Abstrakt
Technologia kosmiczna jest jednym z najszybciej rozwijających się sektorów. Jest ona również istotna dla Arktyki. Technologia kosmiczna wymaga współpracy międzynarodowej, a skuteczność europejskiej polityki kosmicznej zależy od zaangażowania państw członkowskich.
Arktyka i eksploracja kosmosu są istotnymi tematami w polityce UE, biorąc pod uwagę niedawno zdefiniowane strategie i programy, takie jak Europejski Zielony Ład, w których podkreśla się ochronę Arktyki i jej wielu ekosystemów. Stały się one ważnym elementem europejskiego programu kosmicznego. Satelity Sentinel programu Copernicus już teraz odgrywają znaczącą rolę w Arktyce.
Działania te zaowocowały przyjęciem przez Radę UE w 2019 r. konkluzji w sprawie „Rozwiązań kosmicznych na rzecz zrównoważonej Arktyki”. Instrumenty kosmiczne mają fundamentalne znaczenie dla realizacji priorytetów zintegrowanej polityki Unii Europejskiej wobec Arktyki w zakresie łagodzenia zmiany klimatu, środków adaptacyjnych do zmiany klimatu i ochrony ekosystemu Arktyki.
Bibliografia
A brief history of Earth Observation (2023), https://atos.net/en/blog/a-brief-history-of-earth-observation, 20.01.2023.
Arktyczna obserwacja z kosmosu (2022), https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/find-funding/eu-funding-programmes/european-space-programme_pl, 8.08.2022.
Boniface K., Gioia C., Pozzoli L., Diehl T., Dobricic S., Fortuny Guasch J., Greidanus H., Kliment T., Kucera J., Janssens-Maenhout G., Soille P., Strobl P., Wilson J. (2021), Europe’s Earth Observation, Satellite Navigation and Communications Missions and Services for the benefit of the Arctic. Inventory of current and future capabilities, their synergies and societal benefits, Publications Office of the European Union, Luxembourg.
Ciołkosz A. (2023), Wstęp do teledetekcji, https://geoforum.pl/teledetekcja/teledetekcja, 23.01.2023.
Definicja teledetekcji, (8 lipca 2022), https://montblanczone.com/pl/teledetekcja/. 1.01.2023.
Doel R. E., Wråkberg U., Zeller S. (2014), Science, environment, and the New Arctic, “Journal of Historical Geography”, no. 122. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jhg.2013.12.003
Europa 2020, Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu, Komunikat Komisji, COM(2010) 2020 wersja ostateczna, Bruksela 3.03.2010.
Grupa polarna udoskonala wizję arktycznych misji lodowych (2022), https://marine.copernicus.eu/news/polar-group-refines-vision-arctic-ice-missions, 2.05.2022.
Hoerber T. C. (2009), The European Space Agency and the European Union: The Next Step on the Road to the Stars, “Journal of Contemporary European Research”, vol. 5, issue 3, Autumn. DOI: https://doi.org/10.30950/jcer.v5i3.133
Ile będzie nas kosztowało topienie lodów Arktyki? Odpowiedź jest w kosmosie, 4 czerwca 2019, „The European Data Journalism Network”, https://voxeurop.eu/pl/ile-bedzie-nas-kosztowalo-topienie-lodow-arktyki-odpowiedz-jest-w-kosmosie/, 20.01.2023.
Immler F. (2014), Arctic research funded by the European Union, Luxembourg, https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/f6475f02-ceb7-4629-b95a-2ceb7cd43c9c, 26.09.2020.
Informacje w ramach usług systemu Copernicus i produkty Sentinel dla regionu arktycznego (2022), https://www.copernicus.eu/pl/informacje-w-ramach-uslug-systemu-copernicus-i-produkty-sentinel-dla-regionu-arktycznego, 1.11.2022.
Kaluga B. (2020), Arktyka w polityce zagranicznej Federacji Rosyjskiej, http://www.psz.pl/117-polityka/bartosz-kaluga-arktyka-w-polityce-zagranicznej-federacji-rosyjskiej, 1.07.2020.
Kawalec Z., Powstanie satelita monitorujący pogodę nad Arktyką – kontrakt podpisany, https://astronet.pl/loty-kosmiczne/powstanie-satelita-monitorujacy-pogode-nad-arktyka-kontrakt-podpisany/, 5.08.2021.
Kształtowanie polityki realizowanej przez Unię Europejską w regionie Arktyki: postępy poczynione od 2008 r. i dalsze działania (2012), Wspólny Komunikat Komisji i Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa, Bruksela 26 czerwca 2012 r. JOIN(2012) 19.
Nowlan L. (2001), Arctic Legal Regime for Environmental Protection, “Environmental Policy and Law Paper”, no. 44.
Pozdnakova A. (2022), Space Infrastructure for a Sustainable Arctic: Opportunities and Challenges of Spaceport Development in the High North, https://www.thearcticinstitute.org/space-infrastructure-sustainable-arctic-opportunities-and-challenges-spaceport-development-high-north/, 20.01.2022.
Projekt konkluzji Rady w sprawie rozwiązań kosmicznych na rzecz zrównoważonej Arktyki (2019), CSDP/PSDC 523 CFSP/PESC 858, Bruksela 21 listopada 2019.
Przebieg chronologiczny. Arktyka w kosmosie (2022), https://www.consilium.europa.eu/pl/policies/eu-space-programme/timeline/, 8.08.2022.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2021/696 z dnia 28 kwietnia 2021 r. ustanawiające Unijny program kosmiczny i Agencję Unii Europejskiej ds. Programu Kosmicznego oraz uchylające rozporządzenia (UE) nr 912/2010 (UE) nr 1285/2013 i (UE) nr 377/2014 oraz decyzję nr 541/2014/UE, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej, L 170/69, 12.5.2021.
Sójka J. A. (2021), Arktyka w polityce ekologicznej Unii Europejskiej 1996–2018, doctoral dissertation – WNPiD UAM, Poznań.
Stephen K., Knecht S., Bartsch G. M. (2018), Internationale Politik und Governance in der Arktis: Eine Einführung, Springer Spektrum Berlin–Heidelberg, Berlin. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-662-57420-1
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Zbigniew Czachór, Arkadiusz Jan Sójka
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.