Słowa kluczowe
selektywna interwencja humanitarna
Organizacja Narodów Zjednoczonych
bezpieczeństwo międzynarodowe
Jak cytować
Abstrakt
W ostatnich latach Rada Bezpieczeństwa ONZ coraz częściej krytykowana jest za wybiórczość i stosowanie podwójnych standardów w reakcji na kryzysy humanitarne. Ta różnica w działaniu stwarza pytania, jakie czynniki motywują Organizację Narodów Zjednoczonych do reakcji. W artykule autor wskazuje powody selektywności interwencji motywowanych czynnikami humanitarnymi.
Bibliografia
Amerykanie do domu, „Rzeczpospolita” z dnia 25 lutego 1993 r., nr 47.
Abiew F. K. (1999), The Evolution of the Doctrine and Practice of Humanitarian Intervention, The Hague–London–Boston.
Axworthy L. (2001), Human Security and Global Governance: Putting People First, „Global Governance”, vol. 7. DOI: https://doi.org/10.1163/19426720-00701004
Bar J. (2013), Rwanda, Warszawa.
DiPrizio R. C. (2002), Armed Humanitarians. U.S. Interventions from Horthern Iraq to Kosovo, Baltimore–London. DOI: https://doi.org/10.56021/9780801870668
Dobrowolska-Polak J. (2010), Interwencja humanitarna – humanizacja stosunków międzynarodowych kontra pragmatyzm państw, w: Konflikty i spory międzynarodowe, t. 2, pod red. R. Łosia, J. Reginii-Zacharskiego, Łódź.
Domagała A. (2008), Interwencja humanitarna w stosunkach międzynarodowych, Bydgoszcz–Wrocław.
Domagała A. (2014), Interwencjonizm humanitarny NATO, Bydgoszcz.
Evans G. (2002), Obowiązek zapewnienia ochrony, „Przegląd NATO”.
Forsythe D. P. (2000), Human Rights In International Relations, Cambridge University Press. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511755866
Fukuyama F. (2005), Budowanie państwa. Władza i ład międzynarodowy w XXI wieku, Poznań.
Grzebyk P. (2012), ONZ w polibijskim impasie, „Rocznik Strategiczny” 2011/2012, Warszawa.
Haiti: państwo w rozpadzie, „Tygodnik Powszechny” z dnia 7 marca 2004 r., nr 10.
Hofreiter L. (2012), Wstęp do studiów nad bezpieczeństwem, Kraków.
Humanitarian Intervention. Legal and Political aspects (1999), Danish Institute of International Affairs, Copenhagen.
Kopiasz K. (2009), Konflikt w Darfurze: źródła, przebieg, rola społeczności międzynarodowej, „Studia Politicae Universitatis Silesiensis”, nr 4–5.
Karhilo J. (1995), Case study on peacekeeping: Rwanda, SIPRI Yearbook.
Karta Narodów Zjednoczonych, Statut Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości i Porozumienie ustanawiające Komisję Przygotowawczą Narodów Zjednoczonych, Dz. U. 1947, nr 23, poz. 90.
Kostecki W. (2012), Strach i potęga. Bezpieczeństwo międzynarodowe w XXI wieku, Warszawa.
Koziej S. (1999), Nowa optyka kryzysowa,„Rzeczpospolita” z dnia 11 maja 1999 r., nr 108.
Krzak A. (2011), Charakterystyka działań militarnych w Bośni w latach 1992–1993, w: Bośnia i Hercegowina 15 lat po Dayton. Przeszłość – teraźniejszość – perspektywy, pod red. P. Chmielewskiego, S. L. Szczesio, Łódź. DOI: https://doi.org/10.18778/7525-598-0.03
Kuźniar R. (2011), Pozimnowojenne dwudziestolecie 1989–2010. Stosunki międzynarodowe na przełomie XX i XXI wieku, Warszawa.
