Abstrakt
Polityka zewnętrzna Unii Europejskiej stanowi przedmiot badań wielu autorów. W poniższym artykule ukazane zostały relacje pomiędzy Kubą a Unią Europejską w aspekcie demokratyzacji. Artykuł przedstawia również sytuację polityczną Kuby, aby w następnym etapie dokonać prezentacji kształtowania się stosunków pomiędzy tym państwem a jedną z kluczowych organizacji międzynarodowych. Czynnikami determinującymi relacje pomiędzy nimi są: brak umowy bilateralnej, długoletnie rządy Fidela Castro, jak również jego śmierć, która spowodowała zmiany w społeczeństwie. Tym samym niniejszy artykuł przedstawia zarówno analizę zapisów kluczowego aktu prawnego – Umowy o dialogu politycznym i współpracy, jak również ewolucję relacji wybranych podmiotów w perspektywie ostatnich 14 lat.
Bibliografia
Agence France Presse (2008), EU Commissioner says time is right to renew Cuba dialogue.
Araya A. O. (2012), Przyszłość demokracji na Kubie, Ameryka Łacińska, „Kwartalnik analityczno-informacyjny”, 20/(3–4), Warszawa.
Britannica (2023), Fidel Castro, https://www.britannica.com/biography/Fidel-Castro, 5.06.2023
Britannica (2023), Miguel Díaz-Canel, https://www.britannica.com/biography/Miguel-Diaz-Canel, 5.06.2023.
Britannica (2023), Raul Castro, https://www.britannica.com/biography/Raul-Castro,5.06.2023.
Dobrzycki W. (2000), Stosunki międzynarodowe w Ameryce Łacińskiej, Warszawa.
Dziennik UE, Kuba–Unia Europejska. Umowa o dialogu politycznym i współpracy, Dz.U. UE.L.2016.337I.3.
Erikson D. P. (2009), Senior Associate for US policy and Director of Caribbean programs at the Inter-American Dialogue (IAD), Europe’s Cuba Problem: The Limits of Constructive Engagement, https://www.idea.int/sites/default/files/publications/chapters/the-role-of-the-european-union-in-democracy-building/eu-democracy-building-discussion-paper-10.pdf, 14.05.2023.
European Union External Action, EU-Cuba relations, factsheet, https://www.eeas.europa.eu/eeas/eu-cuba-relations-factsheet_en, 13.05.2023.
Frank M. (2019), Explainer: What is old and new in Cuba’s proposed constitution,Reuters.
Gawrycki M. (2004), Unia Europejska – Ameryka Łacińska i Karaiby, Warszawa.
Gocłowska-Bolek J. (2020), Fala protestów społecznych w Ameryce Łacińskiej w 2019 roku. Kontekst polityczny, ekonomiczny i społeczny, Warszawa. DOI: https://doi.org/10.7311/20811152.2020.108.01
Gratius S. (2021), Can the EU Adapt to Cuba’s New Wave of Democratic Activism?,https://carnegieeurope.eu/2021/10/28/can-eu-adapt-to-cuba-s-new-wave-ofdemocratic-activism-pub-85670, 15.05.2023.
Hare P. (2008), The Odd Couple: The EU and Cuba 1996–2008, https://www.brookings.edu/research/the-odd-couple-the-eu-and-cuba-1996-2008/, 14.05.2022.
Inotai A. (2009), Stosunki między Unią Europejską a Kubą, „Ameryka Łacińska”, 2–3/64–65, Uniwersytet Warszawski, Warszawa.
Jakubowski D. (2013), Yoani Sanchez – słów kilka o słynnej kubańskiej blogerce, https://web.archive.org/web/20131006045257/http://geopolityka.org/komentarze/2282-yoani-sanchez-slow-kilka-o-slynnej-kubanskiej-blogerce/,5.06.2023.
Kubas S. (2018), Proces demokratyzacja i jego determinanty. Analiza na przykładzie Republiki Czeskiej i Węgier (1990–2016), Katowice.
Martínez L. (2016), Revolutionary Cuba: a history. Gainesville, University Press of Florida.
