A Theological Assessment of the Covenant between Judas Maccabeus and Rome: an Intertextual Analysis of 1 Macc 8:17–20 [Teologiczna ocena przymierza Judy Machabeusza z Rzymem. Intertekstualna analiza 1 Mch 8,17-20
PDF (English)

Słowa kluczowe

Septuaginta
Pierwsza Księga Machabejska
republika rzymska
przymierze
intertekstualność

Jak cytować

Nawrot, J. (2021). A Theological Assessment of the Covenant between Judas Maccabeus and Rome: an Intertextual Analysis of 1 Macc 8:17–20 [Teologiczna ocena przymierza Judy Machabeusza z Rzymem. Intertekstualna analiza 1 Mch 8,17-20. Poznańskie Studia Teologiczne, 38, 7–30. https://doi.org/10.14746/pst.2021.38.01

Abstrakt

Jaka była biblijna interpretacja postępowania Żydów w końcowym etapie historii Izraela w świetle zapisów prawa Mojżeszowego, niemal tuż przed nastaniem czasów Nowego Testamentu? Proponowana egzegeza fragmentu 1 Mch 8,17-20, opisującego zawarcie przymierza przez Judę Machabeusza z republiką rzymską, pragnie ukazać teologiczną ocenę postępowania przywódcy powstania dokonaną przez autora księgi. Najbardziej pomocne w wydobyciu właściwego rozumienia tekstu okazuje się podejście intertekstualne. Pozwala ono celowo łączyć sformułowania kolejnych wersetów z tymi samymi zwrotami wcześniejszych ksiąg biblijnych. Zawarta w nich teologia ukaże właściwy sens zaproponowanego passusu Pierwszej Księgi Machabejskiej. Okazuje się, że ocena teologiczna jest daleka od oceny politycznej, branej niemal wyłącznie pod uwagę w analizach i komentarzach historyczno-literackich. Autor biblijny zachowuje daleko idącą wstrzemięźliwość wobec politycznych sukcesów Machabeuszy, pragnąc ukazać ich postępowanie w świetle prawa Bożego. Mocno zaświadcza to o uzasadnionej przynależności Pierwszej Księgi Machabejskiej do korpusu pism natchnionych.

https://doi.org/10.14746/pst.2021.38.01
PDF (English)

Bibliografia

Bar-Kochva B., Judas Maccabaeus: The Jewish Struggle Against the Seleucids, Cambridge 2002.

Brzegowy T., Księga Izajasza, rozdziały 1-12, NKB.ST XXII/1, Częstochowa 2010.

Brzegowy T., Księga Izajasza, rozdziały 13-39, NKB.ST XXII/2, Częstochowa 2014.

Darsham G., The Original Language of 1 Maccabees: A Reexamination, BN (NF) 182 (2019), pp. 91-110.

Fishbane M., Biblical Interpretation in Ancient Israel, Oxford 1988.

Garrett D., House P.R., Song of Songs, Lamentations, WBC 23B, Nashville 2004.

Gera D., Judaea and Mediterranean Politics: 219 to 161 B.C.E., Leiden-New York 1998.

Goldstein J., I Maccabees: A New Translation, with Introduction and Commentary, AB 41, Garden City 1976.

House P.R., 1–2 Kings: An Exegetical and Theological Exposition of Holy Scripture, NAC 8, Nashville 1995.

Keown G.L., Scalise P.J., Smithers T.G., Jeremiah 26-52, WBC 27, Dallas 1995.

Klein G.L., Zechariah: An Exegetical and Theological Exposition of Holy Scripture, NAC 21B, Nashville 2008.

Laskowski Ł., Druga Księga Machabejska, NKB.ST XIV/3, Częstochowa 2017.

Long B.O., 1 Kings with an Introduction to Historical Literature, FOTL IX, Grand Rapids 1984.

Łach J.B., Księgi 1-2 Królów. Wstęp - przekład z oryginału - komentarz - ekskursy [in:] PŚST, vol. IV, p. 2, Poznań 2007.

Mandell S.R., Did the Maccabees Believe that They Had a Valid Treaty with Rome?, CBQ 53 (1991) 2, pp. 202-220.

Nawrot J., Alliances between Israel and Other Nations in Light of the Pentateuch’s Prohibitions in the Greek Bible, PST 35 (2020), pp. 29-48.

Nawrot J., Aluzje literackie w teologicznej ocenie działań arcykapłana Szymona w 1 Mch 14,5, BibAn 11 (2021) 1, pp. 5-23.

Nawrot J., Dlaczego oni zwyciężają? Teologiczna ocena judejskiej kampanii Antiocha V Eupatora w 1 Mch 6,47-54, SG 31 (2017), pp. 85–103.

Nawrot J., Izrael wobec zakazu sprzymierzania się z poganami w wybranych tekstach Septuaginty: część I, PST 34 (2019), pp. 7-28.

Nielsen K., Intertextuality and Biblical Scholarship, SJOT 4 (1990) 2, pp. 89-95.

Oropeza B.J., Quotes, Allusions, and Echoes: Some Thoughts about What They Mean in Reference to Biblical Scripture, https://www.academia.edu/38547991/Quotes_Allusions_and_Echoes_Some_Thoughts_about_What_They_Mean_in_Reference_to_Scripture.

Pucci J.M., The Full-Knowing Reader: Allusion and the Power of the Reader in the Western Literary Tradition, New Haven 1998.

Rocca S., The Late Roman Republic and Hasmonean Judaea, Athenaeum 102 (2014) 1, pp. 47-78.

Seeman C., Rome and Judea in Transition: Hasmonean Relations with the Roman Republic and the Evolution of the High Priesthood, New York 2013.

Smith G.V., Isaiah 1-39: An Exegetical and Theological Exposition of Holy Scripture, NAC 15A, Nashville 2007.

Stachowiak L., Księga Izajasza I 1-39. Wstęp - przekład z oryginału - komentarz [in:] PŚST, Poznań 1996.

Stern M., The Treaty between Judaea and Rome in 161 BCE, “Zion” 51 (1986), pp. 3-28.

Stuart D., Hosea - Jonah, WBC 31, Waco 1987.

Thompson J.A., The Book of Jeremiah, NICOT, Grand Rapids 2007.

Vermeylen J., Du prophète Isaı̈e à l’apocalyptique. Isaı̈e I-XXXV, miroir d’un demimillénaire d’expérience religieuse en Israël, t. 1, Paris 1977.

Wildberger H., Isaiah 1-12. A Continental Commentary, Minneapolis 1991.

Zollschan L., The Senate and the Jewish Embassy of 161 BCE [in:] The Path of Peace: Studies in Honor of Israel Friedman Ben-Shalom, ed. by D. Gera et al., Beersheva 2005, pp. 1-37.