Słowa kluczowe
partie polityczne
Czechy
Polska
Jak cytować
Abstrakt
Celem niniejszego artykułu jest porównanie strategii politycznej dwóch lewicowych partii parlamentarnych w Polsce oraz Republice Czeskiej, czyli SLD i KSČM po transformacji systemu politycznego we wskazanych państwach. Praca stanowi próbę weryfikacji obranej koncepcji na dalsze funkcjonowanie dawnych działaczy komunistycznych w systemie demokracji parlamentarnej oraz wskazuje na możliwe szanse i zagrożenia dla obu ugrupowań – nie tylko na podstawie wyników wyborczych, ale również prac programowych i aktywności parlamentarnej.
Bibliografia
Balík S. (2005), Communist Party of Bohemia and Moravia and its Attitude towards own History, w: Trajectories of the Left. Social Democratic and (Ex-)Communist Parties in Contemporary Europe: between Past and Future, red. L. Kopeček, ISPO, Masaryk University, Brno.
Bell D. (2000), The End of Ideology: On the Exhaustion of Political Ideas in the Fifties, Harvard University Press, New York.
Bobbio N. (1997), Left and Right: The Significance of a Political Distinction, University of Chicago Press, Chicago.
Bozóki A., Ishiyama J. T. (2002), The Communist Successor Parties of Central and Eastern Europe, Routlegde, New York.
De Waele J.-M., Pacześniak A. (2012), The Europeanisation of Poland’s political parties and party system, w: Europeanization and party politics. How the EU affects domestic actors, patterns and systems, red. E. Külahci, ECPR Press, Essex.
Dudek A. (2013), Historia polityczna Polski 1989–2012, Wydawnictwo Znak, Kraków.
Słodkowska I., Dołbakowska M. (2005), Eurowybory 2004. Kandydaci i programy, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa.
Giddens A. (1999), Trzecia droga: odnowa socjaldemokracji, Książka i Wiedza, Warszawa.
Grzesik-Robak A. (2008), Polskie partie polityczne wobec integracji Polski ze Wspólnotami Europejskimi/Unią Europejską (1989–2004), Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
Heywood A. (2012), Political Ideologies: An Introduction (5th ed.), Palgrave Macmillan, London. DOI: https://doi.org/10.1007/978-0-230-36994-8
Jašek P. (2019), Aksamitna rewolucja i upadek reżimu komunistycznego na Słowacji, „Pamięć i Sprawiedliwość”, nr 1 (33), Warszawa.
Knyżewski K. (1998), Partie i systemy partyjne w Polsce w okresie transformacji ustrojowej, Wydawnictwo Scholar, Warszawa.
Kowal P. (2015), Sztandar wyprowadzić, „Polityka” nr 5(2994), Warszawa.
Kubas S. (2018), Komunistyczna Partia Czech i Moraw. Między nostalgicznym apelem przeszłości a próbą przedstawienia wizji przyszłości, w: Na drodze do wyjaśnienia problemów politycznych, red. A. Czyż, S. Kubas, Wydawnictwo UŚ, Katowice.
Kubát M. (2010), Political Opposition in Theory and Central European Practice, Frankfurt am Main. DOI: https://doi.org/10.3726/978-3-653-00003-0
Kubát M. (2016), Komunistyczna Partia Czech i Moraw – skuteczne połączenie protestu socjalnego i nacjonalistycznego, „Polityka i Społeczeństwo”, nr 1(14), Rzeszów. DOI: https://doi.org/10.15584/polispol.2016.1.8
Kulmiński R. (2013), Rubieże ideologii. Komunistyczna Partia Czech i Moraw, czyli komunizm po komunizmie, w: Komunizm na peryferiach. Rubieże ideologii i rzeczywistości społecznej, red. M. Bogusławska, Z.
Grębecka, Wydawnictwo Libron, Warszawa–Kraków.
Mażewski L. (2005), Solidarnościowe rozrachunki, Dom Wydawniczy „Ostoja”, Warszawa.
Migalski M. (2008), Czeski i polski system partyjny. Analiza porównawcza, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa.
Miller L. (2013), Anatomia siły. Rozmawia Robert Krasowski, Wydawnictwo Czerwone i Czarne, Warszawa.
Mistygacz M. (2009), Okrągłostołowy kontrakt wyborczy: założenia, cele i skutki, w: Studia Politologiczne nr 15/2009. Czas próby. Polski przełom polityczny roku 1989, red. A. Materska-Sosnowska, T. Słomka, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa.
Paszkiewicz K. (2004), Partie i koalicje polityczne III Rzeczypospolitej, Wrocław.
Prażuch W. (2015), Postawy elit politycznych Europy Środkowej wobec integracji z UE w okresie przedakcesyjnym, „Rocznik Integracji Europejskiej”, nr 9, Poznań. DOI: https://doi.org/10.14746/rie.2015.9.33
Sartori G. (2005), Parties and Party Systems. A Framework for Analysis, Wivenhoe Park.