Musiałkowska I. (2016), Wykorzystanie doświadczeń Unii Europejskiej w zakresie polityki spójności przez MERCOSUR, Warszawa. DOI: https://doi.org/10.14746/rpeis.2017.79.3.22
Onet.pl (2019), Po 43 latach Kuba przywraca urząd prezydenta kraju, https://wiadomosci.onet.pl/swiat/po-43-latach-kuba-przywraca-urzad-prezydenta-kraju/vvr32zy, 7.06.2023.
Parlament Europejski (2017), Umowa między UE a Kubą, https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/ATAG/2017/607279/EPRS_ATA(2017)607279_PL.pdf, 1.06.2023.
Parlament Europejski (2017), Valenciano: Umowa między UE i Kubą to pierwszy krok w stronę lepszych relacji, https://www.europarl.europa.eu/news/pl/headlines/world/20170630STO78715/valenciano-umowa-miedzy-ue-i-kuba-to-krokw-strone-lepszych-relacji-wideo, 15.05.2023.
Rada Unii Europejskiej (2016), UE–Kuba: Rada otwiera nowy rozdział w stosunkach,https://www.consilium.europa.eu/pl/press/press-releases/2016/12/06/eu-cuba-relations, 3.06.2023.
Rada Unii Europejskiej (2021), Kuba: oświadczenie wysokiego przedstawiciela wydane w imieniu Unii Europejskiej w sprawie ostatnich wydarzeń, https://www.consilium.europa.eu/pl/press/press-releases/2021/07/29/cuba-declaration-by--the-high-representative-on-behalf-of-the-european-union-on-recent-events/,1.06.2023.
Rada Unii Europejskiej (2003), Sprawy ogólne i stosunki zewnętrzne, http://www.consiliu,.europa.eu/ueDocs/cms_Data/docs/pressData/en/gena/75419.pdf,4.06.2023.
Rezolucja w sprawie sytuacji na Kubie (1994), Dziennik Urzędowy Wspólnot Europejskich,B4-0132, 0139, 0150, 0152/94, https://eur-lex.europa.eu/legal--content/EN/TXT/PDF/?uri=OJ:JOC_1994_305_R_0067_01&from=EN,5.10.2023.
Rezolucja w sprawie sytuacji na Kubie (1996), Dziennik Urzędowy Wspólnot Europejskich,(COM(95)0306 – C4-0298/95, A4-0312/95, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=OJ:JOC_1996_096_R_0219_01&from=EN, 5.10.2023.
Rezolucja w sprawie sytuacji praw człowieka na Kubie (1999), Dziennik Urzędowy Wspólnot Europejskich, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=uriserv:OJ.C_.1999.175.01.0252.01.ENG&toc=OJ:C:1999:175:TOC, 5.10.2023.
Słownik języka polskiego (2023), Demokratyzacja, https://sjp.pwn.pl/sjp/demokratyzacja, 18.05.2023.
Smith W. (2007), Castro’s Legacy, https://web.archive.org/web/20071011012120/http://www.tompaine.com/articles/2007/02/02/castros_legacy.php, 5.06.2023.
Stuart J. (2000), Historical dictionary of the 1950s, Westport.
Thevad J. (2017), IN-DEPTH ANALYSIS EU-Cuba relations: a new chapter begins, https://intranet.eulacfoundation.org/en/system/files/eu_cuba_0.pdf, 13.05.2023.
TVN24 (2016), Kuba i Unia Europejska zbliżają się do siebie, https://tvn24.pl/swiat/kuba-i-unia-europejska-zblizaja-sie-do-siebie-ra626705-3177588, 12.10.2023.
TVN24 (2018), Koniec ery braci Castro. Kuba ma nowego prezydenta, https://tvn24.pl/swiat/koniec-ery-braci-castro-kuba-ma-nowego-prezydenta-ra830814-2361137, 5.06.2023.
TVN24 (2019), Po 43 latach Kuba ma znów premiera. Został nim „wrażliwy politycznie” architekt, https://tvn24.pl/swiat/kuba-manuel-marrero-po-43-latach-przerwy-przywrocono-stanowisko-premiera-ra995201-2614900, 6.06.2023.
Whitehead L. (2002), Democratization: Theory and Experience, Oxford. DOI: https://doi.org/10.1093/0199253285.001.0001
Wilsoncenter.org, Perspectives on European Union (EU) Relations with Cuba, https://www.wilsoncenter.org/event/perspectives-european-union-eu-relations-cuba, 14.05.2023.