Mots-clés
Pontifical Biblical Commission
hermeneutics
interpretation
approach
folklore
mythology
fable
folktale
fish
laughter
new beginning
Comment citer
Résumé
Nowadays, Catholic exegetes interpret the Bible using a variety of methods and approaches. The most important of these are mentioned in the document entitled The Interpretation of the Bible in the Church. More than 25 years have passed since this act was published. This article wants to commemorate this event. It proposes an approach to the Bible through fables. The application of the proposed approach undoubtedly enriches the interpretation of the Scriptures. This thesis is demonstrated by the application of two fables motifs: fish and laughter. In fables, fish and laughter quite often mark the beginning of a new stage in the life of a certain protagonist or even become the causative agent of pregnancy, i.e. a new life. Paying attention to these ideas enables a better understanding of those biblical texts that also contain themes of fish and laughter.
Références
Ackerman J.S., Jonah [in:] The Literary Guide to the Bible, ed. by R. Alter, F. Kermode, London 1997, pp. 234–243.
Bajki, baśnie i bajdy ludu greckiego. Antologia, red. M. Borowska, (Arcydzieła Literatury Nowogreckiej IV/I), Warszawa 2006.
Baldick C., Oxford Dictionary of Literary Terms, Oxford 20083.
Baum A., Bajka [in:] Praktyczny słownik biblijny, red. A. Grabner-Haider, tłum. T. Mieszkowski, P. Pachciarek, Warszawa 1995, p. 85.
Bažnyčios Tėvai. Nuo Apaštališkųjų Tėvų iki Nikėjos Susirinkimo. Antologija, vert. D. Alekna, V. Ališauskas, Vilnius 2003.
Ben-Amos D., Folklore in the Ancient Near East [in:] The Anchor Yale Bible Dictionary, vol. 2, ed. by D.N. Freedman et al., Yale–New Haven–London 2008, pp. 818–828.
Beth K., Märchen [in:] Handwörterbuch des deutschen Aberglaubens, hrsg. v. H. Bächtold- Stäubli, E. Hoffmann-Krayer, Bd. 5, Berlin–New York 1987, pp. 1597–1632.
Bratcher D.R., Bajka [in:] Encyklopedia biblijna, red. P.J. Achtemeier, W. Chrostowski, tłum. G. Berny, (Prymasowska Seria Biblijna), Warszawa 1999, p. 80.
Browning W.R.F., Oxford Dictionary of the Bible, Oxford 2004.
Cancik H., Mythus [in:] Bibel-Lexikon, hrsg. v. H. Haag et al., Leipzig 1970, pp. 1195– 1204.
Der Brockhaus in fünfzehn Bänden, hrsg. v. M. Strzysch, J. Weiß, Bd. 9, Leipzig–Mannheim 1998.
Dikevičius D., Biblinė hermeneutika: Biblija ir pasakos, “Magnificat. Kasdieniai skaitymai” 10 (2018), pp. 12–16.
Dikevičius D., Gudauskienė I., Gilgamešo epas: praeitis ir nūdiena [in:] Gilgamešo epas. Tekstas, biblinės paralelės ir komentaras, vert. ir komen. D. Dikevičius, I. Gudauskienė, (Bibliotheca Sancti Josephi Subsidia 2), Vilnius 2017, pp. 11–18.
Dohen C., Exegese: Begriff, Geschichte, Methoden [in:] Lexikon für Theologie und Kirche, ed. by W. Kasper et al., vol. 3, Freiburg–Basel–Rom–Wien 19953, pp. 1087–1096.
Dzikiewicz D., The theme of God’s violence in the Bible in the light of the approach through belles-lettres: An example from Fyodor Dostoyevsky’s literary anthropology [in:] Bible Caught in Violence, ed. by C. Korzec, (European Studies in Theology, Philosophy and History of Religions 22), Berlin 2019, pp. 191–207.
Dzikiewicz D., Zasady czytania Pisma Świętego [in:] Józef Obrembski — kapłan według serca Bożego, red. D. Dzikiewicz, J. Witkowski, (Wielcy Ludzie Wileńszczyzny 1), Wilno 2010, pp 101–118.
Egger W., Una Chiesa alla ricerca del senso delle Scritture [in:] L’interpretazione della Bibbia nella Chiesa. Commento, ed. by G. Ghiberti, F. Mosetto, Pontificia Commissione Biblica, (Percorsi e traguardi biblici), Leumann 1998, pp. 9–14.
Frehen H., Fish [in:] Bibel-Lexikon, hrsg. v. H. Haag et al., Leipzig 1970, p. 481.
Froehlich K., Historia interpretacji. Interpretacja wczesnochrześcijańska [in:] Słownik wiedzy biblijnej, red. B.M. Metzger, M.D. Coogan, W. Chrostowski, tłum. A. Karpowicz et. al., (Prymasowska Seria Biblijna), Warszawa 19993, pp. 220–226.
Ghiberti G., Il metodo storico-critico [in:] L’interpretazione della Bibbia nella Chiesa. Commento, ed. by G. Ghiberti, F. Mosetto, Pontificia Commissione Biblica, (Percorsi e traguardi biblici), Leumann 1998, pp. 105–144.