Słodkowska I. (1995), Uchwała XI Zjazdu o zakończeniu działalności PZPR, w: Programy partii i ugrupowań parlamentarnych 1989–1991, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa.
Szczerbiak A. (2006), Power without Love? Patterns of Party Politics in Post-1989 Poland, w: S. Jungerstam-Mulders, Post-Communist EU Member States: Parties and Party Systems, London.
Šubrt J. (1990), Co si lidé myslí o KSČ, w: IVVM: Závĕrečná zpráva z výzkumu 90–11. Aktuální otázky veřejného mínĕní. Duben 1990, Praha.
Tokarczyk R. A. (1997), Komparastyka prawnicza, Kantor Wydawniczy Zakamycze, Kraków–Lublin.
Wojnicki J. (2007), Droga Europy Środkowej do Unii Europejskiej, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa.
CBOS (2015), Charakterystyka poglądów potencjalnych elektoratów partyjnych, Komunikat z badań CBOS nr 85/2015, Warszawa.
CBOS (2018), Polska w Unii Europejskiej, Komunikat z badań CBOS nr 166/2018, Warszawa.
CBOS (2019), O udziale w wyborach, pewności głosowania, obawach i przewidywaniach wyborczych, Komunikat z badań CBOS nr 115/2019, Warszawa.
Niezbędnik historyczny lewicy (2013), „Biblioteka Lewicy”, Warszawa.
Program obnovy (1999), Program KSČM, V Sjezd KSČM, Žďáru nad Sázavou, 4–5.12.1999. DOI: https://doi.org/10.1016/S0045-8732(99)90099-2
Przywrócimy normalność. Godne życie, sprawiedliwa i normalna Polska. Program Sojuszu Lewicy Demokratycznej (2017), https://sld.org.pl/images/dokumenty/SLD_program_Przywrocimy_Normalnosc.pdf, 15.01.2021.
S lidmi, pro lidi (1992), Program KSČM, II Sjezd KSČM, Kladno 12–13.12.1992. DOI: https://doi.org/10.1016/0306-3747(92)90375-A
Babiš chce zdanit církevní restituce, komunisté výměnou za to slíbili podpořit menšinovou vládu ANO, Aktuálně.cz, 10.11.2017, online: https://zpravy.aktualne.cz/domaci/babis-zdani-cirkevni-restituce-komuniste-vymenou-za-to slibi/r~18b8b24cc5ea11e786cf0cc47ab5f122/, 15.01.2021.
Elektorat SLD, jeśli chodzi o konserwatyzm obyczajowy, jest na drugim miejscu. Za PiS, TOK FM, 19.10.2012, https://www.tokfm.pl/Tokfm/1,103087,12702265,_Elektorat_SLD__jesli_chodzi_o_konserwatyzm_obyczajowy.html, 15.01.2021.
Fiala J. (2020), Češi se do politiky nehrnou. ANO ztrácí členy, opoziční strany si vedou lépe, EuroZpravy.cz, 10.07.2020, https://eurozpravy.cz/domaci/politika/ano-ztraci-cleny-okamura-hlasi-narust.12cde322/, 25.03.2021.
Koalicja Obywatelska i Lewica kobiet, Konfederacja mężczyzn, tvn24.pl, 13.10.2019, https://tvn24.pl/wybory-parlamentarne-2019/wiadomosci-wyborcze,474/wybory-parlamentarne-2019-na-kogo-glosowali-mezczyzni-na-kogo-kobiety-wyniki-sondazowe,977141.html, 15.01.2021.
Lewica, w: Encyklopedia PWN, https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3932028, 15.01.2021.
PO i SLD ubywa działaczy, Puls Biznesu pb.pl, 1.02.2020, https://www.pb.pl/po-i-sld-ubywa-dzialaczy-981309, 15.01.2021.
Polls of Polls 2021. Poland – National parliament voting intention, Politico.eu, https://www.politico.eu/europe-poll-of-polls/poland/, 26.03.2021.
Sierpień 1988 r. – nowa fala strajków, Dzieje.pl, 1.09.2016, https://dzieje.pl/wiadomosci/ambasador-rp-w-rosji-bede-poszukiwal-plaszczyzn-dialogu, 25.03.2021.
Ziemski A. (2019), Porozumienie socjalistów dziś, Trybuna.info, 17.03.2019, https://trybuna.info/tag/polska-lewica/, 21.03.2021. DOI: https://doi.org/10.1007/s15005-019-0169-0
schůze, 311. hlasování, 15. března 2006, Návrh zákona o registrovaném partnerství, https://www.psp.cz/sqw/hlasy.sqw?G=43270, 21.03.2021.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Cezary Paprzycki
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.