińskiej, „Przegląd Teologiczny” 11 (1930), s. 371–398.
Gładyszewski L., Chrystologiczna czy maryjna homilia Hezychiusza, przekład, wstęp, opracowanie, SG 5 (1979–80), s. 245–268.
Gładyszewski L., Maryjne homilie Hezychiusza z Jerozolimy, przekład, wstęp, opracowanie, SG 4 (1978), s. 175–207.
Grzegorz Wielki św., Moralia. Komentarz do Księgi Hioba, t. 2, księgi VI–X, (tłumaczenie księgi VII, 77–141), ŹrMon 41, Kraków 2006.
Hieronim św., Komentarz do Księgi Jonasza, ŹMT t. 8, wstęp patrystyczny, przekład, opracowanie L. Gładyszewski, Kraków 1998.
Hieronim św., Na Narodzenie Pana, tłumaczenie i komentarz L. Gładyszewski, „Odpowiedzialność” 1 (1992), s. 6.
Kanonicy Kapituły Katedry Gnieźnieńskiej 1918–2009, red. B. Czyżewski, K. Wętkowski, Gniezno 2010, s. 319–327.
Kazania i homilie na święta Pańskie i Maryjne, „Starożytne teksty chrześcijańskie”, t. 1, wstęp, przekłady i redakcja L. Gładyszewski, Lublin 1976.
List „O przeznaczeniu” Andronika Trankwillusa Dalmaty, tłum. L. Gładyszewski, SG 2 (1976), s. 281–295.
Małunowiczówna L., Antologia modlitwy wczesnochrześcijańskiej (pracę przygotował do druku L. Gładyszewski), Lublin 1993.
Pieszczoch S., Ksiądz Józef Nowacki jako patrolog, w: „Ecclesia posnaniensis”. Opuscula Mariano Banaszak septuagenario dedicata Universitatis Mickiewiczianae Facultas Theologica Posnaniae, Poznań 1998, s. 267–272.
Pieszczoch S., Patrologia w Wielkopolsce, szczególnie w Gnieźnie, przed i po II wojnie światowej na tle sytuacji ogólnopolskiej, „Studia Gniesnensia” 11 (1997), s. 335–344.
Prokop K.R., Niedoszły zamysł habilitacji ks. Józefa Nowackiego na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w świetle jego listów do ks. prof. Tadeusza Glemmy, „Ecclesia. Studia z dziejów Wielkopolski” 7 (2012), s. 231–264.
Rufina katecheza Symbolu, wstęp, przekład, przypisy L. Gładyszewski, SG 6 (1981), s. 9–64.
Sajdak J., Anonymi Oxoniensis Lexicon in orationes Gregorii Nazianzeni, w: Symbolae grammaticae in honorem Joannis Rozwadowski, I, Cracoviae 1927, s. 153–177.
Sajdak J., Bizantynistyka. źródła i zarys studiów, Poznań 1933.
Sajdak J., Catullianum (carm. XLIX), „Eos” 23 (1918).
Sajdak J., Co znaczy Geometres kyriotes, „Byzantion” 1931.
Sajdak J., De Cypriani epistularum codice Cracoviensi, „Eos” 20 (1914/1915).
Sajdak J., De Gregorio Nazianzeno poetarum Christianorum fonte, Kraków 1917.
Sajdak J., De Gregorio Nazianzeno posteriorum rhetorum, grammaticorum, lexicographorum fonte, „Eos” 16 (1910), s. 94–99, 18 (1912), s. 1–30.
Sajdak J., De oratione Eis ton evangelliston falso Gregorio Nysseno adscripta, „Eos” 21 (1916).
Sajdak J., Die Scholiasten der Reden des Gregor von Nazianz, „Byzantinische Zeitschrift” 30 (1930), s. 268–274.
Sajdak J., Filologia klasyczna w Polsce, w: Polska w kulturze europejskiej, praca zbiorowa, t. II, Kraków 1918.
Sajdak J., Franciszek Zabłocki jako tłumacz Horacego, Poznań 1928.
Sajdak J., Historia critica scholiastarum et commentatorum Gregorii Nazianzeni I, Kraków 1914.
Sajdak J., Ioannes Geometres quatenus feratur paraphrasis Canticorum secundum codicem Paris. Gr. 2743 traditae, „Eos” 1932/33.
Sajdak J., Ioannis Geometrae hymni in SS. Deiparam, „Analecta Byzantina” 1, Poznaniae 1931.
Sajdak J., La poésie lyrique de Jan Geometres comme source historique, w: VI-me Congrès International des Sciences Historiques, Oslo 1928.
Sajdak J., Literatura bizantyńska, w: Wielka literatura powszechna, t. IV, Warszawa 1933, s. 681–760.
Sajdak J., Nazianzenica, „Eos” 15 (1909), s. 122–129, 16 (1910), s. 87–93.
Sajdak J., O bibliotekach rękopisów greckich na wschodzie, „Przegląd Polski” 48 (1914) 192, s. 106–119.
Sajdak J., Piusowi XI. Wielkiemu Papieżowi w hołdzie, Poznań 1939 [Papież Wielki, s. 31–40; Pius XI jako uczony, s. 59–61; Bibliografia prac i rozpraw naukowych ks. Achillesa Ratti, s. 61–64].
Sajdak J., Quaestiones Nazianzenicae. Pars prima: Quae ratio inter Gregorium Nazianzenum et Maximum Cynicum intercedat, „Eos” 15 (1909), s. 18–48.
Sajdak J., Rękopisy św. Grzegorza z Nazjanzu w bibliotekach szwajcarskich, „Eos” 17 (1911), s. 193–198.
Sajdak J., Spicilegium Geometreum I, II, „Eos” 32 (1929), s. 191–198.
Sajdak J., Supplementum Rufinianum w „Sprawozdaniu Gimnazjum św. Jacka w Krakowie”, Lwów 1918.
Skręt R., Sajdak Jan, w: Polski Słownik Biograficzny, tom 34, Wrocław–Kraków–Warszawa 1992–1993, s. 332–334.
Stawiszyński W., Bibliografia patrystyczna 1901–2004. Polskie tłumaczenia tekstów starochrześcijańskich pierwszego tysiąclecia, Kraków 2005.
Steffen W., Od filologii do patrologii (Jan Sajdak 1882–1967), „Poznańskie Studia Teologiczne” 9 (2000), s. 131–144.
Weiss A., Nowacki Józef, w: Encyklopedia katolicka, t. XIV, Lublin 2010, kol. 27–28.