Gower R., Usi e costumi dei tempi della Bibbia, Torino 2000.
Greco antico. Vocabolario greco italiano etimologico e ragionato, a cura di R. Romizi, M. Negri, Bologna 2001.
Gunkel H., Das Märchen im Alten Testament, Tübingen 1917.
Hasan-Rockem G., Fable [in:] Encyclopedia Judaica, vol. 6, ed. by F. Skolnik, M. Berenbaum, Jerusalem 19742, pp. 666–670.
Hoffmann-Krayer E., Fisch [in:] Handwörterbuch des deutschen Aberglaubens, hrsg. v. H. Bächtold-Stäubli, E. Hoffmann-Krayer, Bd. 2, Berlin–New York 1987, pp. 1528– 1546.
Kawan C.S., Lachen: Zum L. bringen [in:] Enzyklopädie des Märchens. Handwörterbuch zur historischen und vergleichenden Erzählforschung, hrsg. v. K. Ranke et al., Bd. 8, Berlin–New York 1996, pp. 700–707.
Klemensas Romietis, Laiškas Korintiečiams [in:] Bažnyčios Tėvai. Nuo Apaštališkųjų Tėvų iki Nikėjos Susirinkimo. Antologija, vert. D. Alekna, V. Ališauskas, Vilnius 2003, pp. 28–44.
Kselmann J.S., Barré M.L., Księga Psalmów [in:] Katolicki komentarz biblijny, red. R.E. Brown, J.A. Fitzmyer, R.E. Murphy, W. Chrostowski, tłum. K. Bardski et al., (Prymasowska Seria Biblijna), Warszawa 20042, pp. 481–524.
Lemański J., Księga Rodzaju. Rozdziały 1–11. Wstęp, przekład z oryginału, komentarz, (Nowy Komentarz Biblijny Stary Testament I/1), Częstochowa 2013.
Lexikon zur Bibel, hrsg. v. F. Rienecker, G. Maier, Witten 2008.
Meletinskij E.M., Skazki i mify [in:] Mify narodov mira. Encyklopediâ, red. S.A. Tokarev, t. 2, Moskva 1997, pp. 441–444.
Miller M.S., Miller J.L., Bennett Jr. B.M., Scott D.H., Harper’s Encyclopedia of Bible Life, San Francisco 1996.
Pesch R., Cud z rybami [in:] Praktyczny słownik biblijny, red. A. Grabner-Haider, tłum. T. Mieszkowski, P. Pachciarek, Warszawa 1995, pp. 198–199.
Pieciul-Karmińska E., Wieczorkiewicz A., Wielcy nieznajomi, “Czas Literatury” 5 (2019), pp. 7–11.
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. Najnowszy przekład z języków oryginalnych z komentarzem, Częstochowa 2008.
Rad G. von, Genesi. Traduzione e commento, ed. it. a cura delle Benedettine di Civitella San Paolo, (Antico Testamento 2/4), Brescia 1978.
Röhrich L., „und weil sie nicht gestorben sind…“. Anthropologie, Kulturgeschichte und Deutung von Märchen, Köln–Weimar–Wien 2002.
Rölleke H., Betz F., Märchen [in:] Lexikon für Theologie und Kirche, hrsg. v. W. Kasper et al., Bd. 6, Freiburg–Basel–Rom–Wien 19973, pp. 1305–1307.
Schenda R., Fisch, Fischen, Fischer [in:] Enzyklopädie des Märchens. Handwörterbuch zur historischen und vergleichenden Erzählforschung, hrsg. v. K. Ranke et al., Bd. 4, Berlin–New York 1984, pp. 1196–1211.
Schüngel H., Baśń [in:] Praktyczny słownik biblijny, red. A. Grabner-Haider, tłum. T. Mieszkowski, P. Pachciarek, Warszawa 1995, p. 91.
Smitmans A., Mit [in:] Praktyczny słownik biblijny, red. A. Grabner-Haider, tłum. T. Mieszkowski, P. Pachciarek, Warszawa 1995, pp. 747–748.
Soggin J.A., Introduzione all’Antico Testamento. Dalle origini alla chiusura del Canone alessandrino, (Biblioteca di cultura religiosa 14), Brescia 1987.
Starowieyski M., Z historii wczesnego chrześcijaństwa. Biblia, męczennicy, poganie i inni, Kraków 2015.
Tokarev S.A., Predislovie [in:] J.G. Frazer, Folklor v Vethom Zavete, per. D. Wolpin,(Biblioteka ateističeskoj literatury), Moskva 1989, pp. 5–10.
Toporov V.N., Sokolov М.N., Ryba [in:] Mify narodov mira. Encyklopediâ, red. S.А. Тokarev, t. 2, Moskva1997, p. 391–393.
Valvekens J., Freude [in:] Bibel-Lexikon, hrsg. v. H. Haag et al., Leipzig 1970, pp. 494–495.
Wienker-Piepho S., Lachen [in:] Enzyklopädie des Märchens. Handwörterbuch zur historischenund vergleichenden Erzählforschung, hrsg. v. K. Ranke et al., Bd. 8, Berlin– New York 1996, pp. 695–700.