Abstract
This article is an attempt to reconstruct the devotion to the Blessed Virgin Mary at the beginning of the Polish state. Based on the liturgical books and the calendars from the 9th–11th centuries preserved in Polish archives, the form of the Marian devotion in the Poznań diocese was sought. Despite the lack of preserved monuments representing the oldest Polish diocese, it was established that the service to the Blessed Virgin Mary had a liturgical character. The four main feasts in hon- or of the Mother of God, celebrated in the Western Church, were celebrated in Poznań, too. An analysis of the oldest liturgical formularies preserved in Polish and Western archives did not yield satisfactory results. Based on the available monuments, it is not possible to determine the content of the formularies destined for Marian feasts celebrated in Poznań.
References
Abraham W., Pontyfikał biskupów krakowskich z XII wieku, Rozprawy Wydziału Historyczno-Filozoficznego PAU, t. LXVI, Kraków 1927.
Aldama J.A., de, La primera fiesta liturgica de Nuestra Señora, „Estudios Ecclesiasticos” 40 (1965), s. 43–52
Biegański K., Missale plenarium Bibl. Capit. Gnesnensis MS 149. Musicological and philological analyses, Graz–Warszawa 1972 (=Antiquitates Musicae in Polonia vol. XI).
Bolz B., Glosy marginalne w gnieźnieńskim kodeksie Ms 1, „Sprawozdania Poznańskiego Towa- rzystwa Przyjaciół Nauk” 33 (1969) 1, s. 27–28.
Bolz B., Najdawniejszy kalendarz gnieźnieński według kodeksu ms 1, Poznań 1971.
Botte B., La première fête mariale de la liturgie romaine, „Estudios Liturgicos” 47 (1933), s. 425–430. Das fränkische Sacramentarium Gelasianum in alamannischer Überlieferung, hrsg. v. K. Mohlberg, Münster 1939.
Das Sacramentarium Gregorianum nach dem Aachener Urexemplar, hrsg. v. H. Lietzmann, Münster 1958.
Feicht H., Studia nad muzyką polskiego średniowiecza, Kraków 1975.
Historia Kościoła w Polsce, t. 1, cz. 1, red. B. Kumor, Z. Obertyński, Poznań 1974.
Kopeć J.J., Bogarodzica w kulturze polskiej XVI wieku, Lublin 1997.
Kronika Thietmara, tłum. M.Z. Jedlicki, Kraków 2002.
Le sacramentaire gélasien d’Angoulême, ed. P. Cagin, Angoulême 1919.
Missale plenarium Ms 149 [w:] Missale plenarium Bib. Capit. Gnesnesis MS 149. Facsimile, ed. K. Biegański, J. Woronczak, Graz–Warszawa 1970 (=Antiquitates Musicae in Polonia vol. XII).
Perez N., Historia de la fiesta liturgica de la divina maternidad, „Estudios Marianos” 8 (1949), s. 392–395.
Rocznik kapituły krakowskiej [w:] Monumenta Poloniae Historica, vol. II, Warszawa 1961. Sacramentarium Fuldense saeculi X, ed. G. Richter, A. Schönfelder, Fulda 1912.
Sacramentarium Rossianum, hrsg. v. J. Brinktrine, Römische Quartalschrift, Suppl. 25, Freiburg i. Br. 1930.
Sartor D., Madre di Dio. Celebrazione liturgica [w:] Nuovo Dizionario di Mariologia, a cura di S. De Fiores, S. Meo, Cinisello Balsamo 1986, s. 825–828.
Sczaniecki P., Służba Boża w dawnej Polsce, Poznań–Warszawa–Lublin 1962.
Sczaniecki P., Służba Boża w dawnej Polsce. Studia o Mszy św., Seria druga, Poznań–Warszawa–Lublin 1966.
Sitkowski T., Dlaczego Kościół poświęcił Matce Bożej dzień sobotni?, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” 1 (1948), s. 313–317.
The Leofric Missal, ed. by F.E. Warren, Oxford 1883.
Węcowski J., Początki chorału benedyktyńskiego w Polsce, „Musica Medii Aevi” t. II, red. J. Morawski, Kraków 1967, s. 40–51.
Wojtkowski J., Quomodo Polonia saeculis IX–XI cultui mariano Ecclesiae occidentalis participabat [w:] De cultu mariano saeculis VI–IX. Acta Congressus Mariologici — Mariani Internationalis in Croatia anno 1871 celebrati, vol. V, Romae 1972, s. 307–316.