Kuźniar R. (2015), Liberalny interwencjonizm Zachodu po zimnej wojnie – przesłanki i konsekwencje, „Stosunki Międzynarodowe”, nr 3.
Lakomy M. (2013), Międzynarodowe kontrowersje wobec interwencji NATO w Libii, w: Śląsk – Polska – Europa – świat: pamięci profesora Jana Przewłockiego, red. K. Miroszewski, M. Stolarczyk, Katowice.
Łoś R., Reginia-Zacharaski J. (2010), Współczesne konflikty zbrojne, Warszawa.
Makarewicz A. (2003), Interwencja humanitarna czy „odpowiedzialność za ochronę”? Uwagi na temat raportu Międzynarodowej Komisji do Spraw Interwencji i Suwerenności Państwowej, „Polski Przegląd Dyplomatyczny”, tom 3, nr 2.
Murphy S. D. (1996), Humanitarian Intervention. The United Nations in an Evolving World Order, University of Pensylvania Press, Philadelphia.
Raport Sekretarza Generalnego ONZ na temat pracy Organizacji, UN Doc. A/46/1(1991).
Rau Z., ONZ, jakiej potrzebujemy, „Rzeczpospolita” z dnia 23 października 2020 r., nr 249.
Rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ nr S/RES/1674(2006) z 26 kwietnia 2006 roku.
Rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ nr S/RES/688(1991) z 5 kwietnia 1991.
Rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ nr S/RES/794(1992) z 3 grudnia 1992 roku.
Rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ nr S/RES/814(1993) z 26 marca 1993 roku.
Rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ nr S/RES/940(1994) z 31 lipca 1994 roku.
Rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ nr S/RES/1244(1999) z 10 czerwca 1999 roku.
Rutkowski D. (2006), Interwencja humanitarna w prawie międzynarodowym, Warszawa.
Spychalska A. (2012), Mechanizm zbrodni ludobójstwa na przykładzie Rwandy, w: Varia Doctrinalia, pod red. Ł. Machaja, Wrocław.
Stankiewicz W. (2003), Sytuacja wewnętrzna w Somalii po upadku rządu Mohameda Siada Barre i interwencji międzynarodowej w latach 1992–1994, „Gdańskie Studia Międzynarodowe”, nr 2.
Szkoła J. (2011), Współczesne konflikty zbrojne i ich rozwiązywanie, „Zeszyty Naukowe Ruchu Studenckiego”.
Teson F. (2005), Humanitarian Intervention: an Inquiry into Law and Morality, New York. DOI: https://doi.org/10.1163/9789004479791
Towpik A., ONZ na pomoc światu, „Rzeczpospolita” z dnia 22 października 2020 r., nr 248.
Zajadło J. (2005), Dylematy humanitarnej interwencji. Historia – etyka – polityka – prawo, Gdańsk.
Zajadło J. (2005), Humanitarna interwencja: zagrożenie dla porządku międzynarodowego, moralny imperatyw czy norma zwyczajowa in statu nascendi, w: Prawa człowieka w XXI wieku – wyzwania dla ochrony prawnej, Ogólnopolska Konferencja Prawnicza, Radziejowice 21–22 czerwca 2004 roku, pod red. C. Mika, Toruń.
Zajadło-Węglarz P. (2016), Koncepcja odpowiedzialności za ochronę jako przejaw sprawiedliwości międzynarodowej, „Gdańskie Studia Prawnicze”, tom XXXV.
Zając J. (2005), Polityka zagraniczna USA po zimnej wojnie, Toruń.
Zajączek M. (2014), Operacyjny wymiar misji „United Protector” – doświadczenia płynące z operacji pod kątem rozwoju zdolności militarnych NATO, „Bezpieczeństwo Narodowe”, nr 30.
Zieliński T. (2014), Strefy zakazu lotów w interwencji humanitarnej, Poznań.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Bogumił Wysota
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.